આવકવેરા વિભાગ (Income Tax Department) હવે હાઈ નેટવર્થ ઈન્ડિવિજ્યુઅલ્સ (HNI) પર શિકંજો કસવા જઈ રહ્યું છે, જેઓ તેમની વાસ્તવિક આવકને ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR)માં ઓછી દર્શાવીને ટેક્સ ચોરી કરે છે. ખર્ચના પેટર્ન અને હાઈ વેલ્યુ ટ્રાન્ઝેક્શનના આધારે વિભાગે આવા ટેક્સપેયર્સને ટાર્ગેટ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. આ માટે ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ‘360-ડિગ્રી પ્રોફાઈલિંગ’ અને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI) દ્વારા ડેટા એનાલિસિસ કરવામાં આવશે.
આવકવેરા વિભાગની મોટી કાર્યવાહી: હવે HNIની આવક છુપાવવી સરળ નહીં, 360-ડિગ્રી પ્રોફાઈલિંગથી ટેક્સ ચોરી પકડાશે
આવકવેરા વિભાગે હવે ટેક્સ ચોરી રોકવા માટે ‘360-ડિગ્રી પ્રોફાઈલિંગ’ નામની અદ્યતન ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ શરૂ કર્યો છે. આ ટેક્નોલોજી દ્વારા HNI ના હાઈ વેલ્યુ ટ્રાન્ઝેક્શન પર નજર રાખવામાં આવશે.
અપડેટેડ 05:14:54 PM Jun 05, 2025 પર
આવકવેરા વિભાગે હવે ટેક્સ ચોરી રોકવા માટે ‘360-ડિગ્રી પ્રોફાઈલિંગ’ નામની અદ્યતન ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ શરૂ કર્યો છે.
આવક છુપાવનારાઓ પર આવકવેરા વિભાગની નજર
આવકવેરા વિભાગના ડેટા અનુસાર, ભારતમાં લગભગ 7-8 લાખ લોકો વાર્ષિક 1 કરોડ રૂપિયાથી વધુ કમાણી કરે છે, પરંતુ માત્ર 3 લાખ HNI જ એક કરોડથી વધુની આવક પર ટેક્સ ચૂકવે છે. ફાઈનાન્શિયલ યર 2022-23માં કુલ 7.97 કરોડ ITR ફાઈલ થયા હતા, જેમાંથી માત્ર 3.50 લાખ રિટર્નમાં ટેક્સપેયર્સે 1 કરોડથી વધુની આવક દર્શાવી હતી. ખર્ચની પેટર્નથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ઘણા લોકો તેમની વાસ્તવિક આવકને ITRમાં ઓછી દર્શાવે છે, જેનો હેતુ ટેક્સ બચાવવાનો હોઈ શકે છે.
360-ડિગ્રી પ્રોફાઈલિંગથી ટેક્સ ચોરી પર લગામ
આવકવેરા વિભાગે હવે ટેક્સ ચોરી રોકવા માટે ‘360-ડિગ્રી પ્રોફાઈલિંગ’ નામની અદ્યતન ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ શરૂ કર્યો છે. આ ટેક્નોલોજી દ્વારા HNI ના હાઈ વેલ્યુ ટ્રાન્ઝેક્શન પર નજર રાખવામાં આવશે. આ માટે ટેક્સ કલેક્ટેડ એટ સોર્સ (TCS) અને ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ (TDS)નો ડેટા ટ્રેક કરવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, ફોરેન રેમિટન્સ અને GST ડેટા પર પણ નજર રાખવામાં આવશે, જેથી ટેક્સપેયર્સની વાસ્તવિક આવકનો અંદાજ લગાવી શકાય.
હાઈ વેલ્યુ ટ્રાન્ઝેક્શન પર ખાસ ધ્યાન
ટેક્સ એક્સપર્ટ્સના જણાવ્યા અનુસાર, સરકાર વૈશ્વિક સ્તરે ટેક્સ બેઝ વધારવાની દિશામાં કામ કરી રહી છે, જેમાં HNI પર વધુ ફોકસ છે. ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્સી ફર્મ આશીષ કરુંદિયા એન્ડ કંપનીના ફાઉન્ડર આશીષ કરુંદિયાએ જણાવ્યું કે, સરકાર TCS ની મદદથી હાઈ વેલ્યુ ટ્રાન્ઝેક્શનનો ડેટા એકત્રિત કરી રહી છે. આમાં 10 લાખ રૂપિયાથી વધુની કિંમતની લક્ઝરી વસ્તુઓ જેવી કે મોંઘી ઘડિયાળો, સનગ્લાસ, હેન્ડબેગ, શૂઝ અને હોમ થિયેટર જેવી ચીજોની ખરીદી પર નજર રાખવામાં આવે છે.
AI ટેક્નોલોજીથી ડેટા એનાલિસિસ
લક્ષ્મીકુમારન એન્ડ શ્રીધરનના પાર્ટનર એસ શ્રીરામે જણાવ્યું કે, સરકાર AI ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને હાઈ વેલ્યુ ટ્રાન્ઝેક્શનના ડેટાનું એનાલિસિસ કરશે. આ ડેટાને ITRમાં દર્શાવેલી આવક સાથે મેચ કરવામાં આવશે. આ એનાલિસિસ 100% સચોટ ન હોઈ શકે, પરંતુ તેનાથી એવા ટેક્સપેયર્સની ઓળખ થશે, જેમનો ખર્ચ તેમની દર્શાવેલી આવક કરતાં ઘણો વધારે છે.
શું છે સરકારનો હેતુ?
આવકવેરા વિભાગનો મુખ્ય હેતુ ટેક્સ ચોરી રોકવા અને ટેક્સ બેઝ વધારવાનો છે. ખાસ કરીને HNI ને ટાર્ગેટ કરીને સરકાર એ સુનિશ્ચિત કરવા માંગે છે કે દેશની આર્થિક વ્યવસ્થામાં ટેક્સનું યોગ્ય યોગદાન મળે. આ પગલાંથી ટેક્સપેયર્સને તેમની વાસ્તવિક આવક દર્શાવવા માટે પ્રોત્સાહન મળશે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
