UCC implementation: શું છે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ? ઉત્તરાખંડ બનશે તેનો અમલ કરનાર પ્રથમ રાજ્ય, થશે આ મોટા ફેરફારો
UCC implementation: ઉત્તરાખંડમાં આજથી યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) લાગુ કરવામાં આવશે. તો ચાલો જાણીએ કે આ કાયદો આટલો ખાસ કેમ છે અને તેના અમલ પછી શું બદલાઈ શકે છે?
UCC implementation: ઉત્તરાખંડ સરકાર આજે એટલે કે સોમવારે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) લાગુ કરવા જઈ રહી છે.
UCC implementation: ઉત્તરાખંડ સરકાર આજે એટલે કે સોમવારે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) લાગુ કરવા જઈ રહી છે. જોકે ગોવામાં UCC પહેલાથી જ લાગુ છે, પરંતુ ઉત્તરાખંડ આઝાદી પછી આ કાયદો લાગુ કરનાર દેશનું પ્રથમ રાજ્ય બનશે. તો ચાલો જાણીએ કે UCC શું છે અને તેના અમલીકરણ પછી ઉત્તરાખંડમાં કયા મોટા ફેરફારો થઈ શકે છે?
બંધારણના DPSPમાં ઉલ્લેખ
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) ભલે દેશના કાયદાનો ભાગ નથી, પરંતુ તેનો ઉલ્લેખ બંધારણના ચોથા ભાગમાં છે. રાજ્ય નીતિના નિર્દેશક સિદ્ધાંતો (DPSP)ની કલમ 44 UCCના અમલીકરણનું નિર્દેશન કરે છે. જોકે આ કાયદેસર રીતે બંધનકર્તા નથી. આ જ કારણ છે કે દેશમાં UCCને કાનૂની સ્વરૂપ આપવાની માંગ વારંવાર ઉઠી છે.
ઉત્તરાખંડે પહેલ કરી
રાષ્ટ્રીય સ્તરે UCC લાગુ કરવું સરળ નથી. ઘણા લોકોએ તેનો વિરોધ કર્યો છે. પરંતુ ઉત્તરાખંડ દેશનું પહેલું રાજ્ય બનવા જઈ રહ્યું છે જે રાજ્ય સ્તરે UCC લાગુ કરશે. તમને જણાવી દઈએ કે ભાજપે 2022ની વિધાનસભા ચૂંટણી માટે મેનિફેસ્ટો બહાર પાડ્યો હતો. આમાં, UCC લાગુ કરવાનું વચન આપવામાં આવ્યું હતું. તે જ સમયે, હવે પુષ્કર સિંહ ધામીના નેતૃત્વ હેઠળની સરકાર પોતાનું વચન પૂર્ણ કરવા જઈ રહી છે.
UCC શું છે?
UCCના નામ પરથી જ ખ્યાલ આવે છે કે આ કાયદો બધા નાગરિકોને સમાન અધિકારો પૂરા પાડવાની તરફેણમાં છે. આ કાયદો જાતિ, ધર્મ, લિંગ અથવા અન્ય કોઈપણ આધાર પર કોઈપણ નાગરિક સાથે ભેદભાવ કરતો નથી. તેના અમલ પછી, લગ્ન, છૂટાછેડા, ઉત્તરાધિકાર, વારસો અને મિલકતના વિવાદો સંબંધિત કાયદાઓમાં મોટા ફેરફારો થઈ શકે છે.
UCCથી શું બદલાશે?
ઉત્તરાખંડમાં યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) લાગુ થયા પછી, હિન્દુ લગ્ન અધિનિયમ 1955 અને શરિયા કાયદો માન્ય રહેશે નહીં. તો ચાલો જાણીએ કે આનાથી ઉત્તરાખંડમાં કયા ફેરફારો થશે?
1. લગ્ન માટે, બધા છોકરાઓની ઉંમર ઓછામાં ઓછી 21 વર્ષ અને છોકરીઓની ઉંમર 18 વર્ષ હોવી જોઈએ.
3. બધા ધર્મના લોકો બાળકોને દત્તક લઈ શકશે. પરંતુ એક ધર્મનો વ્યક્તિ બીજા ધર્મના બાળકને દત્તક લઈ શકશે નહીં.
4. હલાલા અને બહુપત્નીત્વ જેવી પ્રથાઓ બંધ થશે. છોકરીઓ અને છોકરાઓને સમાન હિસ્સો મળશે.
5. લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા યુગલો માટે નોંધણી ફરજિયાત રહેશે. તે જ સમયે, જો લિવ-ઇન રિલેશનશિપ વિના સાથે રહેતા દંપતીને બાળક હોય, તો તે બાળકને પરિણીત દંપતીના બાળક જેવા બધા અધિકારો મળશે.
6. મિલકત, ઉત્તરાધિકાર અને વારસા સંબંધિત વિવાદો સમાન નાગરિક અધિકારો હેઠળ ઉકેલવામાં આવશે.
7. ઉત્તરાખંડના રહેવાસીઓ ઉપરાંત, આ કાયદો અન્ય રાજ્યોથી આવતા લોકો પર પણ લાગુ પડશે. જોકે, અનુસૂચિત જનજાતિ અને સંરક્ષિત સમુદાયોને આ કાયદામાંથી બાકાત રાખવામાં આવશે. UCC તેમના પર લાગુ પડશે નહીં.