અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એક નવી અને ભવિષ્યલક્ષી ‘ગોલ્ડન ડોમ’ મિસાઇલ ડિફેન્સ સિસ્ટમની જાહેરાત કરી છે, જેની કિંમત 175 બિલિયન ડોલર હોવાનો અંદાજ છે. આ સિસ્ટમ હવા, આકાશ અને અંતરિક્ષથી આવતા કોઈપણ પ્રકારના હુમલાને શોધી, ટ્રેક કરી અને નિષ્ક્રિય કરવાની ક્ષમતા ધરાવશે. આ પ્રોજેક્ટ અંતરિક્ષમાં અમેરિકી હથિયારોની તૈનાતીનું પણ પ્રથમ પગલું હશે, જેનાથી ચીન ખાસ્સું ચિંતિત થયું છે. ચીનના વિદેશ મંત્રાલયે આ પ્રોજેક્ટને અંતરિક્ષના શાંતિપૂર્ણ ઉપયોગના સિદ્ધાંતનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું છે અને અમેરિકાને આ પ્લાન છોડવાની વિનંતી કરી છે.
ટ્રમ્પનો 175 બિલિયન ડોલરનું ‘ગોલ્ડન ડોમ’ પ્લાન: અંતરિક્ષ બનશે યુદ્ધનું મેદાન, ચીનની વધી ચિંતા
ચીને અમેરિકાને આ પ્રોજેક્ટ છોડવા અને મોટા દેશો વચ્ચે રણનીતિક વિશ્વાસ વધારવા માટે કોંક્રીટ પગલાં લેવાની અપીલ કરી છે. ચીનનું માનવું છે કે અમેરિકાની ‘ફર્સ્ટ એન્ડ ઓન્લી’ સુરક્ષા નીતિ બધા માટેના સુરક્ષા સિદ્ધાંતનું ઉલ્લંઘન કરે છે.
અપડેટેડ 05:39:00 PM May 28, 2025 પર
ખાસ કરીને ચીન અને રશિયા જેવા દેશોની એડવાન્સ્ડ મિસાઇલો સામે, જે હાલની અમેરિકી ડિફેન્સ સિસ્ટમને પડકારી રહી છે.
ગોલ્ડન ડોમ: અંતરિક્ષ સુધીનું સુરક્ષા કવચ
ટ્રમ્પના જણાવ્યા અનુસાર, ‘ગોલ્ડન ડોમ’ એક મલ્ટિ-લેયર ડિફેન્સ સિસ્ટમ હશે, જે હવા, આકાશ અને અંતરિક્ષમાંથી આવતી મિસાઇલોને રોકવામાં સક્ષમ હશે, ભલે તે મિસાઇલો અંતરિક્ષમાંથી જ પ્રક્ષેપિત કરવામાં આવી હોય. આ સિસ્ટમ 2029 સુધીમાં, એટલે કે ટ્રમ્પના કાર્યકાળના અંત સુધીમાં, સંપૂર્ણ રીતે કાર્યરત થવાની અપેક્ષા છે. આ પ્રોજેક્ટનો હેતુ અમેરિકાને અદ્યતન મિસાઇલ ટેક્નોલોજીથી સુરક્ષિત કરવાનો છે, ખાસ કરીને ચીન અને રશિયા જેવા દેશોની એડવાન્સ્ડ મિસાઇલો સામે, જે હાલની અમેરિકી ડિફેન્સ સિસ્ટમને પડકારી રહી છે.
ચીનની ચિંતા: અંતરિક્ષ બનશે યુદ્ધનું મેદાન
ચીનના વિદેશ મંત્રાલયની પ્રવક્તા માઓ નિંગે એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં આ પ્રોજેક્ટને લઈને તીખી પ્રતિક્રિયા આપી. તેમણે કહ્યું, “આ મિસાઇલ ડિફેન્સ સિસ્ટમ અત્યંત આક્રમક છે અને અંતરિક્ષના શાંતિપૂર્ણ ઉપયોગના સિદ્ધાંતનું ઉલ્લંઘન કરે છે. આનાથી અંતરિક્ષ યુદ્ધનું મેદાન બની જશે, જેનાથી હથિયારોની રેસ શરૂ થવાનું જોખમ વધશે.” માઓએ એમ પણ જણાવ્યું કે આ પગલું આંતરરાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને હથિયાર નિયંત્રણ સિસ્ટમને અસ્થિર કરશે, જે વૈશ્વિક રણનીતિક સંતુલન માટે જોખમી છે.
ગોલ્ડન ડોમ અને રીગનનું ‘સ્ટાર વોર્સ’ કનેક્શન
નિષ્ણાતોના જણાવ્યા અનુસાર, ‘ગોલ્ડન ડોમ’ એ પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રોનાલ્ડ રીગનના ‘સ્ટાર વોર્સ’ પ્રોગ્રામનું આધુનિક સ્વરૂપ છે, જેને 1983માં ‘સ્ટ્રેટેજિક ડિફેન્સ ઇનિશિયેટિવ (SDI)’ તરીકે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રોગ્રામનો ઉદ્દેશ્ય અમેરિકાને સોવિયેત યુનિયનની ન્યૂક્લિયર મિસાઇલો સામે સુરક્ષા આપવાનો હતો. આ માટે લેસર અને સેટેલાઇટ-માઉન્ટેડ ઇન્ટરસેપ્ટર જેવી અંતરિક્ષ-આધારિત ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ઇન્ટરકોન્ટિનેન્ટલ બેલિસ્ટિક મિસાઇલોને અમેરિકી ધરતી પર પહોંચતા પહેલા નષ્ટ કરવાનો હતો.
જોકે, તે સમયે SDIને ટેક્નિકલ અને આર્થિક રીતે અવ્યવહારુ ગણાવાયું હતું અને તેની ભારે ટીકા થઈ હતી. હવે ટ્રમ્પે જણાવ્યું છે કે તેઓ રીગનના આ વિઝનને પૂર્ણ કરશે અને અમેરિકાને મિસાઇલના ખતરાઓથી કાયમ માટે મুક્ત કરશે. ટ્રમ્પના આ પ્લાનથી ફરી એકવાર વૈશ્વિક હથિયારોની રેસની ચર્ચા શરૂ થઈ છે, જે આગામી દિવસોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે મોટો મુદ્દો બની શકે છે.
અમેરિકી સૈન્ય અધિકારીઓની ચેતવણીઓથી પ્રેરિત આ પ્રોજેક્ટ ચીન અને રશિયાની અદ્યતન મિસાઇલ ટેક્નોલોજી સામે અમેરિકાને સ્પર્ધામાં આગળ રાખવાનો પ્રયાસ છે. જોકે, ચીનની નારાજગી અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉઠતા સવાલો આ પ્રોજેક્ટના ભવિષ્યને અસર કરી શકે છે. શું ‘ગોલ્ડન ડોમ’ અંતરિક્ષને ખરેખર યુદ્ધનું મેદાન બનાવશે? આ સવાલનો જવાબ આગામી વર્ષોમાં જ મળશે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
