ઈરાન સીઝફાયર માટે તૈયાર, જો કે ઈઝરાયલ હજુ મૌન! શું મિડલ ઈસ્ટમાં રોકાશે વિનાશ?
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની સીઝફાયરની જાહેરાત બાદ ઈરાને આપી સંમતિ, પરંતુ ઈઝરાયલે હજુ સુધી કોઈ પ્રતિક્રિયા નથી આપી. શું મિડલ ઈસ્ટનો સંઘર્ષ ખરેખર થંભશે?
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના સીઝફાયરના દાવા બાદ ઈરાને શરૂઆતમાં તેને નકારી દીધો હતો. પરંતુ થોડા સમય બાદ ઈરાનના વિદેશ મંત્રી સઈદ અબ્બાસ અરાઘચીએ યુદ્ધવિરામની પુષ્ટિ કરી.
મિડલ ઈસ્ટમાં ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે ચાલી રહેલા ખતરનાક સંઘર્ષ પર હવે વિરામ લાગવાની આશા જાગી છે. અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે બંને દેશો વચ્ચે સીઝફાયરની જાહેરાત કરી છે. ઈરાને આ યુદ્ધવિરામના પ્રસ્તાવને સ્વીકારી લીધો છે, જ્યારે ઈઝરાયલે હજુ સુધી આ અંગે કોઈ સત્તાવાર નિવેદન આપ્યું નથી. આ ઘટનાક્રમથી મિડલ ઈસ્ટના તણાવગ્રસ્ત વિસ્તારમાં શાંતિની આશા બંધાઈ છે, પરંતુ શું આ સીઝફાયર ખરેખર અમલમાં આવશે?
ઈરાને સીઝફાયરને આપી મંજૂરી
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના સીઝફાયરના દાવા બાદ ઈરાને શરૂઆતમાં તેને નકારી દીધો હતો. પરંતુ થોડા સમય બાદ ઈરાનના વિદેશ મંત્રી સઈદ અબ્બાસ અરાઘચીએ યુદ્ધવિરામની પુષ્ટિ કરી. સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર એક પોસ્ટમાં અરાઘચીએ ઈરાની સેનાની પ્રશંસા કરી અને જણાવ્યું, “અમારી સેનાએ ઈઝરાયલના હુમલાઓનો સફળતાપૂર્વક જવાબ આપ્યો. સવારે 4 વાગ્યા સુધી અમારું સૈન્ય અભિયાન ચાલુ રહ્યું. હું ઈરાની સેનાને તેમની બહાદુરી અને દેશની રક્ષા માટેના સમર્પણ બદલ નમન કરું છું.”
આ પહેલાં અરાઘચીએ ટ્રમ્પના દાવાને ફગાવી દીધો હતો અને કહ્યું હતું કે કોઈ સીઝફાયર કરાર થયો નથી. તેમણે એમ પણ જણાવ્યું હતું કે જો ઈઝરાયલ હુમલા બંધ કરશે, તો ઈરાન પણ પોતાની સૈન્ય કાર્યવાહી રોકશે.
ઈઝરાયલનું મૌન
ઈઝરાયલે હજુ સુધી સીઝફાયર અંગે કોઈ સત્તાવાર નિવેદન આપ્યું નથી. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ટ્રમ્પે ઈઝરાયલના વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ સાથે ફોન પર વાતચીત કરીને આ યુદ્ધવિરામનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો. જોકે, ઈઝરાયલે તેના પર હજુ સુધી કોઈ પ્રતિક્રિયા આપી નથી, જેનાથી અનિશ્ચિતતાનું વાતાવરણ બન્યું છે.
ટ્રમ્પની સીઝફાયર જાહેરાત
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સોમવારે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ Truth Social પર જાહેરાત કરી હતી કે ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે “સંપૂર્ણ અને કાયમી” સીઝફાયર થઈ ગયો છે. તેમણે આ સંઘર્ષને “12 દિવસનું યુદ્ધ” ગણાવ્યું અને કહ્યું કે આ સીઝફાયર ચરણબદ્ધ રીતે 24 કલાકમાં અમલમાં આવશે. ટ્રમ્પે બંને દેશોની પ્રશંસા કરી અને જણાવ્યું કે આ યુદ્ધ વર્ષો સુધી ચાલી શકતું હતું, પરંતુ હવે મિડલ ઈસ્ટમાં શાંતિની શક્યતા બની છે.
આ સીઝફાયરની જાહેરાત એવા સમયે થઈ છે જ્યારે મિડલ ઈસ્ટમાં તણાવ ચરમસીમાએ હતો. ત્રણ દિવસ પહેલાં અમેરિકાએ ઈરાનના પરમાણુ સ્થળો પર હવાઈ હુમલા કર્યા હતા, જેમાં ફોરડો, નટન્ઝ અને ઈસ્ફહાનના સ્થળોને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હતા. જવાબમાં ઈરાને કતાર અને ઈરાકમાં અમેરિકી સૈન્ય બેઝ પર મિસાઈલ હુમલા કર્યા હતા. આ ઘટનાઓથી યુદ્ધ વધુ ઉગ્ર બનવાની શક્યતા હતી, પરંતુ ટ્રમ્પની મધ્યસ્થીથી સ્થિતિ નિયંત્રણમાં આવી શકે છે.
કતારની મધ્યસ્થી
સીઝફાયરની વાતચીતમાં કતારે મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. કતારના વડાપ્રધાન શેખ મોહમ્મદ બિન અબ્દુલરહમાન આલ થાનીએ ઈરાની અધિકારીઓ સાથે ફોન પર વાતચીત કરીને અમેરિકી સીઝફાયર પ્રસ્તાવને મંજૂરી અપાવી. આ વાતચીત ઈરાનના કતારમાં અમેરિકી બેઝ પર હુમલા બાદ થઈ હતી. ટ્રમ્પે કતારના અમીરને જણાવ્યું હતું કે ઈઝરાયલે સીઝફાયર માટે સંમતિ આપી દીધી છે અને ઈરાનને પણ આ માટે રાજી કરવા વિનંતી કરી હતી.
શું થશે આગળ?
જોકે ઈરાને સીઝફાયરને મંજૂરી આપી દીધી છે, ઈઝરાયલનું મૌન અને તાજેતરના હુમલાઓથી અનિશ્ચિતતા યથાવત છે. રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ટ્રમ્પની સીઝફાયર જાહેરાત બાદ પણ ઈરાને ઈઝરાયલ પર મિસાઈલ હુમલા કર્યા, જેમાં બેરશેવામાં ત્રણ લોકોનાં મોત થયાં. આ ઘટનાઓ સીઝફાયરના અમલીકરણમાં અડચણો ઊભી કરી શકે છે.
ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચેનો 12 દિવસનો સંઘર્ષ હાલ પૂરતો થંભવાની આશા છે, પરંતુ ઈઝરાયલની ચૂપકી અને તાજેતરના હુમલાઓથી સ્થિતિ હજુ અનિશ્ચિત છે. ટ્રમ્પની મધ્યસ્થી અને કતારની ભૂમિકાએ શાંતિનો માર્ગ ખોલ્યો છે, પરંતુ આ સીઝફાયરનું ભવિષ્ય બંને દેશોના આગામી પગલાં પર નિર્ભર કરે છે. મિડલ ઈસ્ટના લોકો માટે આ શાંતિની આશા નવી આશા લઈને આવી છે, પરંતુ શું આ યુદ્ધવિરામ ટકી શકશે? આ સવાલનો જવાબ આવનારા દિવસોમાં મળશે.