નિવેશ એ નાણાકીય સ્વતંત્રતા મેળવવાનો શ્રેષ્ઠ રસ્તો છે, પરંતુ ઘણા લોકો અજાણતાં એવી ત્રણ મોટી ભૂલો કરે છે જે તેમના નાણાકીય ભવિષ્યને જોખમમાં મૂકી શકે છે. આ ભૂલો શું છે અને તેનાથી કેવી રીતે બચીને તમે મોટું ફંડ બનાવી શકો છો, તે વિશે આજે આપણે વાત કરીશું.
નિવેશ એ નાણાકીય સ્વતંત્રતા મેળવવાનો શ્રેષ્ઠ રસ્તો છે, પરંતુ ઘણા લોકો અજાણતાં એવી ત્રણ મોટી ભૂલો કરે છે જે તેમના નાણાકીય ભવિષ્યને જોખમમાં મૂકી શકે છે. આ ભૂલો શું છે અને તેનાથી કેવી રીતે બચીને તમે મોટું ફંડ બનાવી શકો છો, તે વિશે આજે આપણે વાત કરીશું.
1. સોશિયલ મીડિયા ગ્રૂપના દેખાડામાં ન આવો
કેમ છે આ ભૂલ ખતરનાક?
સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સ પર ‘સ્ટોક ટિપ્સ’ આપતા ટેલિગ્રામ અને વોટ્સએપ ગ્રૂપ્સ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. આ ગ્રૂપ્સ નવા નિવેશકોને ‘પેની સ્ટોક્સ’માં નિવેશ કરવા લલચાવે છે, જેની કિંમત ઘણી ઓછી (દા.ત. ₹2થી ₹20) હોય છે. આ ગ્રૂપ્સ દાવો કરે છે કે આ સ્ટોક્સ થોડા દિવસોમાં જ ઘણો નફો આપશે.
ઉદાહરણ: ધારો કે તમે ₹2ના ભાવે ₹50,000ના શેર ખરીદ્યા. શરૂઆતમાં ભાવ વધીને નફો દેખાઈ શકે, પરંતુ જો શેરનો ભાવ ₹0.50 પર આવી જાય, તો તમારું 75% નુકસાન થશે, અને તમારું નિવેશ ઘટીને માત્ર ₹12,500 રહેશે. વધુમાં, પેની સ્ટોક્સમાં લિક્વિડિટી ઓછી હોય છે, એટલે કે તમને ખરીદનાર પણ ન મળે.
ઉકેલ: પેની સ્ટોક્સમાં નિવેશ કરતા પહેલાં યોગ્ય રિસર્ચ કરો. માત્ર ભરોસાપાત્ર અને નિયમન કરતી બ્રોકરેજ ફર્મ્સ દ્વારા જ નિવેશ કરો.
2. દરેક વસ્તુ EMI પર ખરીદવાની આદત છોડો
શા માટે છે આ ભૂલ નુકસાનકારક?
આજના સમયમાં મોબાઈલ, ટીવી, ફર્નિચરથી લઈને ટ્રાવેલ પેકેજ પણ EMI અને નો-કોસ્ટ EMI પર મળે છે. આ સુવિધાને કારણે ઘણા લોકો વધુ પડતી EMI લઈ લે છે, જેનાથી તેમની માસિક આવકનો મોટો ભાગ લોન ચૂકવવામાં જતો રહે છે.
ઉદાહરણ: જો તમારી માસિક આવક ₹60,000 છે અને તમે ₹30,000ની EMI લીધી છે, તો તમારી બચત અને ઈમરજન્સી ફંડ બનાવવાની ક્ષમતા અડધી થઈ જાય છે. જો નોકરી જવી કે મેડિકલ ઈમરજન્સી જેવી સમસ્યા આવે, તો તમે દેવાના જાળમાં ફસાઈ શકો છો.
ઉકેલ: EMI માત્ર અત્યંત જરૂરી વસ્તુઓ માટે લો અને ખાતરી કરો કે તે તમારી ચૂકવણી ક્ષમતામાં છે. ફાલતું ખર્ચથી બચવું એ તમારા ક્રેડિટ સ્કોર અને માનસિક શાંતિ માટે ફાયદાકારક છે.
3. SIP શરૂ કરવામાં વિલંબ ન કરો
સિસ્ટમેટિક ઈન્વેસ્ટમેન્ટ પ્લાન (SIP) એ લાંબા ગાળે સંપત્તિ બનાવવાનું શ્રેષ્ઠ માધ્યમ છે. જોકે, ઘણા લોકો ‘હજુ બચત નથી’ કે ‘માર્કેટ નીચે છે’ જેવા બહાનાં બનાવીને SIP શરૂ કરવાનું ટાળે છે. આવું કરવાથી તમે કમ્પાઉન્ડિંગનો લાભ ગુમાવો છો.
ઉદાહરણ: જો 25 વર્ષની ઉંમરે તમે ₹5,000નું માસિક SIP શરૂ કરો અને 12% વાર્ષિક રિટર્ન મળે, તો 60 વર્ષની ઉંમરે તમારું ફંડ ₹2.75 કરોડનું થઈ શકે. પરંતુ, જો તમે 35 વર્ષે SIP શરૂ કરો, તો આ ફંડ ઘટીને ₹88 લાખ જ રહેશે.
ઉકેલ: SIP શક્ય તેટલી વહેલી શરૂ કરો, ભલે નાની રકમથી શરૂઆત કરો. સમયનો લાભ લઈને તમે મોટું ફંડ બનાવી શકો છો.
નાણાકીય સફળતા માટેની ટિપ્સ
રિસર્ચ કરો: નિવેશ પહેલાં હંમેશાં બજાર અને કંપનીની વિગતો તપાસો. બજેટ બનાવો, તમારી આવકનો 20-30% બચત અને નિવેશ માટે ફાળવો. ઈમરજન્સી ફંડ, 6-12 મહિનાના ખર્ચ માટે ઈમરજન્સી ફંડ બનાવો.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.