ભારતના ડિફેન્સ એક્સપોર્ટમાં ઉછાળો, ઓપરેશન સિંદૂર બાદ વધી ભારતીય મિસાઇલોની માંગ

ભારતનું ડિફેન્સ સેક્ટર આત્મનિર્ભરતા તરફ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે. ઓપરેશન સિંદૂરમાં ભારતે પોતાની સૈન્ય શક્તિનું પ્રદર્શન કર્યું, જેના કારણે ભારતીય રડાર, મિસાઇલો, યુદ્ધ જહાજો અને બંદૂકોની વૈશ્વિક માંગમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. ભારત હવે શુદ્ધ નિકાસકાર દેશ બનવાના માર્ગે આગળ વધી રહ્યું છે, જેમાં કતાર, લેબનોન, ઇરાક, ઇક્વાડોર અને જાપાન જેવા દેશો ભારત પાસેથી ડિફેન્સ ઇક્વિપમેન્ટ ખરીદી રહ્યા છે.

ડિફેન્સ એક્સપોર્ટમાં ભારતની સફળતા

ભારતે બ્રહ્મોસ ક્રૂઝ મિસાઇલ, આકાશ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ અને પિનાક રોકેટ લોન્ચર જેવા શસ્ત્રોના નિકાસમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરી છે. આ ઉપરાંત, ડોર્નિયર-228, એલસીએ તેજસ અને એએલએચ ધ્રુવ જેવા એરક્રાફ્ટની પણ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં માંગ વધી રહી છે. આ ઉપરાંત, 155 એમએમ/52 કેલિબર ડીઆરડીઓ એડવાન્સ્ડ ટોડ આર્ટિલરી ગન સિસ્ટમ અને ધનુષ આર્ટિલરી ગનની વિદેશમાં સપ્લાય થઈ રહી છે.

નૌકાદળ અને બખ્તરબંધ વાહનોની માંગ

રડાર અને નાના હથિયારોની વધતી માંગ

ભારતીય 2ડી અને 3ડી સર્વેલન્સ રડારનું ઉત્પાદન ઝડપથી વધી રહ્યું છે, જેની ગુણવત્તા વૈશ્વિક સ્તરે પ્રશંસનીય છે. આ સાથે, રાઇફલ્સ, બુલેટપ્રૂફ જેકેટ્સ, સૈન્ય બૂટ્સ અને ગોળાબારૂદની માંગ પણ વધી રહી છે. આ ઉત્પાદનોની ઓછી કિંમત અને ઉચ્ચ ગુણવત્તાને કારણે ઘણા વિકાસશીલ અને મધ્યમ આવક ધરાવતા દેશો ભારત તરફ આકર્ષાયા છે.

આત્મનિર્ભર ભારતનું લક્ષ્ય

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં ભારતે ડિફેન્સ એક્સપોર્ટને 2024-25 સુધીમાં 36,500 કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચાડવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. ભારતે 53થી વધુ દેશો સાથે ડિફેન્સ કોઓપરેશન એગ્રીમેન્ટ્સ કર્યા છે, જેનાથી ભારતીય રડાર, મિસાઇલો અને અન્ય ઇક્વિપમેન્ટ માટે નવા માર્કેટ ખુલ્યા છે. સરકારે 2024-25ના બજેટમાં ડિફેન્સ માટે 6.21 લાખ કરોડ રૂપિયાનું બજેટ ફાળવ્યું છે, જે ગત વર્ષના 5.94 લાખ કરોડ રૂપિયા કરતાં 4.3 ટકા વધુ છે.

ભારતની સ્પર્ધાત્મક ધાર

ભારતીય ડિફેન્સ ઉત્પાદનોની ઓછી મેન્યુફેક્ચરિંગ કોસ્ટ અને કોસ્ટ-ઇફેક્ટિવ સોલ્યુશન્સ તેમને વૈશ્વિક બજારમાં આકર્ષક બનાવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ભારતની આકાશ સરફેસ-ટુ-એર મિસાઇલ સિસ્ટમની કિંમત અન્ય દેશોની સમાન સિસ્ટમ્સની તુલનામાં ઘણી ઓછી છે, જેના કારણે આર્મેનિયા જેવા દેશો તેની તરફ આકર્ષાયા છે.

ભવિષ્યની રાહ

ભારતનું ડિફેન્સ સેક્ટર હવે વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બની રહ્યું છે. સરકારી અને ખાનગી ક્ષેત્રની લગભગ 100 કંપનીઓ ડિફેન્સ ઉત્પાદનોની નિકાસ કરી રહી છે. ભારતનું આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન ન માત્ર દેશને શસ્ત્રોનું આયાતક બનાવવાથી બચાવી રહ્યું છે, પરંતુ તેને એક મજબૂત નિકાસકાર દેશ તરીકે પણ સ્થાપિત કરી રહ્યું છે.

આ પણ વાંચો - Paytmનું નવું પ્રાઇવસી ફીચર: હવે છુપાવો તમારા ટ્રાન્ઝેક્શન, જાણો કેવી રીતે