Gujarat Environment: 957 કરોડનો ખર્ચ છતાં ગુજરાતમાં પ્રદૂષણનો પ્રકોપ, શું દિલ્હી જેવી દુર્દશા થશે?

Gujarat Environment: ગુજરાતમાં ઔદ્યોગિક વિકાસ અને વધતા વાહનોના કારણે પ્રદૂષણની સમસ્યા ગંભીર બની રહી છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં કેન્દ્ર સરકારે પ્રદૂષણ નિયંત્રણ માટે 1282 કરોડની ગ્રાન્ટ આપી, જેમાંથી 957 કરોડ ખર્ચાયા, પરંતુ હવા અને પાણીનું પ્રદૂષણ ઘટવાને બદલે વધ્યું છે. પર્યાવરણવિદો ચેતવણી આપી રહ્યા છે કે, જો સ્થિતિમાં સુધારો નહીં થાય તો ગુજરાત દિલ્હી અને હરિયાણા જેવી પરિસ્થિતિનો સામનો કરી શકે છે.

અમદાવાદમાં હવા અને ધ્વનિ પ્રદૂષણનો વધતો ખતરો

અમદાવાદના વટવા, રખિયાલ અને નરોડા જેવા ઔદ્યોગિક વિસ્તારોમાં હવાની ગુણવત્તા ચિંતાજનક સ્તરે પહોંચી છે. Air Quality Index (AQI) સતત વધી રહ્યો છે, જેનું મુખ્ય કારણ ઉદ્યોગો અને વાહનોનો ધુમાડો છે. આ વિસ્તારોમાં રાત્રે કેમિકલની દુર્ગંધ એટલી તીવ્ર હોય છે કે લોકોને નાક પર રૂમાલ રાખવો પડે છે. સ્થાનિક રહેવાસીઓમાં ચામડીના રોગો અને શ્વસન સમસ્યાઓ વધી રહી છે.

નવરાત્રિ દરમિયાન ધ્વનિ પ્રદૂષણ પણ ગંભીર બન્યું છે. 2024-25ના Gujarat Pollution Control Boardના રિપોર્ટ મુજબ, અમદાવાદ પૂર્વમાં 103 ડેસિબલ અને પશ્ચિમમાં 85.80 ડેસિબલ સુધી ધ્વનિ પ્રદૂષણ નોંધાયું, જે શ્રવણશક્તિ માટે નુકસાનકારક છે. દિવાળી દરમિયાન PM-10નું પ્રમાણ શહેરમાં 165 અને ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં 197 સુધી પહોંચે છે, જ્યારે PM-2.5નું સ્તર 38.33થી 94 સુધી નોંધાયું છે.

ગુજરાતની નદીઓ અને 10થી વધુ જિલ્લાઓનું ભૂગર્ભજળ પીવાલાયક રહ્યું નથી. 325 કરોડની ગ્રાન્ટ વણવપરાયેલી પડી છે, છતાં Gujarat Pollution Control Board પ્રદૂષણ નિયંત્રણમાં નિષ્ફળ રહ્યું છે. સરકાર દાવો કરે છે કે હવા-પાણીની ગુણવત્તામાં સુધારો થયો છે, પરંતુ ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ આનાથી વિપરીત સ્થિતિ દર્શાવે છે.

શું છે આગળનો રસ્તો?

પર્યાવરણવિદોનું માનવું છે કે, પ્રદૂષણ ઘટાડવા માટે ઉદ્યોગો પર કડક નિયમો, ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને પ્રોત્સાહન અને નવીનીકરણીય ઉર્જાનો ઉપયોગ વધારવો જરૂરી છે. જો તાત્કાલિક પગલાં નહીં લેવાય, તો ગુજરાતના શહેરો દિલ્હી જેવી પર્યાવરણીય દુર્દશાનો સામનો કરી શકે છે.

આ પણ વાંચો-અમેરિકા સાથે વેપાર કરાર: ઈથેનોલ માટે મકાઈ આયાતની તપાસ, ખેડૂતોના હિતો પર ભાર