Union Budget 2023: નાણા મંત્રાલયની તરફથી રજુ કરવામાં આવેલા બજેટ ડૉક્યૂમેન્ટ્સના મુજબ સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2024 માટે વિનિવેશ લક્ષ્ય 51,000 કરોડ રૂપિયા રાખ્યા છે. 2022 માં ખાનગીકરણની ધીમી ગતિ અને બજારની પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિને જોતા નાણાકીય વર્ષ 2024 માટે નક્કી કરવામાં આવી વિનિવેશ લક્ષ્ય ઉમ્મીદના મુજબ જ છે. તમને જણાવી દઈએ કે નાણાકીય વર્ષ 2023 માં સરકારે 65000 કરોડ રૂપિયાના વિનિવેશનું લક્ષ્ય રાખ્યુ હતુ. ત્યાર બાદમાં તેને સંશોધિત કરીને 50000 કરોડ રૂપિયા કરી દેવામાં આવ્યા હતા. જો કે સરકારે પીએસયૂ માં સ્ટેક સેલના દ્વારા નાણાકીય વર્ષ 2023 માં અત્યાર સુધી ફક્ત 31000 કરોડ રૂપિયા એકઠા કર્યા છે.
આ વાતની આશંકા જોવામાં આવી રહી છે કે સરકાર નાણાકીય વર્ષ 2023 ના પોતાના લક્ષ્યને હાસિલ કરવામાં સફળ નથી રહી શકી. કારણકે 31 માર્ચના પહેલા સરકારના કોઈ મોટો વિનિવેશ લક્ષ્ય પૂરો થવાની સંભાવના નથી દેખાય રહી. નાણાકીય વર્ષ 2023 માં થયેલા 31000 કરોડ રૂપિયાના વિનિવેશમાં પણ એક મોટો હિસ્સો LIC ના આઈપીઓથી આવ્યો છે. LIC મે 2022 માં આઈપીઓના દ્વારા બજારથી 21000 કરોડ રૂપિયા એકઠા કર્યા હતા.
Budget 2023: RBI અને PSU બેન્ક ભરશે સરકારનો ખજાનો, 48000 કરોડના ડિવિડન્ડ મળવાનું અનુમાન
Goldman Sachs ના હાલમાં આવેલા એક રિપોર્ટના મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2018 અને 2019 ને છોડીને છેલ્લા 8 વર્ષોમાં વિનિવેશના બજેટીય લક્ષ્ય ક્યાંય પણ પૂરૂ નથી થયુ. નાણાકીય વર્ષ 2021 અને 2022 માં સરકારે વિનિવેશના પોતાના બજેટીય લક્ષ્યના ફક્ત 18 અને 8 ટકા હાસિલ કરી હતી. છેલ્લા થોડા વર્ષોથી BPCL, Shipping Corporation, BEML, Concor, HLL Lifecars and NMDC Steel ના વિનિવેશની કોશિશ થઈ રહી છે. Goldman Sachs નું કહેવુ છે કે 2024 માં થવા વાળા સામાન્ય ચૂંટણીને જોતા સરકાર પોતાના વિનિવેશ લક્ષ્યને ખુબ આક્રામક રીતથી આગળ વધારવાની સ્થિતિમાં નથી.
આ રીતે Kotak Institutional Equities એ પોતાના એક પ્રી-બજેટ રિસર્ચ નોટમાં કહ્યુ છે કે નાણાકીય વર્ષ 2023 માં સરકાર વિનિવેશના દ્વારા 350 અરબ રૂપિયા એઠકી કરી શકે છે. જ્યારે નાણાકીય વર્ષ 2024 માં આ આંકડા 500 અરબ રૂપિયા થઈ શકે છે. Kotak Institutional Equities ને પણ લાગે છે કે સરકાર સામાન્ય ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખતા પોતાના પ્રાઈવેટાઈઝેશનના એજન્ડાને તેજીથી આગળ નથી વધારી શકે.