Pakistan espionage: ચીની હથિયારો સાથે પાકિસ્તાનની Gen Z પર જાસૂસી, શું છે આ નવો ખતરો?
Pakistan espionage: પાકિસ્તાન ચીની ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને લાખો નાગરિકોની જાસૂસી કરી રહ્યું છે. એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલના રિપોર્ટમાં ખુલાસો થયો છે કે WMS 2.0 ફાયરવોલ અને LIMS સિસ્ટમ વડે સોશિયલ મીડિયા અને કોલ્સ પર નજર રાખવામાં આવે છે. જાણો આ નવા ખતરાની સંપૂર્ણ વિગતો.
પાકિસ્તાને ચીન પાસેથી WMS 2.0 નામનું શક્તિશાળી ઇન્ટરનેટ ફાયરવોલ ખરીદ્યું છે, જે એક સમયે 20 લાખ ઇન્ટરનેટ સત્રોને બ્લોક કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
Pakistan espionage: પાકિસ્તાન હવે ચીનની અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને પોતાના નાગરિકો પર નજર રાખી રહ્યું છે. એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલના તાજા રિપોર્ટ અનુસાર, શાહબાઝ સરકાર દ્વારા ચીન પાસેથી ખરીદેલી WMS 2.0 ઇન્ટરનેટ ફાયરવોલ અને લોફુલ ઇન્ટરસેપ્ટ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ (LIMS)નો ઉપયોગ કરીને લાખો લોકોના કોલ, મેસેજ અને ઇન્ટરનેટ ટ્રાફિક પર દેખરેખ રાખવામાં આવી રહી છે. આ પગલું ખાસ કરીને Gen Z અને સરકાર વિરુદ્ધ અવાજ ઉઠાવનારા લોકોને દબાવવા માટે હોવાનું માનવામાં આવે છે.
ચીની ફાયરવોલ: WMS 2.0 ની શક્તિ
પાકિસ્તાને ચીન પાસેથી WMS 2.0 નામનું શક્તિશાળી ઇન્ટરનેટ ફાયરવોલ ખરીદ્યું છે, જે એક સમયે 20 લાખ ઇન્ટરનેટ સત્રોને બ્લોક કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. આ ફાયરવોલ ઇન્ટરનેટ ટ્રાફિકને સ્કેન કરે છે અને સરકારને ઇચ્છે ત્યારે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સ, વેબસાઇટ્સ અને એપ્સ બંધ કરવાની સુવિધા આપે છે. આ ઉપરાંત, LIMS ટેકનોલોજી દ્વારા 40 લાખ મોબાઇલ ફોનના કોલ અને મેસેજ પર નજર રાખવામાં આવે છે, જે યુઝર્સને ખબર પણ નથી પડતી.
કઈ કંપનીઓ સામેલ છે?
એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલના રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે આ સર્વેલન્સ સિસ્ટમમાં ઘણી આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓની ભૂમિકા છે:
અગાઉના વર્ઝનમાં કેનેડાની સેન્ડવાઇન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ થતો હતો, જે હવે અપગ્રેડ કરવામાં આવ્યો છે.
લોકોમાં ડરનું વાતાવરણ
આ રિપોર્ટ અનુસાર, પાકિસ્તાનમાં 6.5 લાખથી વધુ વેબ લિંક્સ બ્લોક કરવામાં આવી છે. યુટ્યુબ, ફેસબુક અને એક્સ જેવા પ્લેટફોર્મ્સ પર વારંવાર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવે છે. આનાથી લોકોમાં ડરનું વાતાવરણ ઊભું થયું છે, અને તેઓ ઓનલાઈન કે ઓફલાઈન પોતાના મંતવ્યો ખુલ્લેઆમ વ્યક્ત કરવામાં ડરે છે.
ઈમરાન ખાનના કેસે ખોલી પોલ
2024માં ઈમરાન ખાનની પત્ની બુશરા બીબીએ ઇસ્લામાબાદ હાઈકોર્ટમાં કેસ દાખલ કર્યો, જેમાં તેમના ખાનગી કોલ્સ લીક થયા હોવાનો આરોપ હતો. કોર્ટની પૂછપરછ દરમિયાન ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરે સ્વીકાર્યું કે તેણે LIMS સિસ્ટમ ઇન્સ્ટોલ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. આ ઘટનાએ સર્વેલન્સની આખી રમતનો પર્દાફાશ કર્યો.
શું છે આગળનો ખતરો?
આ સર્વેલન્સ ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ નાગરિકોની ખાનગી જીવન પર નજર રાખવા અને સરકાર વિરુદ્ધ અવાજ ઉઠાવનારાઓને દબાવવા માટે થઈ રહ્યો છે. એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલનું કહેવું છે કે આ પ્રકારની સામૂહિક દેખરેખ લોકશાહી અને માનવ અધિકારો માટે ખતરો છે. પાકિસ્તાનની આ નવી ચાલ નેપાળ બાદ હવે વૈશ્વિક સ્તરે ચર્ચાનો વિષય બની રહી છે.