India pakistan conflict: ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના તણાવપૂર્ણ સંબંધોની વચ્ચે, પાકિસ્તાને ભારતને સિંધુ જળ સંધિ (Indus Water Treaty) ને સ્થગિત કરવાના નિર્ણય પર પુનર્વિચાર કરવા માટે ઔપચારિક વિનંતી કરી છે. પાકિસ્તાનના જળ સંસાધન મંત્રાલયે ભારતના વિદેશ મંત્રાલય અને જળ શક્તિ મંત્રાલયને પત્ર લખીને માહિતી આપી છે કે આ સંધિનું સ્થગન પાકિસ્તાનમાં ગંભીર પાણીની કટોકટીનું કારણ બની શકે છે.
India pakistan conflict: ગળું સુકાઈ જતાં પાકિસ્તાનને યાદ આવ્યું ભારત, લખ્યો પત્ર કહ્યું- 'સિંધુ જળ સંધિ પર કરો વિચાર'
ભારતે હજુ સુધી આ પત્રનો કોઈ સત્તાવાર જવાબ આપ્યો નથી. ભારતે સિંધુ જળ સંધિને સ્થગિત કરવાનો નિર્ણય સુરક્ષા મામલાની કેબિનેટ સમિતિ (CCS) દ્વારા લેવામાં આવ્યો હતો. આ નિર્ણયનું મુખ્ય કારણ પાકિસ્તાન દ્વારા સતત આતંકવાદને આપવામાં આવતું સમર્થન છે.
અપડેટેડ 03:27:27 PM May 15, 2025 પર
પાકિસ્તાનની આ વિનંતી બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોને નવી દિશા આપી શકે છે, પરંતુ ભારતનું વલણ આતંકવાદના મુદ્દે સખત રહેવાની શક્યતા છે.
પાકિસ્તાનની ચિંતા: ખરીફ પાકને નુકસાનનો ડર
પાકિસ્તાનના જળ સંસાધન સચિવ સૈયદ અલી મુર્તઝાએ ભારતને લખેલા પત્રમાં જણાવ્યું છે કે, "સિંધુ જળ સંધિના સ્થગનને કારણે પાકિસ્તાનમાં ખરીફ ઋતુના પાક માટે પાણીની ગંભીર અછત સર્જાઈ છે. અમે ભારતને આ સંધિ પર ફરીથી વિચાર કરવા વિનંતી કરીએ છીએ." આ પત્રની એક નકલ ભારતના વિદેશ મંત્રાલયને પણ મોકલવામાં આવી છે. પાકિસ્તાનની આ અપીલ એવા સમયે આવી છે જ્યારે તેની અર્થવ્યવસ્થા અને કૃષિ પાણીની અછતથી ગંભીર રીતે પ્રભાવિત થઈ રહ્યા છે.
ભારતનું વલણ: આતંકવાદનો મુદ્દો હજુ પ્રબળ
ભારતે હજુ સુધી આ પત્રનો કોઈ સત્તાવાર જવાબ આપ્યો નથી. ભારતે સિંધુ જળ સંધિને સ્થગિત કરવાનો નિર્ણય સુરક્ષા મામલાની કેબિનેટ સમિતિ (CCS) દ્વારા લેવામાં આવ્યો હતો. આ નિર્ણયનું મુખ્ય કારણ પાકિસ્તાન દ્વારા સતત આતંકવાદને આપવામાં આવતું સમર્થન છે. ભારતના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રણધીર જયસ્વાલે એક પ્રેસ બ્રીફિંગમાં જણાવ્યું હતું કે, "સિંધુ જળ સંધિ સદભાવના અને મૈત્રીની ભાવના સાથે થઈ હતી, પરંતુ પાકિસ્તાને દાયકાઓથી સીમા પાર આતંકવાદને પ્રોત્સાહન આપીને આ સિદ્ધાંતોનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે."
સિંધુ જળ સંધિનો ઇતિહાસ
વિશ્વ બેન્કની મધ્યસ્થી હેઠળ 1960માં થયેલી સિંધુ જળ સંધિ અનુસાર, સિંધુ નદીની ત્રણ પૂર્વીય નદીઓ (સતલજ, બિયાસ અને રાવી) પર ભારતનો અધિકાર છે, જ્યારે ત્રણ પશ્ચિમી નદીઓ (સિંધુ, ઝેલમ અને ચિનાબ) પર પાકિસ્તાનનો અધિકાર છે. આ સંધિએ બંને દેશો વચ્ચેના તણાવના સમયમાં પણ સહકારની ખાતરી આપી હતી. જોકે, ભારતે પ્રથમ વખત આ સંધિને સંપૂર્ણપણે સ્થગિત કરી છે, જે બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં નવો વળાંક લાવી શકે છે.
ઓપરેશન સિંદૂર અને તણાવનું કારણ
આ રાજદ્વારી ગતિરોધની શરૂઆત 22 એપ્રિલ, 2025ના રોજ જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં પ્રવાસીઓ પર થયેલા આતંકવાદી હુમલા બાદ થઈ હતી. આ હુમલો પાકિસ્તાન સ્થિત આતંકવાદી જૂથો દ્વારા સમર્થિત હોવાનું માનવામાં આવે છે. જવાબમાં, ભારતે 'ઓપરેશન સિંદૂર' નામનું ચોક્કસ સૈન્ય અભિયાન હાથ ધર્યું હતું. આ ઘટનાએ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોને વધુ તંગ બનાવ્યા, જેના પરિણામે ભારતે સિંધુ જળ સંધિને સ્થગિત કરવાનો નિર્ણય લીધો.
આગળ શું?
પાકિસ્તાનની આ વિનંતી બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોને નવી દિશા આપી શકે છે, પરંતુ ભારતનું વલણ આતંકવાદના મુદ્દે સખત રહેવાની શક્યતા છે. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે આ મુદ્દો રાજદ્વારી અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વધુ ચર્ચાનું કેન્દ્ર બની શકે છે, ખાસ કરીને વિશ્વ બેંકની ભૂમિકાને ધ્યાનમાં રાખીને, જે આ સંધિની મધ્યસ્થી કરનાર સંસ્થા છે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
