Fire NOC Gujarat: દિવાળીનો તહેવાર નજીક આવી રહ્યો છે, અને ગુજરાતમાં ફટાકડાના વેચાણ અને સંગ્રહ માટે જરૂરી ફાયર નો-ઓબ્જેક્શન સર્ટિફિકેટ (NOC) કોણ આપશે તે અંગે મોટો વિવાદ ઊભો થયો છે. રાજ્યના શહેરી વિકાસ વિભાગે છેલ્લી ઘડીએ નિર્ણય લઈને આ સત્તા ફરી એકવાર ફાયર વિભાગને સોંપી દીધી છે, જેના કારણે વેપારીઓ અને નાગરિકોમાં અસમંજસની સ્થિતિ સર્જાઈ છે.
પોલીસ કમિશનરથી ફાયર વિભાગ સુધીની ઉથલપાથલ
સપ્ટેમ્બર 9, 2025ના રોજ ગૃહ વિભાગે એક પરિપત્ર જારી કરીને જણાવ્યું હતું કે 500 ચોરસ મીટરથી ઓછું ક્ષેત્રફળ ધરાવતી દુકાનોને ફટાકડા વેચાણ અને સંગ્રહ માટેનું લાયસન્સ તેમજ ફાયર NOC પોલીસ કમિશનર આપશે. પરંતુ આ નિર્ણયનો વિરોધ થયો, કારણ કે રાજ્યના ડીજીપીએ ટેક્નિકલ કુશળતા અને માનવબળની અછતનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો. તેમનું કહેવું હતું કે પોલીસ વિભાગ પાસે આવી જવાબદારી નિભાવવા માટે પૂરતી સુવિધાઓ નથી.
આ વિવાદ બાદ શહેરી વિકાસ વિભાગે નવો પરિપત્ર જારી કરીને સ્પષ્ટતા કરી કે 500 ચોરસ મીટરથી વધુ ક્ષેત્રફળ ધરાવતા એકમો માટે ફાયર સેફ્ટી સર્ટિફિકેટ અને 500 ચોરસ મીટરથી ઓછું ક્ષેત્રફળ ધરાવતા એકમો માટે ફાયર NOC ફાયર વિભાગ જ આપશે. આ નિર્ણયથી વેપારીઓમાં રાહતની લાગણી જોવા મળી, પરંતુ સમયની તંગીએ નવી ચિંતા ઉભી કરી છે.
અમદાવાદમાં ફટાકડા વેચાણનો ધમધમાટ
અમદાવાદમાં દિવાળીના તહેવારની તૈયારીઓ જોરશોરથી શરૂ થઈ ગઈ છે. રાયપુર દરવાજા અને દિલ્હી દરવાજા બહારના ફટાકડા વેચાણના કેન્દ્રોમાં ગ્રાહકોની ભીડ જોવા મળે છે. શહેરના ફુટપાથ, ખુલ્લા મેદાનો અને નાની-મોટી દુકાનોમાં આશરે 3000 સ્ટોલ પર ફટાકડાનું વેચાણ ચાલી રહ્યું છે. પરંતુ સરકારી તંત્રની ઢીલી નીતિ અને અનિર્ણાયકતાને કારણે ફાયર NOCની પ્રક્રિયા હજુ પણ અધૂરી છે, જેના કારણે સુરક્ષા અંગે ગંભીર ચિંતા ઊભી થઈ છે.
સમયની તંગીથી સુરક્ષા પર સવાલ
દિવાળીને માત્ર એક સપ્તાહ બાકી છે, અને ફાયર વિભાગે હજારો દુકાનોની તપાસ કરીને NOC આપવાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવાની છે. આટલા ટૂંકા સમયમાં આટલી મોટી સંખ્યામાં દુકાનોનું નિરીક્ષણ કરવું એ ફાયર વિભાગ માટે એક મોટો પડકાર છે. સરકારી તંત્રની આ ઢીલી કામગીરીને કારણે ફટાકડા વેચાણ દરમિયાન સુરક્ષા નિયમોનું ઉલ્લંઘન થવાનો ભય રહેલો છે. નાગરિકો અને વેપારીઓ બંને આ અંગે ચિંતિત છે, કારણ કે ફાયર સેફ્ટીના નિયમોનું પાલન ન થવાથી મોટી દુર્ઘટનાની શક્યતા રહે છે.
શું છે આગળનો રસ્તો?
આ વિવાદ અને સમયની તંગી વચ્ચે રાજ્ય સરકારે ફાયર વિભાગને પૂરતા સંસાધનો અને માર્ગદર્શન આપવું જરૂરી છે, જેથી NOCની પ્રક્રિયા ઝડપથી અને પારદર્શી રીતે પૂર્ણ થઈ શકે. નાગરિકોને પણ અપીલ કરવામાં આવે છે કે તેઓ ફટાકડા ખરીદતી વખતે લાયસન્સ અને સુરક્ષા નિયમોની ખાતરી કરે. દિવાળીનો તહેવાર ખુશીઓનો તહેવાર છે, અને સુરક્ષિત રીતે તેની ઉજવણી કરવી એ દરેકની જવાબદારી છે.