છેલ્લા કેટલાક સમયથી સોશિયલ મીડિયા પર એવી ચર્ચા ચાલી રહી હતી કે સરકાર 2000 રૂપિયાથી વધુના UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર GST (ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ) લગાવવાની યોજના બનાવી રહી છે. આ અફવાઓથી વ્યક્તિગત યુઝર્સથી લઈને નાના વેપારીઓ સુધીના UPI યુઝર્સમાં ચિંતા ફેલાઈ હતી. હવે આ મુદ્દે કેન્દ્રીય પરોક્ષ કર અને સીમા શુલ્ક બોર્ડ (CBIC) દ્વારા સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે. સરકારે જણાવ્યું છે કે આવા દાવા સંપૂર્ણપણે ખોટા, ભ્રામક અને નિરાધાર છે. હાલમાં સરકારની આવી કોઈ યોજના નથી.
2000 રૂપિયાથી વધુના UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર GST લાગશે? સરકારે કહ્યું- આવી કોઈ યોજના નથી
CBICએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે GST ફક્ત મર્ચન્ટ ડિસ્કાઉન્ટ રેટ (MDR) જેવા ચોક્કસ ચૂકવણી સાધનોના ઉપયોગ પર લાગે છે. જોકે, કેન્દ્રીય પ્રત્યક્ષ કર બોર્ડ (CBDT) દ્વારા 30 ડિસેમ્બર 2019ની ગેઝેટ નોટિફિકેશન દ્વારા જણાવાયું હતું કે જાન્યુઆરી 2020થી વ્યક્તિ-થી-વેપારી (P2M) UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર MDR લેવામાં આવશે નહીં. હાલમાં UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર કોઈ MDR લેવાતું નથી, તેથી આવા ટ્રાન્ઝેક્શન પર GST લાગુ થતો નથી.
અપડેટેડ 10:40:46 AM Apr 20, 2025 પર
CBICએ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ એક્સ પર એક પોસ્ટ દ્વારા સ્પષ્ટ કર્યું છે કે UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર GST લગાવવાની કોઈ યોજના નથી.
UPI પર GST લગાવવાની અફવાઓ
CBICએ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ એક્સ પર એક પોસ્ટ દ્વારા સ્પષ્ટ કર્યું છે કે UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર GST લગાવવાની કોઈ યોજના નથી. બોર્ડે જણાવ્યું કે UPIએ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં લોકોના ચૂકવણી અને પૈસા મેળવવાના તરીકામાં ક્રાંતિકારી ફેરફાર આણ્યો છે. આનાથી રોકડની જરૂરિયાત લગભગ ખતમ થઈ ગઈ છે. CBICએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે 2000 રૂપિયાથી વધુના UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર GST લગાવવાના દાવા સંપૂર્ણપણે ખોટા અને ભ્રામક છે.
The claims that the Government is considering levying GST on UPI transactions over ₹2,000 are completely false, misleading, and without any basis. Currently, there is no such proposal before the government. GST is levied on charges, such as the Merchant Discount Rate…
— CBIC (@cbic_india) April 18, 2025
માત્ર MDR પર જ લાગે છે GST
CBICએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે GST ફક્ત મર્ચન્ટ ડિસ્કાઉન્ટ રેટ (MDR) જેવા ચોક્કસ ચૂકવણી સાધનોના ઉપયોગ પર લાગે છે. જોકે, કેન્દ્રીય પ્રત્યક્ષ કર બોર્ડ (CBDT) દ્વારા 30 ડિસેમ્બર 2019ની ગેઝેટ નોટિફિકેશન દ્વારા જણાવાયું હતું કે જાન્યુઆરી 2020થી વ્યક્તિ-થી-વેપારી (P2M) UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર MDR લેવામાં આવશે નહીં. હાલમાં UPI ટ્રાન્ઝેક્શન પર કોઈ MDR લેવાતું નથી, તેથી આવા ટ્રાન્ઝેક્શન પર GST લાગુ થતો નથી.
સરકાર UPIને પ્રોત્સાહન આપી રહી છે
અફવાઓથી વિપરીત, સરકાર UPI પર કર લગાવવાને બદલે તેને પ્રોત્સાહન આપી રહી છે. ખાસ કરીને ઓછી કિંમતના UPI ટ્રાન્ઝેક્શનને વધારવા માટે સરકાર સક્રિય પગલાં લઈ રહી છે. આ માટે વિત્ત વર્ષ 2021-22થી UPI પ્રોત્સાહન યોજના શરૂ કરવામાં આવી છે. આ યોજના હેઠળ સરકારે વેપારીઓને ટ્રાન્ઝેક્શનના ખર્ચને આવરી લેવા માટે નીચે મુજબ નાણાકીય સહાય આપી છે:
વિત્ત વર્ષ 2021-22: 1,389 કરોડ રૂપિયા
વિત્ત વર્ષ 2022-23: 2,210 કરોડ રૂપિયા
વિત્ત વર્ષ 2023-24: 3,631 કરોડ રૂપિયા
આ નાણાકીય સહાયથી વેપારીઓને ડિજિટલ ચૂકવણી સ્વીકારવામાં સરળતા રહે છે, જેનાથી ડિજિટલ ચૂકવણીનો વ્યાપ વધે છે અને નવીનતાને પ્રોત્સાહન મળે છે.
યુઝર્સ માટે રાહતના સમાચાર
સરકારના આ સ્પષ્ટીકરણથી UPI યુઝર્સ, ખાસ કરીને નાના વેપારીઓ અને વ્યક્તિગત યુઝર્સને મોટી રાહત મળી છે. UPIએ ભારતમાં ડિજિટલ ચૂકવણીને સરળ અને ઝડપી બનાવ્યું છે, અને સરકારનું આ પગલું ડિજિટલ ઈકોનોમીને વધુ મજબૂત કરવાની દિશામાં એક સકારાત્મક પગલું છે.
MoneyControl News
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.
