14.2 કિલોગ્રામના સિલિન્ડર પર લગભગ 240 રૂપિયાનો અંડર-રિકવરી (અથવા નુકસાન) થાય છે, જે રાજ્ય માલિકીના ઇંધણ રિટેલર્સ ઘરગથ્થુ ઘરોને 803 રૂપિયાના વર્તમાન ભાવે વેચે છે.
આ નાણાકીય વર્ષ (નાણાકીય વર્ષ 2024-25)માં ઇંધણના વેચાણ પર થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરવા માટે સરકાર જાહેર ક્ષેત્રની ઇન્ડિયન ઓઇલ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (IOC), ભારત પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (BPCL) અને હિન્દુસ્તાન પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (HPCL) ને 35,000 કરોડ રૂપિયાની સબસિડી આપી શકે છે.
કાચા માલના ખર્ચમાં વધારો થવા છતાં, ત્રણેય ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓએ માર્ચ 2024 થી ઘરેલુ LPG ના ભાવ 14.2 કિલોગ્રામ સિલિન્ડર દીઠ 803 રૂપિયા પર યથાવત રાખ્યા છે. આના કારણે LPG વેચાણમાં ઓછી રિકવરી થઈ અને પરિણામે, એપ્રિલ-સપ્ટેમ્બર (ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 ના પહેલા ભાગમાં) તેમની આવકમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો.
બજેટમાં સબસિડીની જોગવાઈ થવાની શક્યતા
રિપોર્ટ અનુસાર, ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં ઉદ્યોગને LPG વેચાણ પર કુલ અંડર-રિકવરી આશરે રુપિયા 40,500 કરોડ હોવાનો અંદાજ છે. છતાં, સરકાર બે નાણાકીય વર્ષોમાં કુલ 35,000 કરોડ રૂપિયા આપી શકે છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, IOC, BPCL અને HPCL ને ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 દરમિયાન રુપિયા 10,000 કરોડ અને બાકીના રુપિયા 25,000 કરોડ આગામી નાણાકીય વર્ષમાં મળવાની શક્યતા છે. સબસિડી માટેની જોગવાઈ 2025-26 ના કેન્દ્રીય બજેટમાં કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે, જે 1 ફેબ્રુઆરીએ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા રજૂ કરવામાં આવશે.
240 રૂપિયાની અંડર-રિકવરી
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે 14.2 કિલોગ્રામના સિલિન્ડર પર લગભગ 240 રૂપિયાનો અંડર-રિકવરી (અથવા નુકસાન) થાય છે, જે રાજ્યની માલિકીની ઇંધણ કંપનીઓ ઘરગથ્થુ ઘરોને 803 રૂપિયાના વર્તમાન ભાવે વેચે છે. ઘરેલું ઘરોને ઊંચા બજાર ભાવોથી બચાવવા માટે સરકાર દ્વારા ઘરેલુ LPG ના ભાવ નિયંત્રિત કરવામાં આવે છે. સરકાર સમયાંતરે આ નુકસાન માટે IOC, BPCL અને HPCLને વળતર આપે છે. આ ત્રણેયને અગાઉ નાણાકીય વર્ષ 2021-22 અને 2022-23 માટે 22,000 કરોડ રૂપિયાનું વળતર આપવામાં આવ્યું હતું. આ 28,249 કરોડ રૂપિયાની અંડર-રિકવરી સામે હતું.
9 માર્ચ, 2024થી ઘરેલુ LPGના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી
રિપોર્ટ અનુસાર, ચાલુ નાણાકીય વર્ષ માટે અંદાજિત 40,500 કરોડ રૂપિયાની અંડર-રિકવરીમાંથી, IOCનો હિસ્સો 19,550 કરોડ રૂપિયા, HPCLનો 10,570 કરોડ રૂપિયા અને BPCLનો 10,400 કરોડ રૂપિયા રહેવાની શક્યતા છે. 9 માર્ચ, 2024ના રોજ, જ્યારે સામાન્ય ચૂંટણીઓની જાહેરાત પહેલા 14.2 કિલોગ્રામના સિલિન્ડર પર 100 રૂપિયાનો ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો, ત્યારથી ઘરેલુ LPGના ભાવ યથાવત છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, ઉનાળા દરમિયાન પણ 2024માં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે LPG ના ભાવ સાધારણ ઊંચા રહ્યા છે, જેના કારણે રિકવરી ઓછી થઈ છે. શિયાળાના મહિનાઓ દરમિયાન કિંમતો ઊંચી રહેવાની ધારણા છે.