Chandrayaan 3 Landing: ISROના હીરોને મળો જેમણે ભારતને ચંદ્ર પર પગ મુકવામાં મદદ કરી

Chandrayaan 3 Landing: ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ISRO)ના ત્રીજા ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-3 (Chandrayaan-3)નું લેન્ડર મોડ્યુલ ચંદ્રની સપાટી પર પહોંચતાં બુધવારે ભારતે ઇતિહાસ રચ્યો હતો. આ સાથે, ભારત ચંદ્રની સપાટી પર પગ મૂકનાર વિશ્વનો ચોથો અને આપણી પૃથ્વીના એકમાત્ર કુદરતી ઉપગ્રહના દક્ષિણ ધ્રુવ સુધી પહોંચનાર પ્રથમ દેશ બની ગયો છે. ભારતનું ચંદ્ર મિશન ચંદ્રયાન-3 બુધવારે સાંજે 6.40 કલાકે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યું હતું. ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં વસતા ભારતીયોમાં ખુશીની લહેર છે.

ચંદ્રયાન-3 પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટર પી વીરમુથુવેલે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે ચંદ્ર પર ભારતનું ત્રીજું મિશન, પ્રક્ષેપણથી લઈને લેન્ડિંગ સુધી, આ મિશન શેડ્યૂલ મુજબ હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. તેમણે ચંદ્રયાન-3 મિશનની સફળતા માટે છેલ્લા ચાર વર્ષ દરમિયાન સમગ્ર ઈસરોની ટીમ દ્વારા કરવામાં આવેલા સંયુક્ત પ્રયાસોને શ્રેય આપ્યો હતો. ભારતની આ ઐતિહાસિક સફળતા પાછળ ઈસરોના સેંકડો વૈજ્ઞાનિકોનો સંયુક્ત પ્રયાસ છે. પરંતુ ખાસ કરીને ચાર વૈજ્ઞાનિકો આ સમગ્ર ચંદ્રયાન મિશનનો મુખ્ય ચહેરો છે.

ભારતના મહત્વાકાંક્ષી ચંદ્ર મિશન પાછળ ઈસરોના વડા એસ સોમનાથ (S Somanath, ISRO Chairman)નું મગજ છે. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના અહેવાલ મુજબ, ગગનયાન અને સૂર્ય-મિશન આદિત્ય-એલ1 સહિત ઈસરોના અન્ય મિશનને ઝડપી બનાવવાનો શ્રેય પણ સોમનાથને આપવામાં આવ્યો છે. ભારતના સ્પેસ ઓર્ગેનાઈઝેશનનું નેતૃત્વ કરતા પહેલા, સોમનાથ વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર (VSSC) અને લિક્વિડ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમ્સ સેન્ટરના ડિરેક્ટર તરીકે પણ કામ કરી ચૂક્યા છે. લિક્વિડ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમ્સ સેન્ટર મુખ્યત્વે ISRO માટે રોકેટ ટેકનોલોજી વિકસાવે છે.

પી વીરમુથુવેલ (પ્રોજેક્ટ ડિરેક્ટર)

પી વીરમુથુવેલ (Mohana Kumar, Chandrayaan-3 Mission Director) ચંદ્રયાન-3ના પ્રોજેક્ટ ડિરેક્ટર છે. તેમના પિતા રેલવેના સામાન્ય કર્મચારી હતા. તેમણે ISRO અને ચંદ્રયાન 3 ના વિવિધ કેન્દ્રો સાથે સંકલનનું સમગ્ર કાર્ય સંભાળ્યું. રિપોર્ટ અનુસાર, 2019માં તેણે આ મિશનની જવાબદારી સંભાળી હતી. ચંદ્ર મિશનના પ્રક્ષેપણ પહેલા, વીરમુથુવેલ ISRO મુખ્યાલયમાં સ્પેસ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોગ્રામ ઓફિસમાં ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર હતા. તેઓ તેમની ઉત્તમ તકનીકી કુશળતા માટે જાણીતા છે. વીરમુથુવેલે ચંદ્રયાન-2 મિશનમાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમણે નેશનલ એરોનોટિક્સ એન્ડ સ્પેસ એડમિનિસ્ટ્રેશન (નાસા) સાથે સંકલનમાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. વીરમુથુવેલ, તમિલનાડુના વિલ્લુપુરમના વતની, મદ્રાસમાં ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી (IIT-M) ના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થી છે.

કલ્પના કલાહસ્તી (ડેપ્યુટી પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટર, ચંદ્રયાન-3)

કલ્પના કલાહસ્તી (Kalpana Kalahasti)એ ચંદ્રયાન-3 ટીમનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. તે ચંદ્રયાન-3ના ડેપ્યુટી પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટર છે. તેમણે દૃઢ મનોબળના સહારે તમામ પડકારોનો સામનો કરીને મિશનના કામને આગળ ધપાવ્યું. ચંદ્રયાન-2 અને મંગલયાન મિશનમાં પણ કલ્પનાએ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. ચંદ્રયાન-3ના સફળ ઉતરાણ પછી કલ્પના કેએ પત્રકારોને કહ્યું, "અમે વર્ષોથી જે ઉદ્દેશ્ય હાંસલ કરવા માંગતા હતા અને અમે આ ક્ષણની રાહ જોઈ રહ્યા હતા, આજે અમે સંપૂર્ણ પરિણામ પ્રાપ્ત કર્યું." તેણે કહ્યું કે આ મારા અને મારી ટીમ માટે સૌથી યાદગાર ક્ષણ છે. અમે અમારું લક્ષ્ય હાંસલ કર્યું છે.

એમ શંકરન (યુઆર રાવ સેટેલાઇટ સેન્ટરના ડિરેક્ટર)

એમ શંકરન (M Sankaran) યુઆર રાવ સેટેલાઇટ સેન્ટરના ડિરેક્ટર છે. ઇસરો માટે ભારતના તમામ ઉપગ્રહો બનાવવાની જવાબદારી તેમની ટીમની છે. ચંદ્રયાન-1, મંગલયાન મિશન અને ચંદ્રયાન-2 સેટેલાઇટના નિર્માણમાં શંકરનની મહત્વની ભૂમિકા છે. ચંદ્રયાન-3 ઉપગ્રહનું તાપમાન સંતુલિત રહે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે શંકરન જવાબદાર હતા. તેમણે ચંદ્રની સપાટીનો પ્રોટોટાઇપ તૈયાર કરવામાં મદદ કરી જેના પર વિક્રમ લેન્ડરની ટકાઉપણુંનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયા અનુસાર, ચંદ્રયાન-3 મિશનમાં લગભગ 54 મહિલા એન્જિનિયર્સ/વૈજ્ઞાનિકોએ ભાગ લીધો હતો.

આ પણ વાંચો - Himachal Pradesh: કુલ્લુમાં અનેક મકાનો થયા પત્તાના મહેલની જેમ ધરાશાયી, વીડિયોમાં જુઓ ભયાનક દ્રશ્યો