R Praggnanandhaa: માત્ર 18 વર્ષની ઉંમરે ચેસ વર્લ્ડ કપની ફાઇનલમાં પ્રવેશનાર પ્રજ્ઞાનંદ કોણ છે?
R Pragnanandaa: પ્રજ્ઞાનંદએ ટાઈ-બ્રેકમાં ફેબિયાનો કારુઆનાને 3.5-2.5થી હરાવ્યો. 2005માં નોકઆઉટ ફોર્મેટની રજૂઆત બાદથી પ્રજ્ઞાનંદ ચેસ વર્લ્ડ કપની ફાઇનલમાં પહોંચનાર પ્રથમ ભારતીય ખેલાડી છે. કોંગ્રેસના સાંસદ રાહુલ ગાંધીએ સોમવારે ગ્રાન્ડમાસ્ટર આર પ્રજ્ઞાનંદને ચેસ વર્લ્ડ કપની સેમિફાઇનલમાં જીત બદલ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે એક અબજથી વધુ ભારતીયો તેમના માટે ઉત્સાહિત છે.
પ્રજ્ઞાનંદએ ટાઈ-બ્રેકમાં ફેબિયાનો કારુઆનાને 3.5-2.5થી હરાવ્યો હતો. 2005માં નોકઆઉટ ફોર્મેટની રજૂઆત બાદથી પ્રજ્ઞાનંદ ચેસ વર્લ્ડ કપની ફાઇનલમાં પહોંચનાર પ્રથમ ભારતીય ખેલાડી છે. કોંગ્રેસના સાંસદ રાહુલ ગાંધીએ સોમવારે ગ્રાન્ડમાસ્ટર આર પ્રજ્ઞાનંદને ચેસ વર્લ્ડ કપની સેમિફાઇનલમાં જીત બદલ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે એક અબજથી વધુ ભારતીયો તેમના માટે ઉત્સાહિત છે. રાહુલ ગાંધી ઉપરાંત અન્ય ઘણા દિગ્ગજોએ તેમને ફાઈનલ માટે શુભેચ્છા પાઠવી હતી.
ફાઈનલમાં સ્થાન મેળવ્યા બાદ પત્રકારો સાથે વાત કરતા પ્રજ્ઞાનંદએ કહ્યું, "મને આ ટૂર્નામેન્ટમાં મેગ્નસ કાર્લસન રમવાની બિલકુલ અપેક્ષા નહોતી, કારણ કે હું તેને માત્ર ફાઈનલમાં જ રમી શકીશ." તેણે કહ્યું કે મને ફાઇનલમાં પહોંચવાની આશા નહોતી. હવે હું ફાઇનલમાં મારું સર્વશ્રેષ્ઠ આપવાનો પ્રયત્ન કરીશ અને જોઉં છું કે શું થાય છે. સમગ્ર ભારત પ્રજ્ઞાનંદ માટે પ્રાર્થના કરી રહ્યું છે.
પ્રજ્ઞાનંદ કોણ છે?
પ્રજ્ઞાનંદ તમિલનાડુની રાજધાની ચેન્નાઈના રહેવાસી છે. જ્યારે પ્રજ્ઞાનંદ માત્ર બે વર્ષના હતા, ત્યારે તેમને ચેસની દુનિયામાં પ્રવેશવાની પ્રેરણા તેમની મોટી બહેન આર વૈશાલી પાસેથી મળી, જે એક મહિલા ગ્રાન્ડમાસ્ટર છે. વૈશાલી 2018 માં ગ્રાન્ડમાસ્ટર અને 2021 માં આંતરરાષ્ટ્રીય માસ્ટર તરીકે ઉભરી આવી. પ્રજ્ઞાનંદે સમર્પિત તાલીમ દ્વારા તેમના કૌશલ્યોનું સન્માન કર્યું. તેને ખાસ કરીને બ્લૂમ ચેઝ એકેડેમી તરફથી ઘણો ટેકો મળ્યો, જ્યાં તેણે તેના હસ્તકલાને સન્માન આપ્યું અને વિગતોને પૂર્ણ કરી.
6 વર્ષની ઉંમરે રમવાનું શરૂ કર્યું
પ્રજ્ઞાનંદે માત્ર 6 વર્ષની ઉંમરે ચેસ રમવાની શરૂઆત કરી હતી. ત્યાર બાદ તેણે અંડર-7 ઈન્ડિયન ચેમ્પિયનશિપમાં બીજો રેન્ક મેળવ્યો હતો. ત્યારબાદ તેણે એશિયન ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો. આ પછી અંડર-8 અને અંડર-10 બંને કેટેગરીમાં વર્લ્ડ યુથ ચેસ ચેમ્પિયનશિપમાં પ્રભુત્વ મેળવ્યું હતું. ચેસના પ્રૌઢ, પ્રજ્ઞાનંદ ટૂંક સમયમાં 10 વર્ષની ઉંમરે આંતરરાષ્ટ્રીય માસ્ટર બની ગયા. તે સમયે તે આવું કરનાર સૌથી નાનો હતો અને 12 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના ગ્રાન્ડમાસ્ટર બનનાર માત્ર બીજો ખેલાડી હતો.
2013માં સર્જાયેલો ઈતિહાસ
2005માં ચેન્નાઈમાં એક બેંક મેનેજરને ત્યાં જન્મેલા પ્રજ્ઞાનંદએ 2013માં વર્લ્ડ યુથ ચેસ ચેમ્પિયનશિપ અંડર-8 ખિતાબ જીત્યો ત્યારે સૌપ્રથમ ચર્ચામાં આવી હતી. આ પછી, 2015 માં, તેણે અંડર-10 કેટેગરીમાં પણ ખિતાબ જીત્યો. પ્રજ્ઞાનંદે દરેક વય જૂથમાં તેમના પ્રદર્શનમાં સફળતા મેળવી.
ટાઇટલથી લોકોના દિલ જીતી લીધા
પ્રજ્ઞાનંદએ વિશ્વભરમાં ખિતાબ સાથે દિલ જીતવાનું ચાલુ રાખ્યું. તે 2016માં 10 વર્ષ, 10 મહિના અને 19 દિવસની ઉંમરે ઈતિહાસનો સૌથી યુવા ઈન્ટરનેશનલ માસ્ટર બન્યો હતો. આ પછી નવેમ્બર 2017માં વર્લ્ડ જુનિયર ચેસ ચેમ્પિયનશિપમાં તેનો પ્રથમ ગ્રાન્ડમાસ્ટર નોર્મ હાંસલ કર્યો હતો. આ દરમિયાન તે 8 પોઈન્ટ સાથે ચોથા સ્થાને રહ્યો.
તે અભિમન્યુ મિશ્રા, સેર્ગેઈ કરજાકિન, ગુકેશ ડી અને જાવોખિર સિન્દારોવ પછી ગ્રાન્ડમાસ્ટરનું બિરુદ મેળવનાર પાંચમો સૌથી યુવા ચેસ ખેલાડી છે. પ્રજ્ઞાનંદને સ્પેનમાં 2018 મેજિસ્ટ્રલ ડી લિયોન માસ્ટર્સમાં વેસ્લી સો સામેની ચાર-ગેમની ઝડપી મેચ માટે આમંત્રિત કરવા માટે ભાગ્યશાળી હતો, જેમાં તેણે તેને 2½–1½ના સ્કોરલાઇનથી હરાવ્યો હતો.
અર્જુન એવોર્ડ એનાયત થયો
રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં આયોજિત નેશનલ સ્પોર્ટ્સ એન્ડ એડવેન્ચર એવોર્ડ્સ 2022 સમારોહમાં રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ દ્વારા તેમને 'અર્જુન એવોર્ડ' એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. તેમની મુખ્ય સિદ્ધિઓમાં 44મી ચેસ ઓલિમ્પિયાડ 2022માં બ્રોન્ઝ મેડલ અને FIDE ઓનલાઈન ઓલિમ્પિયાડ, 2020માં ગોલ્ડ મેડલનો સમાવેશ થાય છે.