શુભાંશુ શુક્લા અંતરિક્ષમાં ઇતિહાસ રચવા તૈયાર, 29 મેના રોજ ભરશે સ્પેસ સ્ટેશન માટે ઉડાન
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 27 ફેબ્રુઆરી, 2024ના રોજ શુભાંશુ શુક્લાને ગગનયાન મિશન માટે પસંદ કરાયેલા અંતરિક્ષ યાત્રીઓમાંના એક તરીકે ઘોષિત કર્યા હતા. ગગનયાન મિશન 2025માં લોન્ચ થવાનું છે.
ભારતીય વાયુસેનાના ગ્રૂપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લા ટૂંક સમયમાં અંતરિક્ષમાં ઇતિહાસ રચવા જઈ રહ્યા છે.
ભારતીય વાયુસેનાના ગ્રૂપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લા ટૂંક સમયમાં અંતરિક્ષમાં ઇતિહાસ રચવા જઈ રહ્યા છે. શુભાંશુ શુક્લા 29 મે, 2025ના રોજ ફ્લોરિડાથી ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (ISS) માટે ઉડાન ભરશે. તેઓ એક્સિઓમ મિશન-4 (Ax-4)નો ભાગ છે, જે ISS માટે મોકલવામાં આવેલું ચોથું ખાનગી અંતરિક્ષ મિશન છે. શુભાંશુ 29 મેના રોજ રાત્રે 10:33 વાગ્યે (IST) સ્પેસએક્સ ડ્રેગન અંતરિક્ષયાનમાં સવાર થઈને ઉડાન ભરશે. તેઓ ISS પર 14 દિવસના રોકાણ દરમિયાન 7 પ્રયોગો હાથ ધરશે, જેમાં અંતરિક્ષમાં પાક ઉગાડવો અને વોટર બીયર્સ (સૂક્ષ્મજીવો)નો અભ્યાસ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
શુભાંશુ શુક્લાની તૈયારી
શુભાંશુ શુક્લા છેલ્લા 8 મહિનાથી નાસા અને ખાનગી કંપની એક્સિઓમ સ્પેસ સાથે મળીને તાલીમ લઈ રહ્યા છે. તેઓ 1984માં રાકેશ શર્મા બાદ અંતરિક્ષમાં જનારા ભારતના બીજા રાષ્ટ્રીય અંતરિક્ષ યાત્રી બનશે. આ મિશનમાં શુભાંશુ શુક્લા સાથે ત્રણ અન્ય અંતરિક્ષ યાત્રીઓ પણ સામેલ છે—અમેરિકાના અનુભવી અંતરિક્ષ યાત્રી પેગી વ્હિટસન, પોલેન્ડના સ્લાવોઝ ઉઝનાન્સ્કી-વિસ્નિએવ્સ્કી, અને હંગેરીના મિકેનિકલ એન્જિનિયર ટિબોર કાપૂ.
શુભાંશુ શુક્લા: ગગનયાન મિશનનો પણ ભાગ
શુભાંશુ શુક્લાનો જન્મ 10 ઓક્ટોબર, 1985ના રોજ લખનઉ, ઉત્તર પ્રદેશમાં થયો હતો. તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત જૂન 2006માં ભારતીય વાયુસેનાના ફાઇટર વિંગથી થઈ હતી. એક અનુભવી ફાઇટર પાયલટ અને ટેસ્ટ પાયલટ તરીકે, તેમણે Su-30 MKI, MiG-21, MiG-29, જગુઆર, હોક, ડોર્નિયર અને An-32 જેવા વિમાનો પર કુલ 2,000 કલાકથી વધુની ઉડાન ભરી છે. 2019માં તેમને ઇસરો તરફથી મહત્વનો કોલ આવ્યો, જે બાદ તેમણે રશિયાના સ્ટાર સિટી સ્થિત યૂરી ગાગારિન કોસ્મોનોટ ટ્રેનિંગ સેન્ટરમાં અંતરિક્ષ યાત્રી તાલીમ શરૂ કરી. એક વર્ષ સુધી ચાલેલી આ કઠિન તાલીમે તેમને ભવિષ્યના મિશન માટે તૈયાર કર્યા.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 27 ફેબ્રુઆરી, 2024ના રોજ શુભાંશુ શુક્લાને ગગનયાન મિશન માટે પસંદ કરાયેલા અંતરિક્ષ યાત્રીઓમાંના એક તરીકે ઘોષિત કર્યા હતા. ગગનયાન મિશન 2025માં લોન્ચ થવાનું છે. તે પહેલાં, શુભાંશુ 29 મે, 2025ના રોજ એક્સિઓમ મિશન-4 હેઠળ ISS માટે ઉડાન ભરશે.
એક્સિઓમ મિશન-4 (Ax-4) શું છે?
Ax-4 મિશન ભારત, પોલેન્ડ અને હંગેરી માટે માનવ અંતરિક્ષ યાત્રામાં ઐતિહાસિક પુનરાગમનનું પ્રતીક છે. આ ત્રણેય દેશો માટે 40 વર્ષથી વધુ સમય બાદની આ પ્રથમ સરકારી સમર્થિત અંતરિક્ષ ઉડાન હશે. આ દેશોએ અગાઉ અંતરિક્ષ યાત્રાઓ કરી છે, પરંતુ આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે આ ત્રણેય દેશો એકસાથે ISS પર મિશન હાથ ધરશે. આ મિશન પૃથ્વીની નીચલી કક્ષા વિશેની વિચારસરણી બદલવામાં અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે રાષ્ટ્રીય અંતરિક્ષ કાર્યક્રમોને પ્રોત્સાહન આપવામાં એક્સિઓમ સ્પેસની ભૂમિકાને રેખાંકિત કરે છે. Ax-4 મિશન હેઠળ લગભગ 60 વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગો અને પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવામાં આવશે, જેમાં અમેરિકા, ભારત, પોલેન્ડ, હંગેરી, સાઉદી અરેબિયા, બ્રાઝિલ, નાઇજીરિયા, યુએઈ અને અનેક યુરોપીય દેશો સહિત 31 દેશોનો સમાવેશ થાય છે.