SIPRIના રિપોર્ટ અનુસાર, 2025માં ભારત પાસે 180 પરમાણુ હથિયારો છે, જે 2024માં 172 હતા. આ દર્શાવે છે કે ભારતે એક વર્ષમાં પોતાના પરમાણુ જખીરામાં 8 હથિયારોનો વધારો કર્યો છે.
સ્ટોકહોમ ઈન્ટરનૅશનલ પીસ રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ (SIPRI)એ તાજેતરમાં પરમાણુ હથિયારો અંગેનો એક મહત્વપૂર્ણ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે, જેમાં ભારતે પોતાના પરમાણુ હથિયારોના જખીરામાં નોંધપાત્ર વધારો કર્યો હોવાનું જણાવાયું છે. આ રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતે પરમાણુ હથિયારોની સંખ્યામાં પાકિસ્તાનને પાછળ છોડી દીધું છે, જ્યારે ચીન આ બાબતમાં ભારતથી ઘણું આગળ છે અને તેના હથિયારોની સંખ્યામાં પણ ઝડપથી વધારો કરી રહ્યું છે. ચાલો, 2025માં ભારત, પાકિસ્તાન અને ચીનના પરમાણુ હથિયારોની સ્થિતિ અને વૈશ્વિક સ્થિતિ વિશે વિગતે જાણીએ.
ભારત, પાકિસ્તાન અને ચીનની પરમાણુ શક્તિ
SIPRIના રિપોર્ટ અનુસાર, 2025માં ભારત પાસે 180 પરમાણુ હથિયારો છે, જે 2024માં 172 હતા. આ દર્શાવે છે કે ભારતે એક વર્ષમાં પોતાના પરમાણુ જખીરામાં 8 હથિયારોનો વધારો કર્યો છે. બીજી તરફ, પાકિસ્તાનના પરમાણુ હથિયારોની સંખ્યા 2024માં 170 હતી અને 2025માં પણ તે સ્થિર રહી છે, એટલે કે પાકિસ્તાને કોઈ વધારો કર્યો નથી. ચીનની વાત કરીએ તો, 2024માં તેની પાસે 500 પરમાણુ હથિયારો હતા, જે 2025માં વધીને 600 થયા છે, જે દર્શાવે છે કે ચીન ઝડપથી પોતાની પરમાણુ શક્તિને વધારી રહ્યું છે.
રશિયા અને અમેરિકાનું વૈશ્વિક વર્ચસ્વ
SIPRIના રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે વિશ્વના કુલ પરમાણુ હથિયારોનો લગભગ 90 ટકા હિસ્સો રશિયા અને અમેરિકા પાસે છે. રશિયા પાસે 4309 અને અમેરિકા પાસે 3700 પરમાણુ હથિયારો છે. આ આંકડા દર્શાવે છે કે આ બંને દેશો વૈશ્વિક પરમાણુ શક્તિના કેન્દ્રમાં છે.
ભારતની વધતી પરમાણુ શક્તિનું મહત્વ
ભારતના પરમાણુ હથિયારોની સંખ્યામાં વધારો તેની સ્ટ્રેટેજિક સુરક્ષા નીતિનો એક હિસ્સો છે. ભારતે હંમેશાં ‘નો ફર્સ્ટ યુઝ’ નીતિ અપનાવી છે, પરંતુ તેની પરમાણુ શક્તિમાં વધારો દેશની રક્ષણાત્મક ક્ષમતાઓને મજબૂત કરવાનો સંકેત આપે છે. ખાસ કરીને, ચીનની વધતી પરમાણુ શક્તિ અને પાકિસ્તાન સાથેના સંબંધોને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતનું આ પગલું મહત્વનું માનવામાં આવે છે.
શા માટે છે આ રિપોર્ટ મહત્વનો?
SIPRIનો આ રિપોર્ટ વૈશ્વિક સુરક્ષા અને શાંતિના સંદર્ભમાં મહત્વનો છે, કારણ કે તે દુનિયાભરના દેશોની પરમાણુ શક્તિની સ્થિતિ દર્શાવે છે. આ રિપોર્ટ દેશોની વચ્ચે સ્ટ્રેટેજિક સંતુલન અને સુરક્ષાની દ્રષ્ટિએ ચર્ચાનો વિષય બની રહે છે. ભારતની વધતી પરમાણુ શક્તિ દક્ષિણ એશિયામાં સુરક્ષા ગતિશીલતા પર પણ અસર કરી શકે છે.
2025ના SIPRI રિપોર્ટથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ભારતે પોતાની પરમાણુ શક્તિમાં વધારો કરીને પાકિસ્તાનને પાછળ છોડી દીધું છે, પરંતુ ચીન હજુ પણ ઘણું આગળ છે. રશિયા અને અમેરિકા વૈશ્વિક પરમાણુ હથિયારોના મોટા ભાગનું નિયંત્રણ કરે છે. આ રિપોર્ટ વૈશ્વિક અને પ્રાદેશિક સુરક્ષા નીતિઓ પર ચર્ચાને વેગ આપશે.