બાંગ્લાદેશની નવી કરન્સી: શેખ મુજીબુર રહેમાનની તસવીર હટી, હિંદુ-બૌદ્ધ મંદિરોને મળી જગ્યા
Bangladesh new currency 2025: આ નવી નોટો બાંગ્લાદેશની રાજકીય અને સામાજિક ગતિશીલતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે. હિંદુ અને બૌદ્ધ મંદિરોનો સમાવેશ દેશના લઘુમતી સમુદાયોમાં વિશ્વાસ જગાડી શકે છે, જે તાજેતરના હિંસક ઘટનાઓ બાદ વધુ મહત્વનું બની ગયું છે. આ ઉપરાંત, નવી ડિઝાઇન દેશની કુદરતી અને સાંસ્કૃતિક સુંદરતાને વૈશ્વિક સ્તરે પ્રમોટ કરવાનો પ્રયાસ પણ ગણી શકાય.
બાંગ્લાદેશમાં કરન્સી નોટોની ડિઝાઇનમાં ફેરફાર રાજકીય ફેરબદલ સાથે સંકળાયેલો રહ્યો છે.
Bangladesh new currency 2025: બાંગ્લાદેશે તેની કરન્સી નોટોમાં મોટો ફેરફાર કર્યો છે, જેમાં દેશના સ્થાપક નેતા શેખ મુજીબુર રહેમાનની તસવીરો હવે ઇતિહાસ બની ગઈ છે. રવિવારે બાંગ્લાદેશ બેંકે નવી નોટો જાહેર કરી, જેમાં શેખ મુજીબુર રહેમાનની જગ્યાએ રાષ્ટ્રીય સ્મારકો, ઐતિહાસિક સ્થળો અને બાંગ્લાદેશની સાંસ્કૃતિક વિવિધતાને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું છે. આ નવી ડિઝાઇનમાં હિંદુ અને બૌદ્ધ મંદિરોને પણ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે, જે દેશના હિંદુ સમુદાયને આકર્ષવાનો પ્રયાસ માનવામાં આવે છે. આ પગલું રાજકીય અને સામાજિક રીતે પણ મહત્વનું ગણાય છે, કારણ કે તે બાંગ્લાદેશની નવી રાજકીય દિશા અને સાંસ્કૃતિક સમાવેશકતાને દર્શાવે છે.
નવી નોટોની ડિઝાઇન: શું છે ખાસ?
બાંગ્લાદેશ બેંકના પ્રવક્તા આરિફ હુસેન ખાને જણાવ્યું કે નવી નોટોની ડિઝાઇન પરંપરાગત રીતે ઘણી અલગ છે. આ નોટોમાં કોઈ રાજકીય નેતાની તસવીરને બદલે બાંગ્લાદેશની કુદરતી સુંદરતા, ઐતિહાસિક સ્થળો અને સાંસ્કૃતિક વારસાને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું છે. નવી નોટોની ડિઝાઇન પ્રખ્યાત ચિત્રકાર જૈનુલ આબેદીન દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવી છે, જેમાં બંગાળના દુકાળ જેવા ઐતિહાસિક પ્રસંગોને પણ દર્શાવવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત, નવી નોટોમાં રાષ્ટ્રીય શહીદ સ્મારક અને હિંદુ-બૌદ્ધ મંદિરો જેવા ઐતિહાસિક સ્થળોને સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે, જે દેશની બહુસાંસ્કૃતિક ઓળખને રજૂ કરે છે.
શેખ મુજીબુર રહેમાનની તસવીર કેમ હટી?
શેખ મુજીબુર રહેમાન, જેમને ‘બંગબંધુ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તેમણે 1971માં બાંગ્લાદેશના સ્વતંત્રતા સંગ્રામનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. 1975માં એક રાજકીય તખ્તાપલટમાં તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી. તેમની તસવીરો 1971માં દેશની સ્થાપના બાદથી બાંગ્લાદેશની કરન્સી નોટો પર છપાતી હતી. જોકે, ગત વર્ષે શેખ હસીનાની સરકારના પતન બાદ બાંગ્લાદેશમાં રાજકીય ઉથલપાથલ જોવા મળી. શેખ હસીના, જેઓ શેખ મુજીબુર રહેમાનની પુત્રી છે, તેમણે તખ્તાપલટ બાદ દેશ છોડી દીધો હતો. આ ઘટના બાદ ઢાકાના ધાનમંડી સ્થિત શેખ મુજીબુર રહેમાનના સ્મારક અને શેખ હસીનાના નિવાસસ્થાનને આગ ચાંપવામાં આવી હતી. આ રાજકીય બદલાવના પરિણામે કરન્સી નોટોમાંથી તેમની તસવીર હટાવવાનો નિર્ણય લેવાયો.
હિંદુ સમુદાય માટે શું છે ખાસ?
નવી નોટોમાં હિંદુ અને બૌદ્ધ મંદિરોને સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે, જેને હિંદુ સમુદાય માટે સન્માન અને સમાવેશકતાના પગલા તરીકે જોવામાં આવે છે. બાંગ્લાદેશમાં હિંદુઓ દેશની વસ્તીનો નોંધપાત્ર હિસ્સો ધરાવે છે, અને આ પગલું તેમની સાંસ્કૃતિક ઓળખને માન આપવાનો પ્રયાસ છે. આ નિર્ણયને રાજકીય વિશ્લેષકો દ્વારા હિંદુ સમુદાયનો વિશ્વાસ જીતવાના પ્રયાસ તરીકે પણ જોવામાં આવે છે, ખાસ કરીને નવી અંતરિમ સરકારના નેતૃત્વ હેઠળ, જેનું નેતૃત્વ નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા મોહમ્મદ યુનુસ કરી રહ્યા છે.
રાજકીય ઇતિહાસ અને કરન્સી ડિઝાઇનનું જોડાણ
બાંગ્લાદેશમાં કરન્સી નોટોની ડિઝાઇનમાં ફેરફાર રાજકીય ફેરબદલ સાથે સંકળાયેલો રહ્યો છે. 1972માં જ્યારે પ્રથમ વખત નોટોમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો, ત્યારે બાંગ્લાદેશના નકશાને બદલે શેખ મુજીબુર રહેમાનની તસવીરો ઉમેરવામાં આવી હતી. આ ફેરફાર મોટે ભાગે અવામી લીગની સરકાર દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. જોકે, જ્યારે ખાલેદા ઝિયાની બાંગ્લાદેશ નેશનલિસ્ટ પાર્ટી (BNP) સત્તામાં આવી, ત્યારે ઐતિહાસિક સ્મારકોને નોટો પર પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું. આ વખતે પણ, નવી અંતરિમ સરકારે રાજકીય વ્યક્તિત્વોને બદલે સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક મહત્વના સ્થળોને પસંદ કર્યા છે.