india-pakistan trade: ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધો અત્યારે ખૂબ જ ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. પહેલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલા પછી તેમાં વધુ ખટાશ આવી છે. ભારત સરકારે પાકિસ્તાન સાથેના તમામ વેપારિક સંબંધો તોડી નાખ્યા છે. પાકિસ્તાનથી આયાત અને નિકાસ સંપૂર્ણપણે બંધ કરી દેવામાં આવી છે. હવે સવાલ એ છે કે પાકિસ્તાન સાથેનો વેપાર બંધ થવાથી ભારત પર શું અસર પડશે? બંને દેશો વચ્ચે કયા પ્રકારનો વેપાર થતો હતો? પાકિસ્તાનથી આવતી કઈ વસ્તુઓ ભારતમાં મોંઘી થઈ શકે છે? અને એક એવી વસ્તુ જેનું હિન્દુઓ સાથે ખાસ કનેક્શન છે.
india-pakistan trade: ભારત-પાકિસ્તાન વેપાર સંબંધો પર પૂર્ણવિરામ, જાણો શું થશે અસર
પુલવામા હુમલા બાદથી જ ભારત અને પાકિસ્તાનના સંબંધો તણાવપૂર્ણ રહ્યા છે, જેના કારણે વેપારિક સંબંધો પણ પ્રભાવિત થયા છે. હવે તાજેતરમાં જ પહેલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલા બાદ ભારતે પાકિસ્તાન સાથેના તમામ વેપારિક સંબંધો તોડી નાખ્યા છે. આ નિર્ણયથી પાકિસ્તાનને આર્થિક રીતે વધુ નુકસાન થશે, કારણ કે તે ભારત પર વધુ નિર્ભર છે.
અપડેટેડ 11:02:50 AM May 06, 2025 પર
ભારત સરકારે પાકિસ્તાન સાથેના તમામ વેપારિક સંબંધો તોડી નાખ્યા છે.
ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધો પહેલાથી જ તણાવપૂર્ણ હતા. 2019માં પુલવામામાં થયેલા આતંકી હુમલા બાદ ભારતે પાકિસ્તાનથી આવતા માલ પર 200 ટકા ટેક્સ લગાવી દીધો હતો. જેના કારણે વેપાર ઘણો ઓછો થઈ ગયો હતો. આંકડાઓ અનુસાર, 2018-19માં બંને દેશો વચ્ચે 4,370 કરોડ રૂપિયાથી વધુનો વેપાર થયો હતો. પરંતુ, 2019-20માં અટારી બોર્ડરથી થતો વેપાર ઘટીને 2,772 કરોડ રૂપિયા રહી ગયો હતો.
પાકિસ્તાનથી ભારત આવતો માલ તરબૂચ, શક્કર ટેટી, સિમેન્ટ, સિંધાલૂણ, સૂકા મેવા, પથ્થર, ચૂનો, કપાસ, સ્ટીલ, ચશ્મા માટે ઓપ્ટિકલ આઇટમ, ઓર્ગેનિક કેમિકલ, મેટલ કમ્પાઉન્ડ, ચામડાનો સામાન, તાંબુ, સલ્ફર, કપડાં, ચપ્પલ, મુલતાની માટી જેવી વસ્તુઓ પાકિસ્તાનથી ભારત આવતી હતી.
સિંધાલૂણનું હિન્દુઓ સાથે ખાસ કનેક્શન
સિંધાલૂણનું હિન્દુઓ સાથે ખાસ કનેક્શન રહ્યું છે. આ મીઠાને સામાન્ય રીતે સૌથી શુદ્ધ સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. કારણ કે તે ખડકોમાંથી પ્રાપ્ત થાય છે. તેમાં રાસાયણિક પ્રક્રિયા અથવા આર્ટિફિશિયલ કમ્પાઉન્ડ સામેલ હોતા નથી. હિન્દુ ધર્મમાં વ્રત દરમિયાન સાત્વિક અને કુદરતી ભોજન પર ભાર મૂકવામાં આવે છે. તેથી સિંધાલૂણને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવે છે. સામાન્ય ટેબલ સોલ્ટની સરખામણીમાં સિંધાલૂણ ઓછું પ્રોસેસ્ડ હોય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે વ્રત દરમિયાન એવા ખાદ્યપદાર્થોનું સેવન કરવું જોઈએ જે ઓછામાં ઓછા પ્રોસેસ્ડ હોય અને પ્રકૃતિની નજીક હોય.
સિંધાલૂણમાં સોડિયમ ક્લોરાઇડની સાથે કેટલાક અન્ય ખનિજ તત્વો પણ જોવા મળે છે. જેને સ્વાસ્થ્ય માટે સારું માનવામાં આવે છે. આ કારણથી હિન્દુ ધર્મમાં ઘણા લોકો, ખાસ કરીને ઉત્તર ભારતમાં, નવરાત્રી, એકાદશી અથવા અન્ય ધાર્મિક ઉપવાસો દરમિયાન પોતાના ભોજનમાં સામાન્ય મીઠાની જગ્યાએ સિંધાલૂણનો ઉપયોગ કરે છે. વ્રત માટે બનાવવામાં આવતી વાનગીઓ જેવી કે આલુ ટિક્કી, સાબુદાણા ખીચડી વગેરેમાં સિંધાલૂણનો ઉપયોગ થાય છે.
ભારતથી પાકિસ્તાન જતો માલ ભારતથી જે વસ્તુઓ પાકિસ્તાન જાય છે, તેમાં નારિયેળ, ફળ, શાકભાજી, ચા, મસાલા, ખાંડ, તેલીબિયાં, પશુ આહાર, ડેરી ઉત્પાદનો, પ્લાસ્ટિક ઉત્પાદનો, દવાઓ, મીઠું, મોટર પાર્ટ્સ, રંગો, કોફી વગેરે જેવી વસ્તુઓ સામેલ છે.
પાકિસ્તાનને ભારતથી વધુ નુકસાન થશે
પાકિસ્તાનની આર્થિક સ્થિતિ પહેલાથી જ ખરાબ છે. ત્યાં મોંઘવારી ખૂબ વધારે છે. વિદેશી મુદ્રા ભંડાર ઝડપથી ઘટી રહ્યો છે. પાકિસ્તાનને આઇએમએફ (આંતરરાષ્ટ્રીય મુદ્રા કોષ) પાસેથી લોન લેવી પડી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં વેપાર બંધ થવાથી પાકિસ્તાનને ભારતથી વધુ નુકસાન થશે.
બંને દેશો વચ્ચેના વેપારના આંકડા દર્શાવે છે કે પાકિસ્તાન ભારત પર વધુ નિર્ભર છે. નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં ભારતે પાકિસ્તાનને 513.82 મિલિયન ડોલરના માલની નિકાસ કરી હતી. જ્યારે પાકિસ્તાનથી માત્ર 2.54 મિલિયન ડોલરનો માલ આયાત કર્યો હતો. 2022-23માં પાકિસ્તાનને નિકાસ વધીને 627.10 મિલિયન ડોલર થઈ હતી અને આયાત 20.11 મિલિયન ડોલર થઈ હતી. પરંતુ, 2023-24માં પાકિસ્તાનથી આયાત ઘટીને 2.88 મિલિયન ડોલર રહી ગઈ હતી. જ્યારે ભારતની નિકાસ વધીને 1,180 મિલિયન ડોલર થઈ ગઈ હતી.
ધ્યાન આપવા જેવી બાબત એ છે કે ભારતનો પાકિસ્તાન સાથેનો વેપાર તેના કુલ વેપારના 0.06%થી પણ ઓછો છે. આ દર્શાવે છે કે ભારત પાકિસ્તાનથી આયાત પર વધુ નિર્ભર નથી. જ્યારે પાકિસ્તાન ભારતથી આયાત પર ખૂબ જ વધારે આધાર રાખે છે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
