રશિયાથી ભારતની ક્રૂડ ઓઈલની આયાત (ભારત-રશિયા ક્રૂડ ઓઈલ ઈમ્પોર્ટ) તેના રેકોર્ડ લેવલે પહોંચી ગઈ છે. છેલ્લા ઘણા મહિનાઓથી ભારત રશિયા પાસેથી સૌથી વધુ ક્રૂડ ઓઈલ આયાત કરી રહ્યું છે. છેલ્લા મહિનામાં એટલે કે ડિસેમ્બર 2022માં ભારતની રશિયામાંથી ક્રૂડ ઓઈલની નિકાસ રેકોર્ડ લેવલે પહોંચી ગઈ છે. એનર્જી કાર્ગો ટ્રેકર વોર્ટેક્સાના ડેટા અનુસાર ડિસેમ્બરમાં ભારતે પ્રથમ વખત રશિયા પાસેથી દરરોજ 10 લાખ બેરલ ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરી હતી. રશિયાએ માત્ર ડિસેમ્બરમાં જ ભારતને 1.19 મિલિયન BPD ક્રૂડ ઓઇલ સપ્લાય કર્યું છે.
રશિયામાંથી ક્રૂડ ઓઈલની આયાત સતત વધી રહી છે
વોર્ટેક્સના અહેવાલ મુજબ નવેમ્બરમાં રશિયામાંથી આયાત કરાયેલા ક્રૂડના 909,403 bpd અને ઑક્ટોબર 2022માં 935,556 bpd કરતાં આ વધુ હતું. રશિયામાંથી સૌથી વધુ ક્રૂડ ઓઈલની આયાતનો અગાઉનો રેકોર્ડ જૂન 2022માં નોંધાયો હતો. જ્યારે ભારતે જૂન 2022માં રશિયા પાસેથી 942,694 bpd ક્રૂડ ઓઈલ ખરીદ્યું હતું. રશિયા ભારત દ્વારા આયાત કરવામાં આવતા તમામ તેલના 25 ટકા નિકાસ કરે છે. જ્યારે યુરોપિયન યુનિયન અને યુએસએ રશિયન દરિયાઈ તેલ પર ભાવ મર્યાદા લાદી ત્યારે રશિયાથી ભારતમાં ક્રૂડ ઓઈલની નિકાસ ટોચે પહોંચી હતી.
ભારત વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી મોટો તેલ આયાત કરનાર દેશ
ભારત વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી મોટો તેલનો વપરાશ અને આયાત કરતો દેશ છે. તે તેની ક્રૂડ ઓઈલની જરૂરિયાતના 85 ટકા આયાત કરે છે. રિફાઈનરીઓમાં ક્રૂડ ઓઈલનું પેટ્રોલ અને ડીઝલ જેવા ઈંધણમાં રૂપાંતર થાય છે. વોર્ટેક્સાએ જણાવ્યું હતું કે ભારતે ડિસેમ્બરમાં ઇરાકમાંથી 803,228 bpd અને સાઉદી અરેબિયામાંથી 718,357 bpd તેલની આયાત કરી હતી. આ પછી, ભારતે ડિસેમ્બર 2022 માં સંયુક્ત આરબ અમીરાત (UAE) માં 323,811 bpd ક્રૂડ ઓઇલની નિકાસ કરી. તે જ સમયે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ (યુએસએ) એ નવેમ્બર 2022 માં ભારતને 322,015 bpd ક્રૂડ ઓઇલ સપ્લાય કર્યું હતું, જે 405,525 bpd કરતાં ઓછું હતું.
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ પહેલાં, મધ્ય પૂર્વ સૌથી વધુ આયાત કરતું હતું
તમને જણાવી દઈએ કે રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધ પહેલા ભારત પોતાની ક્રૂડ ઓઈલની લગભગ 60 ટકા જરૂરિયાત મધ્ય પૂર્વના દેશોમાંથી મેળવતું હતું. તે જ સમયે, 14 ટકા ક્રૂડ ઓઇલ અમેરિકાથી અને 12 ટકા આફ્રિકન દેશોમાંથી નિકાસ કરવામાં આવ્યું હતું. વોર્ટેક્સાના રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતે ડિસેમ્બર 2021માં રશિયાથી પ્રતિ દિવસ માત્ર 36,255 બેરલ ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરી હતી. જ્યારે તે જ સમયે ભારતે ઈરાક પાસેથી 1.05 મિલિયન બીપીડી ક્રૂડ ઓઈલ અને સાઉદી અરેબિયા પાસેથી 9,52,625 બીપીડી ક્રૂડ ઓઈલની ખરીદી કરી હતી.
પોષણક્ષમ ભાવે તેલની આયાત કરવાની ભારતની પ્રાયોરિટી
ભારત સરકારે રશિયા સાથેના વેપારનો મજબૂત બચાવ કરતા કહ્યું કે તેણે જ્યાંથી તેલ સૌથી સસ્તું હોય ત્યાંથી ખરીદવું પડશે. સરકારે અગાઉ સંકેત આપ્યો હતો કે ઓઇલ કંપનીઓ પ્રાઇસ કેપની બહાર રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવાનું ચાલુ રાખશે. ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે અમે અમારી ઓઈલ કંપનીઓને રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવા માટે નથી કહેતા. તેના બદલે, અમે તેમને સસ્તા ભાવે તેલ ખરીદવાનું કહીએ છીએ. અમે માત્ર એક જ દેશ પાસેથી તેલ ખરીદતા નથી.