7મા પે કમિશનના અમલ બાદ 2016-17માં સરકારના ખર્ચમાં 9.9%નો વધારો થયો હતો, જ્યારે તે પહેલાં ખર્ચમાં માત્ર 4.8%નો વધારો થયો હતો. આ જ પ્રમાણે, 8મા પે કમિશનથી પણ સરકારના બજેટ પર નોંધપાત્ર અસર પડી શકે છે.
8મા પે કમિશનનો લાભ લગભગ 50 લાખ કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ અને 65 લાખ પેન્શનરોને મળશે.
કેન્દ્ર સરકારે 8મા પે કમિશન (8th Pay Commission)ની તૈયારીઓ તેજ કરી દીધી છે. સરકારી સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, આગામી બે થી ત્રણ અઠવાડિયામાં પે કમિશનના નિયમો અને શરતો (Terms of Reference - ToR) જાહેર કરવામાં આવશે. આ સાથે કમિશનના અધ્યક્ષ અને અન્ય સભ્યોના નામ પણ ઘોષિત કરવામાં આવશે.
કોમન મેમોરેન્ડમની તૈયારી
8મા પે કમિશનની રચના પહેલા કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો તરફથી એક સામાન્ય મેમોરેન્ડમ તૈયાર કરવામાં આવશે. નેશનલ કાઉન્સિલ-જોઈન્ટ કન્સલ્ટેટિવ મશીનરી (NC-JCM)એ આ જાહેરાત કરી છે. આ મેમોરેન્ડમમાં ફિટમેન્ટ ફેક્ટર, ન્યૂનતમ પગાર, પે સ્કેલ, ભથ્થાં, એડવાન્સ અને પ્રમોશન સાથે જોડાયેલી માંગણીઓ અને સૂચનોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે.
આ મેમોરેન્ડમ તૈયાર કરવા માટે એક ડ્રાફ્ટિંગ કમિટીની રચના કરવામાં આવી છે, જેની અધ્યક્ષતા NC-JCMના સ્ટાફ સાઇડના સેક્રેટરી જનરલ શિવ ગોપાલ મિશ્રા કરશે. આ કમિટીમાં 13 સભ્યો હશે, જેમની પસંદગી માન્યતા પ્રાપ્ત કર્મચારી યૂનિયનો દ્વારા કરવામાં આવશે. આ કમિટી જૂન મહિનામાં બેઠક યોજીને મેમોરેન્ડમ તૈયાર કરશે. આ નિર્ણય તાજેતરમાં નવી દિલ્હીમાં યોજાયેલી સ્ટાફ સાઇડની બેઠકમાં લેવાયો હતો.
એક વર્ષમાં તૈયાર થશે રિપોર્ટ
સરકાર આ કમિશનને રિપોર્ટ તૈયાર કરવા માટે ઓછામાં ઓછું એક વર્ષનો સમય આપશે. આ દરમિયાન કેન્દ્ર, રાજ્ય સરકારો, સરકારી કંપનીઓ અને અન્ય સંબંધિત પક્ષો સાથે ચર્ચા કરવામાં આવશે. રિપોર્ટ આવ્યા બાદ નવો પગાર અને પેન્શન 1 જાન્યુઆરી, 2026થી લાગુ ગણવામાં આવશે.
સરકાર પર ખર્ચનું દબાણ વધશે
7મા પે કમિશનના અમલ દરમિયાન સરકારનો ખર્ચ નોંધપાત્ર રીતે વધ્યો હતો. 2016-17માં પગાર અને પેન્શનમાં લગભગ 23.55%નો વધારો થયો હતો, જેના કારણે સરકાર પર લગભગ 1.02 લાખ કરોડ રૂપિયાનો વધારાનો બોજ આવ્યો હતો. આ વખતે પણ આવું જ કંઈક થઈ શકે છે, જેના કારણે સરકારનું બજેટ સંભાળવું પડકારજનક બની શકે છે.
5 કરોડથી વધુ લોકોને થશે લાભ
8મા પે કમિશનનો લાભ લગભગ 50 લાખ કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ અને 65 લાખ પેન્શનરોને મળશે. આ ઉપરાંત, રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના લાખો કર્મચારીઓ પણ આનો લાભ લેશે, કારણ કે તેઓ સામાન્ય રીતે કેન્દ્રના નિર્ણયોને અપનાવે છે.
નવું પગાર માળખું
7મા પે કમિશને નવું પે મેટ્રિક્સ રજૂ કર્યું હતું, જેમાં ન્યૂનતમ પગાર 18,000 રૂપિયા અને મહત્તમ પગાર 2.5 લાખ રૂપિયા માસિક નક્કી કરવામાં આવ્યો હતો. આ વખતે 8મું પે કમિશન ફુગાવો અને કિંમતોમાં વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને નવું ફિટમેન્ટ ફેક્ટર નક્કી કરશે. ગયા વખતે 2.57નું ફિટમેન્ટ ફેક્ટર લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું.