UPI પેમેન્ટ પર ચાર્જની તૈયારી! RBI ગવર્નરે આપ્યા આ મોટા સંકેત
UPI Charges: UPI ચાર્જીસની સાથે RBI ગવર્નરે રેપો રેટમાં ઘટાડાની શક્યતા પર પણ વાત કરી. તેમણે જણાવ્યું કે, "મોનેટરી પોલિસી ભવિષ્યની પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને નક્કી થાય છે.
UPIની લોકપ્રિયતા ઝડપથી વધી રહી છે. માત્ર બે વર્ષમાં દરરોજ થતા UPI ટ્રાન્ઝેક્શન્સની સંખ્યા 31 કરોડથી વધીને 60 કરોડને પાર થઈ ગઈ છે.
UPI Charges: UPI ચાર્જીસની શરૂઆતની ગણતરી શરૂ! ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટનું પ્રમુખ માધ્યમ બની ગયેલું UPI હવે ફ્રી નહીં રહે તેવા સંકેત રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાએ આપ્યા છે. શું છે આ સંકેતો અને UPI પેમેન્ટ પર ચાર્જ લાગવાની સંભાવના કેમ ઊભી થઈ છે? આ સાથે રેપો રેટમાં ઘટાડો અને ડિજિટલ કરન્સી વિશે શું કહ્યું? ચાલો, આ બધું વિગતે જાણીએ.
UPI પર ચાર્જની શક્યતા
RBI ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાએ એક મીડિયા ઈવેન્ટમાં જણાવ્યું કે, હાલમાં UPI દ્વારા થતા ટ્રાન્ઝેક્શન્સ પર કોઈ ચાર્જ લેવામાં આવતો નથી. આનો અર્થ એ થયો કે યૂઝર્સને કોઈ ફી ચૂકવવી પડતી નથી. પરંતુ, આ સિસ્ટમને ચલાવવા માટે સરકાર બેંકો અને અન્ય હિસ્સેદારોને સબસિડી આપે છે, જેથી રિયલ-ટાઈમ પેમેન્ટ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સરળતાથી ચાલે. તેમણે કહ્યું, "ડિજિટલ પેમેન્ટને સુરક્ષિત અને સુદ્રઢ બનાવવા માટે ભારત પ્રતિબદ્ધ છે, પરંતુ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની સ્થિરતા પણ અગત્યની છે. આ માટે કોઈકે તો ખર્ચ ઉઠાવવો પડશે." આ સંકેત દર્શાવે છે કે ભવિષ્યમાં UPI ટ્રાન્ઝેક્શન્સ પર ચાર્જ લાગી શકે છે.
UPIનો ઝડપી વિકાસ અને દબાણ
UPIની લોકપ્રિયતા ઝડપથી વધી રહી છે. માત્ર બે વર્ષમાં દરરોજ થતા UPI ટ્રાન્ઝેક્શન્સની સંખ્યા 31 કરોડથી વધીને 60 કરોડને પાર થઈ ગઈ છે. આ ઝડપી વૃદ્ધિએ બેકએન્ડ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર ઘણું દબાણ ઊભું કર્યું છે. આ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું સંચાલન બેંકો, પેમેન્ટ સર્વિસ પ્રોવાઈડર્સ અને નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) દ્વારા થાય છે. હાલમાં UPI ટ્રાન્ઝેક્શન્સ પર મર્ચન્ટ ડિસ્કાઉન્ટ રેટ શૂન્ય હોવાથી સરકારને કોઈ આવક થતી નથી. ઈન્ડસ્ટ્રીના નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે આ નાણાકીય મોડેલ લાંબા સમય સુધી ટકી શકે તેમ નથી.
રેપો રેટમાં ઘટાડાની શક્યતા
UPI ચાર્જીસની સાથે RBI ગવર્નરે રેપો રેટમાં ઘટાડાની શક્યતા પર પણ વાત કરી. તેમણે જણાવ્યું કે, "મોનેટરી પોલિસી ભવિષ્યની પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને નક્કી થાય છે. હાલનો ઈન્ફ્લેશન રેટ 2.1% છે, પરંતુ આગામી 6થી 12 મહિનામાં ઈન્ફ્લેશનની સ્થિતિ વધુ મહત્વની છે." તેમણે ઉમેર્યું કે છેલ્લા બે મહિનામાં રેપો રેટમાં 50 બેસિસ પોઈન્ટ્સનો ઘટાડો નવા લોસમાં પરિવર્તિત થઈ ગયો છે. ક્રેડિટ ગ્રોથ ગયા વર્ષની સરખામણીએ ધીમી હોવા છતાં, 10 વર્ષના સરેરાશથી વધુ છે.
ડિજિટલ કરન્સી પર RBIનું વલણ
ડિજિટલ કરન્સી અંગે ગવર્નરે કહ્યું કે RBI આ મામલે હજુ પણ સાવધાનીપૂર્વક આગળ વધી રહ્યું છે. ડિજિટલ કરન્સીના અસરોનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે RBIની એક કમિટી કામ કરી રહી છે. આનો અર્થ એ થયો કે ડિજિટલ કરન્સીના લોન્ચિંગ અને ઉપયોગ અંગે હજુ વધુ સમય લાગી શકે છે.
શું થશે આગળ?
UPI પેમેન્ટ પર ચાર્જ લાગવાની શક્યતાએ યૂઝર્સ અને ઈન્ડસ્ટ્રીમાં ચર્ચા શરૂ કરી દીધી છે. જો ચાર્જ લાગુ થશે, તો તે કેવી રીતે અને કેટલો હશે તે હજુ સ્પષ્ટ નથી. પરંતુ RBIનું ધ્યાન ડિજિટલ પેમેન્ટ સિસ્ટમને વધુ મજબૂત અને ટકાઉ બનાવવા પર છે. આ સાથે રેપો રેટમાં ઘટાડાની શક્યતા લોન લેનારાઓ માટે રાહતના સમાચાર લઈને આવી શકે છે.