AI સ્ટોક્સમાં વૈશ્વિક વેચવાલી: ભારતીય શેરબજાર પર અસર પડશે કે નહીં? સમજો વિગતવાર

AI stocks global sell-off: અમેરિકા અને એશિયાના મુખ્ય ટેક સ્ટોક્સમાં તાજેતરમાં આવેલા મોટા ઘટાડાએ વિશ્વભરના રોકાણકારોમાં 'AI બબલ'ની ચિંતા વધારી છે. વિશ્લેષકોનું કહેવું છે કે આ ઘટાડો AIના વિકાસના અંતનું સંકેત નથી, પરંતુ એક સામાન્ય સુધારો છે. હવે રોકાણકારો તે કંપનીઓ તરફ વળશે જેમની પાસે વાસ્તવિક અને લાંબા ગાળાના AI સોલ્યુશન્સ છે, નહીં કે તે જે માત્ર પ્રચાર પર આધારિત છે.

લાંબા સમયથી AI કંપનીઓમાં ચાલી રહેલી તેજી પર આ અઠવાડિયે અચાનક બ્રેક લાગી. અમેરિકામાં ગુરુવારે રાત્રે Nvidia, માઈક્રોસોફ્ટ, પેલેન્ટિર ટેક્નોલોજીઝ, બ્રોડકોમ અને એડવાન્સ્ડ માઈક્રો ડિવાઈસિસ જેવા મુખ્ય AI સ્ટોક્સમાં તીવ્ર ઘટાડો આવ્યો, જેણે આખા બજારને અસર કરી. બ્લૂમબર્ગ AI ઈન્ડેક્સ તેના Fresh high levelથી લગભગ 4% નીચે આવી ગયા, જ્યારે છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં તેમાં 34%ની મોટી વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી.

આ અસર એશિયામાં પણ પડી. શુક્રવારે સવારે જાપાનનો નિક્કેઈ 225 ઈન્ડેક્સ 2.03% સુધી ઘટ્યો. AI સાથે જોડાયેલી કંપનીઓમાં સૌથી વધુ ઘટાડો જોવા મળી, જેમ કે સોફ્ટબેંકમાં 8%, એડવાન્ટેસ્ટમાં 7%, રેનેસાસ ઈલેક્ટ્રોનિક્સમાં 4% અને ટોક્યો ઈલેક્ટ્રોનમાં 2.17%નો ઘટાડો..

આ ઘટાડાનું મુખ્ય કારણ શું છે?

AI ક્રાંતિના મુખ્ય ચહેરા તરીકે ગણાતી OpenAIએ અત્યાર સુધી $1-1.5 ટ્રિલિયનનું રોકાણ આકર્ષિત કર્યું છે. આ રોકાણ પર યોગ્ય રિટર્ન મેળવવા માટે કંપનીને $200-250 અરબની વાર્ષિક આવકની જરૂર છે, જેમાં ધારી લઈએ કે 1 અરબ યુઝર્સ દર મહિને $20 ચૂકવે. પરંતુ હાલમાં ઓપનAI પાસે માત્ર લગભગ 4 કરોડ ચૂકવણી કરતા ગ્રાહકો છે, જે બજારની અપેક્ષાઓ અને વાસ્તવિકતા વચ્ચેના મોટા અંતરને દર્શાવે છે. કંપનીને આશા છે કે 2027 સુધીમાં $100 અરબની આવક મેળવી લેશે.

રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે વ્યાજદરમાં વધારો અને કેપિટલ એક્સપેન્ડેચરમાં ગ્રોથને કારણે રોકાણકારોએ મૂલ્યાંકન પર વિચાર કરવાનું શરૂ કર્યું છે, જેનાથી અમેરિકા, ચીન, દક્ષિણ કોરિયા અને તાઈવાન જેવા AI-પ્રધાન બજારોમાં તીવ્ર સુધારો જોવા મળ્યો.

શું 'AI બબલ' ફૂટી રહ્યો છે?

રિપોર્ટ મુજબ, આ કહેવું હજુ વહેલું છે કે આ ઘટાડો AI બબલના અંતની શરૂઆત છે. જો કે, કોટકનું માનવું છે કે AI કંપનીઓના સંભવિત આવક અને નફાના અંદાજો યુઝર્સની વાસ્તવિક ચૂકવણી ક્ષમતા સાથે મેળ ખાતા નથી. લાંબા ગાળે આ ક્ષેત્રમાં હજુ પરિવર્તનકારી સંભાવનાઓ છે, પરંતુ નજીકના ભવિષ્યમાં બજાર વાસ્તવિકતા તરફ વળી રહ્યું છે.

આ વૈશ્વિક ઘટાડો વચ્ચે ભારતને "રિલેટિવ સેફ હેવન" તરીકે જોવામાં આવે છે. MSCI India ઈન્ડેક્સ આ વર્ષે અત્યાર સુધી માત્ર 6% વધ્યો છે, જ્યારે ઉભરતા બજારોમાં 30% અને વિકસિત બજારોમાં 17%નો ગ્રોથ જોવા મળ્યો છે. કોટકના મતે, ભારતમાં પ્યોર AI કંપનીઓની અછતને કારણે આ બજાર વૈશ્વિક AI અસ્થિરતાથી તુલનાત્મક રીતે સુરક્ષિત રહી શકે છે. ભારતમાં હજુ વિત્તીય, ઔદ્યોગિક અને ગ્રાહક વસ્તુઓના ક્ષેત્રની કંપનીઓ આવક ગ્રોથનો મુખ્ય આધાર છે. રિપોર્ટ મુજબ, નિફ્ટીની આવક FY26માં 10.7% અને FY27માં 16.2% વધવાની સંભાવના છે, જ્યારે વેલ્યુએશન FY27 સુધી 19.9 ગણા અગ્રીમ આવક પર સ્થિર રહેશે.

આ પણ વાંચો-  ગુજરાતમાં ટેક્સી સેવાનો નવો યુગ: 'ભારત ટેક્સી' 20 નવેમ્બરથી અમદાવાદ, ગાંધીનગર અને રાજકોટમાં શરૂ, ડ્રાઈવરને મળશે 100% કમાણી!