ટ્રમ્પે એક દિવસ પહેલાં જ વિદેશી ચિપ્સ પર 100% ટેરિફ લગાવવાની જાહેરાત કરી હતી, જેનો હેતુ અમેરિકી ચિપ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. જોકે, ટ્રમ્પની આ રીતે ખાનગી કંપનીના CEOના રાજીનામાની માંગણી અસામાન્ય ગણાય છે અને તેની અમેરિકી બિઝનેસ સમુદાયમાં નકારાત્મક અસર થઈ શકે છે.
ઇન્ટેલે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું કે, કંપની અને લિપ-બૂ ટૅન અમેરિકી રાષ્ટ્રીય અને આર્થિક સુરક્ષા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ચિપ નિર્માતા કંપની ઇન્ટેલના નવા CEO લિપ-બૂ ટૅનને તાત્કાલિક રાજીનામું આપવાનો આદેશ આપ્યો છે. ટ્રમ્પે આ નિર્ણય રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાને ધ્યાનમાં રાખીને લીધો છે, જેમાં લિપ-બૂ ટૅન પર ચીની કંપનીઓ સાથે સંબંધો અને રોકાણના આરોપો લાગ્યા છે. આ મામલો રિપબ્લિકન સેનેટર ટોમ કૉટનના પત્ર બાદ વધુ ચર્ચામાં આવ્યો છે.
ચીન સાથેના સંબંધોનો આરોપ
ટ્રમ્પે તેમના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ટ્રૂથ સોશિયલ પર પોસ્ટ કરીને જણાવ્યું કે, લિપ-બૂ ટૅન "અત્યંત વિવાદાસ્પદ" છે અને તેમણે તાત્કાલિક રાજીનામું આપવું જોઈએ. રિપબ્લિકન સેનેટર ટોમ કૉટનના પત્રમાં લિપ-બૂ ટૅનના ચીની કંપનીઓ સાથેના નાણાકીય સંબંધો અંગે સવાલો ઉઠાવવામાં આવ્યા હતા. રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ટૅન દ્વારા અથવા તેમના વેન્ચર ફંડ્સ દ્વારા ચીનની સેંકડો ટેક અને ચિપ નિર્માણ કંપનીઓમાં ઓછામાં ઓછું $200 મિલિયનનું રોકાણ કરવામાં આવ્યું છે, જેમાંથી આઠ કંપનીઓના ચીનની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મી સાથે સંબંધો હોવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો છે.
સેનેટરનો આક્ષેપ
સેનેટર કૉટને ઇન્ટેલના બોર્ડ ચેરમેન ફ્રેન્ક યેરીને લખેલા પત્રમાં ટૅનના અગાઉના કાર્યકાળ દરમિયાન કેડેન્સ ડિઝાઇન સિસ્ટમ્સની ગેરરીતિઓ પર પ્રકાશ પાડ્યો. કેડેન્સ ડિઝાઇન સિસ્ટમ્સ, જેનું નેતૃત્વ ટૅન 2009થી 2021 દરમિયાન કરી રહ્યા હતા, તે ચીનની નેશનલ યુનિવર્સિટી ઑફ ડિફેન્સ ટેક્નોલોજીને ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર કરવાના આરોપમાં જુલાઈમાં દોષી ઠરી હતી. આ ટ્રાન્સફર અમેરિકી નિકાસ નિયંત્રણોનું ઉલ્લંઘન હોવાનું જણાવાયું છે, જેના પરિણામે કંપનીએ $140 મિલિયનનો દંડ ચૂકવ્યો હતો.
ઇન્ટેલની સ્થિતિ અને પડકારો
સિલિકોન વેલીની અગ્રણી ચિપ નિર્માતા ઇન્ટેલ દાયકાઓથી વિન્ડોઝ કમ્પ્યુટર્સ માટે ચિપ્સ બનાવે છે. જોકે, તાઇવાનની TSMC, સેમસંગ અને Nvidiaના AI-સક્ષમ ચિપ્સના વધતા પ્રભાવને કારણે ઇન્ટેલનું બજાર હિસ્સો ઘટ્યો છે. લિપ-બૂ ટૅનને માર્ચ 2025માં CEO તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા, જેથી કંપની AI રેસમાં પાછળ ન રહે અને તેની ખોવાયેલી ચમક પાછી મેળવે. જોકે, ટ્રમ્પની આ ધમકી અને વિવાદને કારણે ઇન્ટેલના શેરમાં 3-5%નો ઘટાડો નોંધાયો છે.
ઇન્ટેલનું સ્પષ્ટીકરણ
ઇન્ટેલે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું કે, કંપની અને લિપ-બૂ ટૅન અમેરિકી રાષ્ટ્રીય અને આર્થિક સુરક્ષા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. ઇન્ટેલે ટ્રમ્પના "અમેરિકા ફર્સ્ટ" એજન્ડા સાથે સંરેખિત રહીને અમેરિકામાં અબજો ડોલરનું રોકાણ કર્યું છે, જેમાં નવી ચિપ ફેક્ટરીઓનું નિર્માણ પણ સામેલ છે. કંપનીએ સેનેટરના પત્રના જવાબમાં આ મુદ્દાઓને સંબોધવાની ખાતરી આપી છે.