Assembly Elections 2023: નવા વર્ષના આગમનની સાથે જ આ વર્ષે યોજાનારી 9 રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણીને લઈને રાજકીય વર્તુળોમાં ચર્ચાઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. આ વર્ષે, 9 રાજ્યોમાં સૂચિત વિધાનસભા ચૂંટણીને આગામી વર્ષે એટલે કે 2024માં યોજાનારી લોકસભા ચૂંટણી 2024ની સેમિફાઇનલ તરીકે ગણવામાં આવી રહી છે. પ્રથમ વિધાનસભા ચૂંટણીઓ પૂર્વોત્તરના રાજ્યોમાં યોજાશે. નાગાલેન્ડ (નાગાલેન્ડ વિધાનસભા ચૂંટણી 2023), ત્રિપુરા (ત્રિપુરા વિધાનસભા ચૂંટણી 2023) અને મેઘાલય (મેઘાલય વિધાનસભા ચૂંટણી 2023).
આ રાજ્યોમાં ફેબ્રુઆરી-માર્ચમાં ચૂંટણી યોજાય તેવી શક્યતા છે. તેમની એસેમ્બલીનો કાર્યકાળ માર્ચમાં અલગ-અલગ તારીખે સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. પૂર્વોત્તર રાજ્યો ઉપરાંત, કર્ણાટક (કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણી 2023), મધ્ય પ્રદેશ (મધ્ય પ્રદેશ વિધાનસભા ચૂંટણી 2023), રાજસ્થાન (રાજસ્થાન વિધાનસભા ચૂંટણી 2023), છત્તીસગઢ (છત્તીસગઢ વિધાનસભા ચૂંટણી 2023) અને તેલંગાણા (તેલંગાણા વિધાનસભા ચૂંટણી 2023) 2 પણ વિધાનસભા ચૂંટણીઓ હશે. આ વર્ષે વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે.
કયા રાજ્યમાં કોની સરકાર ?
ત્રિપુરામાં ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)નું શાસન છે. તે જ સમયે, નાગાલેન્ડમાં નેશનલિસ્ટ ડેમોક્રેટિક પ્રોગ્રેસિવ પાર્ટી સત્તા પર છે. મેઘાલય નેશનલ પીપલ્સ પાર્ટી દ્વારા સંચાલિત છે, જે પૂર્વોત્તરમાં એકમાત્ર પાર્ટી છે જેને રાષ્ટ્રીય પક્ષનો દરજ્જો છે. ચૂંટણી પંચના સૂત્રોએ ડિસેમ્બરમાં PTIને સંકેત આપ્યો હતો કે, કર્ણાટક પછી ત્રણ રાજ્યોમાં એકસાથે ચૂંટણી યોજાશે.
224 સભ્યોની કર્ણાટક વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 24મેના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. ભાજપ શાસિત આ રાજ્યમાં એપ્રિલના અંતમાં અથવા મેની શરૂઆતમાં ચૂંટણી યોજાઈ શકે છે. તે જ સમયે, મિઝોરમ, છત્તીસગઢ, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને તેલંગાણાની વિધાનસભાની મુદત આ વર્ષે ડિસેમ્બર અને જાન્યુઆરી 2024માં અલગ-અલગ તારીખે સમાપ્ત થશે.
અન્ય રાજ્યોની સ્થિતિ
40 સભ્યોની મિઝોરમ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ 17 ડિસેમ્બરે સમાપ્ત થાય છે. જ્યારે છત્તીસગઢ અને મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભાનો કાર્યકાળ અનુક્રમે 3 જાન્યુઆરી અને 6 જાન્યુઆરી, 2024ના રોજ પૂરો થાય છે.
તેવી જ રીતે, રાજસ્થાન અને તેલંગાણા વિધાનસભાની મુદત અનુક્રમે 14 જાન્યુઆરી અને 16 જાન્યુઆરી, 2024ના રોજ સમાપ્ત થાય છે. આવી સ્થિતિમાં આ પાંચ રાજ્યોમાં એક સાથે ચૂંટણી થવાની શક્યતા નકારી શકાય તેમ નથી.
9 રાજ્યોની વિધાનસભા ચૂંટણીઓ ઉપરાંત કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં પણ આ વર્ષે વિધાનસભાની ચૂંટણી થવાની શક્યતા નકારી શકાય તેમ નથી. 9 ડિસેમ્બરે સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ઠંડીની અસર ઓછી થયા બાદ 2023ના ઉનાળામાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ શકે છે.
કલમ 370ની જોગવાઈઓ નાબૂદ કર્યા પછી ગયા વર્ષે 25 નવેમ્બરના રોજ જમ્મુ અને કાશ્મીરની અંતિમ મતદાર યાદી જાહેર થતાં, ચૂંટણીનો રસ્તો સાફ થઈ ગયો હતો. આગામી વર્ષે યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણી પહેલા આ વર્ષની વિધાનસભાની ચૂંટણીને ખૂબ મહત્વની માનવામાં આવી રહી છે. રાજકીય નિષ્ણાતો પણ માને છે કે, 2023માં યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ 2024ની લોકસભાની ચૂંટણીની સેમીફાઇનલ છે.