8th pay commission news: પગાર કરતાં પેન્શન પર કેન્દ્ર સરકારનો વધ્યો ખર્ચ, 8મા પગાર પંચ પર શું થશે અસર?

8th pay commission news: કેન્દ્ર સરકારના 2025-26ના બજેટમાં પેન્શન અને પગાર પરના ખર્ચ અંગે એક રસપ્રદ આંકડો બહાર આવ્યો છે. બજેટ પ્રોફાઇલ ડોક્યુમેન્ટ્સ અનુસાર, 2023-24થી પેન્શન પરનો ખર્ચ પગાર કરતાં વધી ગયો છે. આ વલણ બજેટ 2025-26માં પણ ચાલુ રહેવાની અપેક્ષા છે. તેની અસર 8મા પગાર પંચ પર જોઈ શકાય છે.

1. 2023-24થી પગાર ખર્ચ પેન્શન ખર્ચ કરતાં ઓછો રહ્યો

2025-26 માટેના કેન્દ્રીય બજેટમાં પગાર પર 1.66 લાખ કરોડ અને પેન્શન પર 2.77 લાખ કરોડનો ખર્ચ થવાનો અંદાજ છે. છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી ‘પગાર' અને 'પેન્શન' એલોકેશન લગભગ યથાવત રહ્યું છે, પરંતુ 2023-24 પહેલા, પગાર ખર્ચ પેન્શન કરતા ઘણો વધારે હતો. નોંધનીય છે કે, 2022-23 અને 2023-24 વચ્ચે 'પગાર' ખર્ચમાં 1 લાખ કરોડનો મોટો ઘટાડો થયો છે. આ વલણ 2023-24 પછી પણ લગભગ સમાન રહે છે. આ સૂચવે છે કે પગાર ખર્ચમાં મોટો ઘટાડો થયો છે, જેના પરથી અનુમાન લગાવી શકાય છે કે સરકારી કર્મચારીઓની સંખ્યામાં પણ ઘટાડો થયો હશે.

2. કુલ ખર્ચમાં ઘટાડો થયો નથી

3. પગાર કરતાં ભથ્થાઓ માટે વધુ એલોકેશન

બજેટના 'ખર્ચ પ્રોફાઇલ' વિભાગમાં કર્મચારીઓને કરવામાં આવનારી ચૂકવણીઓ વિશે વિગતવાર વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. આને ત્રણ મુખ્ય શ્રેણીઓમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યા છે: પગાર, ભથ્થાં (મુસાફરી ખર્ચ સિવાય) અને મુસાફરી ખર્ચ. 2017-18થી આ શીર્ષક હેઠળ કુલ ફાળવણીમાં કોઈ ઘટાડો થયો નથી. સરકાર દ્વારા કાર્યરત કર્મચારીઓની સંખ્યા પણ 2017-18થી 2025-26 દરમિયાન 32થી 37 લાખની વચ્ચે રહેવાનો અંદાજ છે.

જોકે, 'પગાર' વિભાગ માટે ફાળવણી સ્થિર રહી છે, જ્યારે 'ભથ્થાં' વિભાગ માટે ફાળવણી 2023-24થી નોંધપાત્ર રીતે વધી છે. 2023-24ના અંદાજપત્રમાં આઇટમ 'પગાર' માટેની ફાળવણીમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે કારણ કે 'પગાર'માં હવે મોંઘવારી ભથ્થું, મકાન ભાડા ભથ્થા વગેરે જેવા ભથ્થાંનો સમાવેશ થતો નથી, જે 2023-42-3થી 'ભથ્થાં (મુસાફરી ખર્ચ સિવાય)' આઇટમ હેઠળ સમાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યા છે. આ ફેરફાર દર્શાવે છે કે કુલ ખર્ચમાં ઘટાડો થયો નથી પરંતુ તેને વિવિધ શ્રેણીઓમાં ફરીથી વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યો છે.

4. 8મા પગાર પંચની શું અસર થશે?

સરકારે આઠમા પગાર પંચની રચનાની જાહેરાત કરી છે, જે 2027થી અમલમાં આવે તેવી શક્યતા છે. પગાર પંચ મોંઘવારી ભથ્થાને મૂળ પગારમાં સમાવિષ્ટ કરે છે, જે સમયગાળાની શરૂઆતમાં બનાવવામાં આવે છે. ત્યારબાદ, મોંઘવારી ભથ્થું દર વર્ષે ફુગાવાને અનુરૂપ વધતું રહે છે.

આનો અર્થ એ પણ થાય છે કે સરકાર પગાર પંચ લાગુ કરવામાં જેટલો વધુ સમય લેશે, મૂળભૂત પગારની તુલનામાં મોંઘવારી ભથ્થા અને અન્ય ભથ્થાઓનું પ્રમાણ એટલું જ વધશે. આનાથી બજેટમાં નોંધાયેલા પગાર ખર્ચ પર સીધી અસર પડશે.

જ્યારે 8મા પગાર પંચની ભલામણો અમલમાં આવશે, ત્યારે બજેટમાં 'પગાર' અને બજેટ પ્રોફાઇલમાં 'પગાર'માં અચાનક અને જંગી વધારો થશે. આનું કારણ એ હશે કે મોંઘવારી ભથ્થું અને અન્ય ચૂકવણીની મોટી રકમ ફરીથી 'વેતન' અથવા 'પગાર' શ્રેણીમાં પાછી આવશે.

આ પણ વાંચો - ભારતના આ રાજ્યમાં છે સૌથી વધુ HIV દર્દીઓ, ફક્ત જાન્યુઆરીમાં જ મૃત્યુઆંક પહોંચ્યો 5000 પર