રસોડામાં રસોઈ બનાવવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતો ગેસ સ્ટોવ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ગંભીર જોખમ ઊભું કરી શકે છે. સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીના તાજેતરના રિસર્ચમાં ચોંકાવનારો ખુલાસો થયો છે કે ગેસ સ્ટોવમાંથી બેન્ઝીન નામની ઝેરી ગેસ ઉત્સર્જિત થાય છે, જે કેન્સર જેવા ગંભીર રોગોનું જોખમ વધારી શકે છે. આ અદૃશ્ય ખતરો આપણા રસોડામાં છુપાયેલો છે, અને તેનાથી બચવા માટે જાગૃતિ અને સાવચેતીની જરૂર છે.
ગેસ સ્ટોવથી ફેલાતું બેન્ઝીન આરોગ્ય માટે બની શકે છે મોટો ખતરો
ગેસ સ્ટોવથી નીકળતી બેન્ઝીન ગેસ આપણા રસોડામાં છુપાયેલો એક અદૃશ્ય ખતરો છે. સ્ટેનફોર્ડનું રિસર્ચ આપણને જાગૃત કરે છે કે આરોગ્યની સુરક્ષા માટે યોગ્ય વેન્ટિલેશન, સાધનોની જાળવણી અને વૈકલ્પિક રસોઈ પદ્ધતિઓ પર ધ્યાન આપવું જરૂરી છે. ખાસ કરીને બાળકો, વૃદ્ધો અને શ્વાસની સમસ્યાઓથી પીડાતા લોકોની સુરક્ષા માટે આજથી જ સાવચેતી શરૂ કરવી જોઈએ.
અપડેટેડ 06:23:44 PM May 01, 2025 પર
સ્ટેનફોર્ડનું આ રિસર્ચ ઘરની અંદરના હવા પ્રદૂષણને ગંભીરતાથી લેવાની ચેતવણી આપે છે.
ગેસ સ્ટોવથી બેન્ઝીનનો ખતરો
ગેસ સ્ટોવ આપણા રોજિંદા જીવનનો અભિન્ન ભાગ છે, પરંતુ તેનાથી નીકળતી બેન્ઝીન ગેસ આરોગ્ય માટે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે. સ્ટેનફોર્ડના સ્ટડી મુજબ, આ ગેસ ફક્ત રસોઈ દરમિયાન જ નહીં, પરંતુ તેના કલાકો સુધી ઘરના વાતાવરણમાં રહી શકે છે. ખાસ કરીને, જો રસોડામાં હવાનું પરિભ્રમણ યોગ્ય ન હોય, તો બેન્ઝીન આખા ઘરમાં ફેલાઈ શકે છે. આનાથી ફેફસાં, રોગપ્રતિકારક શક્તિ અને રક્તને નુકસાન થઈ શકે છે. આ ખતરો ફક્ત રસોઈ બનાવનારા વ્યક્તિ સુધી સીમિત નથી, પરંતુ ઘરના તમામ સભ્યોને અસર કરી શકે છે.
બેન્ઝીન શું છે અને તે શા માટે ખતરનાક છે?
બેન્ઝીન એ રંગહીન, હળવી મીઠી ગંધવાળી ગેસ છે, જે પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોમાંથી નીકળે છે. આ ગેસ માનવ શરીર માટે અત્યંત ઝેરી છે. લાંબા સમય સુધી તેના સંપર્કમાં રહેવાથી લ્યુકેમિયા જેવા રક્તના રોગોનું જોખમ વધે છે. સ્ટેનફોર્ડના રિસર્ચમાં જણાયું છે કે ઘરેલું ગેસ સ્ટોવમાંથી નીકળતું બેન્ઝીન સામાન્ય વેન્ટિલેશનથી પણ સંપૂર્ણપણે બહાર નીકળતું નથી. આનાથી ઘરની હવાની ગુણવત્તા બગડે છે, જે ખાસ કરીને ફેફસાં અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર નકારાત્મક અસર કરે છે.
બેન્ઝીન કેવી રીતે ફેલાય છે?
ગેસ સ્ટોવ પર રસોઈ દરમિયાન, અધૂરા દહનને કારણે બેન્ઝીન જેવી હાનિકારક ગેસો ઉત્સર્જિત થાય છે. રિસર્ચમાં જણાયું છે કે આ ગેસોનું સ્તર રસોઈ પછી પણ ઘરના વાતાવરણમાં રહે છે. જો રસોડામાં ખિડકીઓ બંધ હોય કે વેન્ટિલેશન સિસ્ટમ નબળી હોય, તો બેન્ઝીનનું પ્રમાણ વધી જાય છે. આ ખાસ કરીને બાળકો, વૃદ્ધો અને શ્વાસની સમસ્યાઓથી પીડાતા લોકો માટે વધુ જોખમી છે.
કોને છે સૌથી વધુ જોખમ?
બેન્ઝીન ગેસનો ખતરો ખાસ કરીને નાનાં બાળકો, ગર્ભવતી મહિલાઓ, વૃદ્ધો અને નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકો માટે વધુ છે. બાળકો અને વૃદ્ધોનું શરીર વધુ સંવેદનશીલ હોવાથી, બેન્ઝીનની અસર તેમના પર ઝડપથી અને ગંભીર રીતે થઈ શકે છે. જે ઘરોમાં અસ્થમા, બ્રોન્કાઇટિસ કે એલર્જીનો ઇતિહાસ હોય, ત્યાં આ જોખમ વધી જાય છે. આવા લોકોએ ખાસ સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે.
બેન્ઝીનના ખતરાને કેવી રીતે ઘટાડવો?
- ગેસ સ્ટોવનો ઉપયોગ કરતા હોવ તો, કેટલીક સરળ રીતોથી બેન્ઝીનના જોખમને ઘટાડી શકાય છે.
- વેન્ટિલેશન જાળવો: રસોઈ દરમિયાન રસોડાની ખિડકીઓ ખુલ્લી રાખો અને એક્ઝોસ્ટ ફેનનો ઉપયોગ કરો.
- રેન્જ હૂડનો ઉપયોગ: જ્યાં શક્ય હોય ત્યાં રેન્જ હૂડ અથવા એક્ઝોસ્ટ સિસ્ટમ લગાવો.
- વૈકલ્પિક વિકલ્પો: ઇન્ડક્શન કે ઇલેક્ટ્રિક સ્ટોવ જેવા સુરક્ષિત વિકલ્પો પર વિચાર કરો.
- નિયમિત જાળવણી: ગેસ સ્ટોવ અને સંબંધિત સાધનોની નિયમિત સર્વિસિંગ કરાવો જેથી ગેસનું અધૂરું દહન ટાળી શકાય.
ભવિષ્ય માટે શું કહે છે રિસર્ચ?
સ્ટેનફોર્ડનું આ રિસર્ચ ઘરની અંદરના હવા પ્રદૂષણને ગંભીરતાથી લેવાની ચેતવણી આપે છે. ભવિષ્યમાં વૈજ્ઞાનિકો ઇન્ડક્શન અને ઇલેક્ટ્રિક રસોઈની સલામતી પર વધુ રિસર્ચ કરી રહ્યા છે. આ ઉપરાંત, એવી સસ્તી અને સરળ વેન્ટિલેશન સિસ્ટમ વિકસાવવામાં આવી રહી છે, જે દરેક ઘરમાં સરળતાથી લગાવી શકાય. આ સ્પષ્ટ છે કે આરોગ્યની સુરક્ષા માટે રસોડાની આદતોમાં ફેરફાર કરવો જરૂરી બની ગયો છે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
