વર્લ્ડ બેન્કનો દાવો: ભારતની નાણાકીય વ્યવસ્થા વિશ્વ કક્ષાની બની, 2047 સુધી 30 ટ્રિલિયન ડોલરનું લક્ષ્ય પૂરું કરવા વધુ સુધારા જરૂરી!
World Bank on India Financial System: વર્લ્ડ બેન્કે ભારતની નાણાકીય વ્યવસ્થાને મજબૂત અને સમાવેશી ગણાવી, 2047 સુધી 30 ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા માટે વધુ સુધારા સૂચવ્યા. કેપિટલ માર્કેટ GDPના 175% સુધી પહોંચ્યું.
વર્લ્ડ બેન્કના મતે, જો ભારત 2047 સુધી 30 ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા બનવા માંગે છે, તો નાણાકીય ક્ષેત્રમાં સુધારાની ગતિ વધારવી પડશે. ખાનગી મૂડી એકત્ર કરવા પર પણ ભાર મૂકવો જરૂરી છે.
World Bank on India Financial System: વિશ્વ બેન્કે ભારતની નાણાકીય વ્યવસ્થાની પ્રશંસા કરી છે. તેની તાજેતરની ફાઇનાન્સ સેક્ટર એસેસમેન્ટ (FSA) રિપોર્ટમાં કહેવાયું છે કે ભારતની નાણાકીય વ્યવસ્થા હવે વધુ મજબૂત, વૈવિધ્યસભર અને દરેકને સમાવતી બની છે. 2010ના દાયકાની મુશ્કેલીઓ અને કોરોના મહામારીના આંચકા પછી પણ ભારત ઝડપથી ઊભરી આવ્યું છે, જેનું મુખ્ય કારણ સરકારના સુધારા અને વિશ્વ કક્ષાનું ડિજિટલ પબ્લિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર છે.
રિપોર્ટમાં ખાસ ઉલ્લેખ છે કે ભારતના ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ અને સરકારી યોજનાઓએ પુરુષો તેમજ મહિલાઓ બંને માટે બેન્કિંગ સેવાઓની પહોંચ વધારી છે. જોકે, મહિલાઓના બેન્ક ખાતાઓનો વધુ સક્રિય ઉપયોગ કરાવવા અને નાના-મધ્યમ વેપારીઓ (MSME) તથા સામાન્ય લોકો માટે વિવિધ નાણાકીય ઉત્પાદનો સરળતાથી ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે વધુ પગલાં લેવાની જરૂર છે.
2047નું મોટું લક્ષ્ય
વર્લ્ડ બેન્કના મતે, જો ભારત 2047 સુધી 30 ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા બનવા માંગે છે, તો નાણાકીય ક્ષેત્રમાં સુધારાની ગતિ વધારવી પડશે. ખાનગી મૂડી એકત્ર કરવા પર પણ ભાર મૂકવો જરૂરી છે.
કેપિટલ માર્કેટની તાકાત
2017ના અગાઉના મૂલ્યાંકન પછી ભારતનું કેપિટલ માર્કેટ નોંધપાત્ર રીતે મજબૂત બન્યું છે. ઇક્વિટી, સરકારી બોન્ડ અને કોર્પોરેટ બોન્ડ મળીને GDPના 144%થી વધીને 175% સુધી પહોંચી ગયા છે. આ પાછળ મજબૂત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને વિવિધ પ્રકારના રોકાણકારોનો મોટો ફાળો છે.
વિત્ત મંત્રાલયે આ રિપોર્ટનું સ્વાગત કર્યું છે. આ ફાઇનાન્શિયલ સેક્ટર એસેસમેન્ટ પ્રોગ્રામ (FSAP) IMF અને વર્લ્ડ બેન્કનું સંયુક્ત પહેલ છે, જે કોઈ પણ દેશની નાણાકીય વ્યવસ્થાનું ઊંડું વિશ્લેષણ કરે છે. આ રિપોર્ટ ભારતની આર્થિક મજબૂતીનો પુરાવો છે, પરંતુ આગળના લક્ષ્યો માટે સતત સુધારા જરૂરી છે.