ટ્રમ્પનો ભારતને ટેરિફ 'લોલીપોપ'? 50% ટેરિફ ઘટાડવાના સંકેત પાછળનું રાજકારણ શું છે? જાણો નિષ્ણાતો શું કહી રહ્યાં છે?

US-India Trade: ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર સંબંધોમાં ફરી એકવાર ગરમાવો જોવા મળી રહ્યો છે. અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે તાજેતરમાં એક એવું નિવેદન આપ્યું છે, જેણે આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપાર જગતમાં ચર્ચા જગાવી છે. ટ્રમ્પે સંકેત આપ્યો છે કે ભારત પર લાદવામાં આવેલા 50% ભારેખમ ટેરિફ "કોઈક દિવસ" ઓછા કરવામાં આવી શકે છે. આ નિવેદનથી ભારતમાં થોડો ઉત્સાહ જરૂર દેખાયો, પરંતુ રાજદ્વારી નિષ્ણાતો તેને ટ્રમ્પની વધુ એક રાજકીય ચાલ માની રહ્યા છે.

ટ્રમ્પે કહ્યું કે ભારત પર આટલી ઊંચી ડ્યુટી એટલા માટે હતી કારણ કે ભારત રશિયા પાસેથી તેલ આયાત કરી રહ્યું હતું. તેમણે ઉમેર્યું, "હવે ભારતે રશિયાથી તેલ લેવાનું ઘણું ઓછું કરી દીધું છે. હા, અમે ટેરિફ ઘટાડવા જઈ રહ્યા છીએ... કોઈક સમયે તેને હટાવી દઈશું." સવાલ એ ઊભો થાય છે કે શું આ ખરેખર પોલીસીમાં ફેરફારનો સંકેત છે કે પછી માત્ર શબ્દોની રમત?

આ સમગ્ર મામલે ભારતના પૂર્વ વિદેશ સચિવ કંવલ સિબ્બલે બહુ મોટી અને સ્પષ્ટ વાત કહી છે. તેમનું માનવું છે કે ટ્રમ્પની વાતોને બહુ ગંભીરતાથી લેવાની જરૂર નથી. સિબ્બલે કટાક્ષ કરતા કહ્યું કે વ્હાઇટ હાઉસમાં કોઈ પણ જરૂરી કામ ત્યાં સુધી નથી થતું જ્યાં સુધી પહેલા ટ્રમ્પની 'ચાપલૂસી' ન કરવામાં આવે.

કંવલ સિબ્બલના મતે, ટ્રમ્પ અવારનવાર વિદેશી નેતાઓની પ્રશંસા કરતા રહે છે, પરંતુ તેમના શબ્દો અને તેમના નિર્ણયો વચ્ચે બહુ ઓછો મેળ હોય છે. તેમણે કહ્યું કે ટ્રમ્પે ભારત અને વડાપ્રધાન મોદી વિશે ઘણી સારી વાતો કહી છે, પરંતુ વાસ્તવિકતા એ છે કે 50% ટેરિફ હજુ પણ યથાવત છે. સિબ્બલનું માનવું છે કે ટ્રમ્પ દ્વારા થતી આવી પ્રશંસા ખરેખર તો તેમની પોતાની પ્રશંસા કરવાની એક રીત છે, જેના દ્વારા તે દુનિયાને બતાવવા માંગે છે કે તેઓ કેટલા પ્રભાવશાળી અને મૈત્રીપૂર્ણ નેતા છે.

Flattery seems to be the necessary grease for functioning in the WH. Trump made friendly noises about India and Modi but these are not matched by actions. The punitive tariffs haven’t been removed. He has said elsewhere while receiving the former Al Qaeda, Al Nusra Islamist… https://t.co/YV4GYsHLnv

— Kanwal Sibal (@KanwalSibal) November 11, 2025

આ પહેલા પણ રઘુરામ રાજન જેવા અર્થશાસ્ત્રીઓએ આ વિરોધાભાસ પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે PM મોદી અને ટ્રમ્પ વચ્ચેના મજબૂત સંબંધોના દાવા છતાં, ભારતને 50% ટેરિફનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે, જ્યારે બીજી તરફ પાકિસ્તાન પર માત્ર 19% ટેરિફ લાગુ છે.

ટ્રમ્પ ભલે ભારતને ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં એક મહત્વપૂર્ણ આર્થિક અને વ્યૂહાત્મક ભાગીદાર ગણાવતા હોય, પરંતુ સવાલ એ જ છે કે શું આ ભાગીદારી માત્ર મંચ પર બોલવા પૂરતી સીમિત છે? શું ટ્રમ્પનો આ નવો સંકેત વેપાર સંબંધોમાં કોઈ નક્કર આર્થિક પરિવર્તન લાવશે, કે પછી આ પણ એક રાજકીય નિવેદન બનીને રહી જશે, તે તો સમય જ બતાવશે.

આ પણ વાંચો- લાલ કિલ્લા પર 26 જાન્યુઆરીએ હુમલાનું હતું ષડયંત્ર, ડો. મુઝમ્મિલની પૂછપરછમાં થયો ચોંકાવનારો ખુલાસો