Cyber Crime: સાયબર ક્રાઈમ સામે મોટું પગલું: ગૃહમંત્રી અમિત શાહે લોન્ચ કરી 'E-ZERO FIR' સિસ્ટમ
ગૃહમંત્રી અમિત શાહે જણાવ્યું કે આ સિસ્ટમનું પરીક્ષણ દિલ્હીમાં સફળ રહ્યા બાદ તેને દેશના અન્ય રાજ્યોમાં પણ લાગુ કરવામાં આવશે. સાથે જ, સાયબર સિક્યોરિટીને વધુ મજબૂત કરવા માટે નવી ટેક્નોલોજી અને ટ્રેનિંગ પ્રોગ્રામ્સ પર પણ ધ્યાન આપવામાં આવશે. આ પહેલ સાયબર ક્રાઈમ સામે લડવામાં એક મહત્વનું પગલું ગણાવી શકાય.
ભારતીય સાયબર ક્રાઈમ સંકલન કેન્દ્ર (I4C)ની સ્થાપના ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા નવી દિલ્હીમાં કરવામાં આવી છે.
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે સાયબર ક્રાઈમનો સામનો કરવા માટે એક નવી અને અસરકારક પહેલ 'E-ZERO FIR'ની જાહેરાત કરી છે. આ સિસ્ટમની શરૂઆત હાલમાં દિલ્હીમાં પાયલટ પ્રોજેક્ટ તરીકે કરવામાં આવી છે, જે ભવિષ્યમાં દેશભરમાં લાગુ કરવામાં આવશે. આ પહેલનો મુખ્ય ઉદ્દેશ સાયબર ગુનાઓ પર ઝડપથી નિયંત્રણ મેળવવું અને પીડિતોને તાત્કાલિક ન્યાય પૂરો પાડવાનો છે.
'E-ZERO FIR' શું છે?
'E-ZERO FIR' એ ગૃહ મંત્રાલયના ભારતીય સાયબર ક્રાઈમ સંકલન કેન્દ્ર (I4C) દ્વારા શરૂ કરાયેલી એક નવીન સિસ્ટમ છે. આ સિસ્ટમ હેઠળ, જો કોઈ વ્યક્તિ સાયબર ફ્રોડનો શિકાર બને અને નુકસાનની રકમ 10 લાખ રૂપિયાથી વધુ હોય, તો નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ (NCRP) અથવા હેલ્પલાઈન નંબર 1930 પર નોંધાયેલી ફરિયાદ આપમેળે FIRમાં રૂપાંતરિત થઈ જશે. આ પ્રક્રિયા સાયબર ગુનાઓની તપાસને ઝડપી બનાવશે અને ગુનેગારો સામે તાત્કાલિક કાર્યવાહી શક્ય બનશે.
દિલ્હીથી શરૂઆત, દેશભરમાં વિસ્તરણની યોજના
અમિત શાહે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ 'X' પર જણાવ્યું કે, "E-ZERO FIR સિસ્ટમ સાયબર ક્રાઈમ સામેની લડાઈમાં ગેમ-ચેન્જર સાબિત થશે. આ સિસ્ટમથી તપાસ પ્રક્રિયા ઝડપી થશે અને ગુનેગારો સામે તુરંત એક્શન લઈ શકાશે." તેમણે ઉમેર્યું કે મોદી સરકાર સાયબર સિક્યોરિટીને મજબૂત કરીને દેશને સાયબર ગુનાઓથી સુરક્ષિત કરવા પ્રતિબદ્ધ છે. આ સિસ્ટમ હાલ દિલ્હીમાં શરૂ થઈ છે, પરંતુ આગામી સમયમાં તેને દેશભરમાં લાગુ કરવાની યોજના છે.
I4Cની ભૂમિકા
ભારતીય સાયબર ક્રાઈમ સંકલન કેન્દ્ર (I4C)ની સ્થાપના ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા નવી દિલ્હીમાં કરવામાં આવી છે. આ સંસ્થાનો મુખ્ય હેતુ દેશની કાયદા વ્યવસ્થા સાથે જોડાયેલી એજન્સીઓને સાયબર ગુનાઓ સામે લડવામાં મદદ કરવાનો છે. I4C એક નોડલ એજન્સી તરીકે કામ કરે છે, જે સાયબર ક્રાઈમ સામે એક મજબૂત ફ્રેમવર્ક ઊભું કરવા અને એજન્સીઓ વચ્ચે સંકલન સાધવા માટે કાર્યરત છે. આ સંસ્થા સાયબર ગુનાઓનું વિશ્લેષણ, નિવારણ અને તપાસમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
સામાન્ય નાગરિકો માટે શું ફાયદો?
E-ZERO FIR સિસ્ટમનો સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે તે સાયબર ફ્રોડના પીડિતોને ઝડપથી ન્યાય મેળવવામાં મદદ કરશે. ખાસ કરીને, 10 લાખ રૂપિયાથી વધુના નુકસાનના કેસમાં, ફરિયાદ નોંધાવવાની પ્રક્રિયા સરળ અને ઓટોમેટિક થઈ જશે. આથી પીડિતોને પોલીસ સ્ટેશનના ધક્કા ખાવા નહીં પડે અને તપાસ તુરંત શરૂ થઈ શકશે. આ સિસ્ટમ સાયબર ક્રાઈમના વધતા જતા કેસોને નિયંત્રિત કરવામાં પણ મદદરૂપ થશે.