ભારતે તેની રક્ષા ક્ષમતાઓને વધુ મજબૂત કરવા માટે એક મહત્વાકાંક્ષી યોજના જાહેર કરી છે. આગામી પાંચ વર્ષમાં ભારત 52 જાસૂસી ઉપગ્રહોને અંતરિક્ષમાં સ્થાપિત કરશે, જે ભારતીય સેના, નૌકાદળ અને વાયુસેનાને દુશ્મન દેશોની ગતિવિધિઓ પર નજર રાખવા, સરહદોનું નિરીક્ષણ કરવા અને સૈન્ય અભિયાનો દરમિયાન વાસ્તવિક સમયની માહિતી મેળવવામાં મદદ કરશે. આ જાહેરાત ભારતીય રાષ્ટ્રીય અંતરિક્ષ સંવર્ધન અને પ્રાધિકરણ કેન્દ્ર (ઈન-સ્પેસ)ના અધ્યક્ષ પવન કુમાર ગોયનકાએ ગ્લોબલ સ્પેસ એક્સપ્લોરેશન કોન્ફરન્સ 2025 દરમિયાન કરી હતી.
ભારત આગામી પાંચ વર્ષમાં 52 જાસૂસી ઉપગ્રહો કરશે લોન્ચ, દુશ્મન દેશોની ઉડશે ઊંઘ
આ યોજના અંતર્ગત 52 ઉપગ્રહોમાંથી અડધા ઉપગ્રહોનું નિર્માણ ખાનગી ક્ષેત્ર દ્વારા કરવામાં આવશે, જ્યારે બાકીના ઉપગ્રહો ઈસરો દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવશે. ગોયનકાએ સ્પષ્ટ કર્યું કે નિગરાની ક્ષમતાઓને વધારવાનો અંતિમ નિર્ણય કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલય અને રક્ષા દળો દ્વારા લેવામાં આવશે.
અપડેટેડ 04:45:05 PM May 09, 2025 પર
ભારતે તેની રક્ષા ક્ષમતાઓને વધુ મજબૂત કરવા માટે એક મહત્વાકાંક્ષી યોજના જાહેર કરી છે.
નિગરાની ક્ષમતામાં થશે નોંધપાત્ર વધારો
ગોયનકાએ જણાવ્યું કે, "ભારત પાસે હાલમાં જ પૂરતી મજબૂત અંતરિક્ષ આધારિત નિગરાની ક્ષમતાઓ છે, પરંતુ તેને સતત વધારવાની જરૂર છે." આ 52 ઉપગ્રહોનો હેતુ રક્ષા ક્ષેત્રની નિગરાની ક્ષમતાઓને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જવાનો છે. આ યોજનામાં ખાનગી ક્ષેત્રની મહત્વની ભૂમિકા રહેશે, જે અગાઉ મુખ્યત્વે ભારતીય અંતરિક્ષ સંશોધન સંસ્થા (ઈસરો) દ્વારા સંચાલિત હતું. ગોયનકાએ ઉમેર્યું, "આ યોજના ખાનગી ક્ષેત્રની સક્રિય ભાગીદારી સાથે આગળ વધશે, જે ભારતની અંતરિક્ષ ટેકનોલોજીમાં નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપશે."
ખાનગી ક્ષેત્ર અને ઈસરોની સહભાગીદારી
આ યોજના અંતર્ગત 52 ઉપગ્રહોમાંથી અડધા ઉપગ્રહોનું નિર્માણ ખાનગી ક્ષેત્ર દ્વારા કરવામાં આવશે, જ્યારે બાકીના ઉપગ્રહો ઈસરો દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવશે. ગોયનકાએ સ્પષ્ટ કર્યું કે નિગરાની ક્ષમતાઓને વધારવાનો અંતિમ નિર્ણય કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલય અને રક્ષા દળો દ્વારા લેવામાં આવશે. આ ઉપગ્રહો ભારતીય સેનાને દુશ્મનોની હિલચાલ પર નજર રાખવા, સરહદી વિસ્તારોનું નિરીક્ષણ કરવા અને સૈન્ય અભિયાનો દરમિયાન વાસ્તવિક સમયનું સંનાદેશન (કો-ઓર્ડિનેશન) સુધારવામાં મદદ કરશે.
SSLV ટેકનોલોજીનું હસ્તાંતરણ
ગોયનકાએ વધુમાં જણાવ્યું કે ઈસરો લઘુ ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ યાન (SSLV) ટેકનોલોજીને ખાનગી ક્ષેત્રને હસ્તાંતરિત કરવાની પ્રક્રિયામાં છે. SSLV ટેકનોલોજી ખાસ કરીને નાના ઉપગ્રહોને ઝડપથી પૃથ્વીની નીચી કક્ષામાં પ્રક્ષેપિત કરવા માટે વિકસાવવામાં આવી છે. આ ટેકનોલોજી 10થી 500 કિલોગ્રામ વજનના ઉપગ્રહોને 500 કિલોમીટરની ગોળાકાર કક્ષામાં પ્રક્ષેપિત કરવામાં સક્ષમ છે, જે રક્ષા દળો માટે કટોકટીના સમયે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. ગોયનકાએ જણાવ્યું કે, "SSLV ટેકનોલોજીનું હસ્તાંતરણ આગામી બે અઠવાડિયામાં થઈ શકે છે."
રક્ષા દળો માટે ગેમ-ચેન્જર
આ જાસૂસી ઉપગ્રહો ભારતની રક્ષા વ્યૂહરચનામાં એક નવો પરિમાણ ઉમેરશે. આ ઉપગ્રહોની મદદથી ભારતીય સેના દુશ્મન દેશોની ગતિવિધિઓ પર ચોવીસ કલાક નજર રાખી શકશે, જેનાથી સરહદી સુરક્ષા અને સૈન્ય અભિયાનોની કાર્યક્ષમતામાં નોંધપાત્ર સુધારો થશે. ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારીથી ભારતની અંતરિક્ષ ટેકનોલોજીનો વિકાસ ઝડપી બનશે, જે દેશની સુરક્ષા અને આર્થિક વૃદ્ધિ બંને માટે ફાયદાકારક રહેશે.
દુશ્મન દેશો પર ભારતની નજર
આ યોજના ખાસ કરીને પાકિસ્તાન જેવા દુશ્મન દેશો માટે ચેતવણીરૂપ છે, જ્યાં આતંકવાદી ઠેકાણાઓ પર ભારતે પહેલાથી જ પોતાની હુમલાક્ષમતાનો પરિચય આપી દીધો છે. આ નવા ઉપગ્રહોની મદદથી ભારત આવા ઠેકાણાઓ પર વધુ ચોક્કસ નજર રાખી શકશે અને જરૂર પડ્યે ઝડપી કાર્યવાહી કરી શકશે. આ યોજના ભારતની અંતરિક્ષ અને રક્ષા ક્ષમતાઓને વૈશ્વિક સ્તરે વધુ મજબૂત કરશે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
