Malacca Strait: ભારતે વિશ્વના સૌથી વ્યસ્ત સમુદ્રી માર્ગોમાંના એક, મલક્કા સ્ટ્રેટની સુરક્ષા માટે ચાલતી ‘મલક્કા સ્ટ્રેટ પેટ્રોલ’ (MSP)માં સત્તાવાર રીતે જોડાવવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી છે. 2-4 સપ્ટેમ્બર દરમિયાન સિંગાપોરના વડાપ્રધાન લોરેન્સ વોંગની ભારત મુલાકાત દરમિયાન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આ અંગે ચર્ચા કરી હતી. આ નિર્ણય ભારતની સમુદ્રી સુરક્ષા અને વ્યૂહાત્મક હિતોને મજબૂત કરવાની દિશામાં મહત્ત્વનું પગલું છે.
ભારતની મલક્કા સ્ટ્રેટ પેટ્રોલમાં એન્ટ્રી: વ્યૂહાત્મક મહત્ત્વ અને સમુદ્રી સુરક્ષાનો નવો અધ્યાય
Malacca Strait: ભારત મલક્કા સ્ટ્રેટ પેટ્રોલ (MSP)માં જોડાવા આતુર છે. જાણો શું છે મલક્કા સ્ટ્રેટ, તેનું વ્યૂહાત્મક મહત્ત્વ અને ભારત માટે આ નિર્ણયની અસરો. સમુદ્રી સુરક્ષા અને AI ટેકનોલોજીના ઉપયોગથી શું બદલાશે?
અપડેટેડ 02:25:31 PM Sep 08, 2025 પર
2000ના દાયકાની શરૂઆતમાં મલક્કા સ્ટ્રેટમાં ચાંચિયાગીરી, હથિયારોની તસ્કરી અને માનવ તસ્કરી જેવી ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ ચરમસીમાએ હતી.
મલક્કા સ્ટ્રેટ શું છે?
મલક્કા સ્ટ્રેટ એ ઈન્ડોનેશિયા, મલેશિયા અને સિંગાપોર વચ્ચે આવેલી 900 કિલોમીટર લાંબી અને 65-250 કિલોમીટર પહોળી સામુદ્રધુની છે. આ માર્ગ આંદામાન-નિકોબાર અને દક્ષિણ ચીની સમુદ્રને જોડે છે, જે વૈશ્વિક વેપારનો મુખ્ય રૂટ છે. ભારતના 60% દરિયાઈ વેપાર અને LNG આયાત આ માર્ગ પરથી પસાર થાય છે, જે તેને વ્યૂહાત્મક રીતે અત્યંત સંવેદનશીલ બનાવે છે.
MSPની શરૂઆત અને સફળતા
2000ના દાયકાની શરૂઆતમાં મલક્કા સ્ટ્રેટમાં ચાંચિયાગીરી, હથિયારોની તસ્કરી અને માનવ તસ્કરી જેવી ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ ચરમસીમાએ હતી. આને નાથવા માટે 2004માં ઈન્ડોનેશિયા, મલેશિયા અને સિંગાપોરે MSPની શરૂઆત કરી. 2008માં થાઈલેન્ડ પણ તેમાં જોડાયું. MSPની ત્રણ મુખ્ય કામગીરીઓ—નૌકાદળ પેટ્રોલિંગ, હવાઈ દેખરેખ અને ગુપ્તચર માહિતીની આપ-લે—એ ચાંચિયાગીરીના બનાવોને વાર્ષિક 100થી ઘટાડીને 10થી ઓછા કર્યા છે.
ભારત માટે MSPનું મહત્ત્વ
વેપારી સુરક્ષા: ભારતનો 60% દરિયાઈ વેપાર અને મોટાભાગની LNG આયાત મલક્કા સ્ટ્રેટ પરથી પસાર થાય છે. MSPમાં જોડાવાથી આ માર્ગની સુરક્ષા વધુ મજબૂત થશે.
આંદામાન-નિકોબારની નિકટતા: આંદામાન-નિકોબાર દ્વીપસમૂહ મલક્કા સ્ટ્રેટથી માત્ર 600 કિલોમીટર દૂર છે. ચીનની દક્ષિણ ચીની સમુદ્રમાં વધતી હાજરીને કાબૂમાં રાખવા ભારત આ વિસ્તારમાં નૌકાદળની શક્તિ વધારી રહ્યું છે.
ચીન પર વ્યૂહાત્મક ફાયદો: ચીનની 80% ખનીજ તેલ આયાત આ માર્ગ પરથી થાય છે. MSPમાં ભારતની ભૂમિકા ચીન પર વ્યૂહાત્મક દબાણ વધારી શકે છે.
ભારતનું યોગદાન અને ફાયદા
ભારતીય નૌકાદળ MSPના સભ્ય દેશો કરતાં વધુ શક્તિશાળી છે અને એડનના અખાતમાં ચાંચિયાગીરી સામેની લડાઈમાં તેનો બહોળો અનુભવ છે. MSPમાં જોડાવાથી ભારત આ અનુભવ અને AI, ડ્રોન જેવી અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને સુરક્ષા વ્યવસ્થાને મજબૂત કરી શકે છે. બદલામાં, ભારતને MSPની સંયુક્ત શક્તિનો લાભ મળશે, જેથી અલગથી પેટ્રોલિંગની જરૂર નહીં પડે.
ટેકનોલોજી અને ભવિષ્યની શક્યતાઓ
MSPમાં ડ્રોન, AI અને ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ જેવી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ થાય છે, જેનું સંકલન સિંગાપોર કરે છે. મોદી-વોંગની બેઠકમાં આ ક્ષેત્રોમાં સહયોગ વધારવાની ચર્ચા થઈ, જે ભવિષ્યમાં MSPની કાર્યક્ષમતા વધારશે. ભારતની ટેકનોલોજી ક્ષમતાઓ આ દિશામાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે.
ભૂ-રાજકીય અસરો
ભારતની MSPમાં એન્ટ્રીથી જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયા જેવા મિત્ર દેશો માટે પણ તકો ખુલી શકે છે. આ દક્ષિણ ચીની સમુદ્રમાં ચીનની વધતી હાજરી સામે સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરશે. મલક્કા સ્ટ્રેટ પેટ્રોલમાં ભારતની ભૂમિકા માત્ર સમુદ્રી સુરક્ષા જ નહીં, પરંતુ ભૂ-રાજકીય સંતુલન અને ટેકનોલોજી સહયોગનો નવો અધ્યાય ખોલશે. ભારતની આ દિશામાં પહેલ એક મજબૂત અને સુરક્ષિત ભવિષ્યનું પગલું છે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
