ITR Filing 2025: આયકર વિભાગે તમામ 7 ITR ફોર્મ કર્યા જાહેર, આ મહત્વના કરાયા ફેરફારો

ITR Filing 2025: દેશભરના કરોડો ટેક્ષપેયર્સ માટે મહત્વના સમાચાર સામે આવ્યા છે. આયકર વિભાગે આકલન વર્ષ 2025-26 માટે તમામ સાત આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફોર્મને જાહેર કરી દીધા છે. આ વખતે ખાસ કરીને ITR-1 (સહજ) અને ITR-4 (સુગમ) ફોર્મમાં નોંધપાત્ર ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે, જેનાથી કેપિટલ ગેન દર્શાવવાની પ્રક્રિયા વધુ સરળ બની છે. આ ઉપરાંત, ટ્રસ્ટ અને ધર્માદા સંસ્થાઓ માટે ITR-7 ફોર્મ પણ 11 મે, 2025ના રોજ જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું.

ITR-1 અને ITR-4માં મહત્વના ફેરફારો

આયકર વિભાગે ITR-1 અને ITR-4 ફોર્મમાં એક મહત્વનો સુધારો કર્યો છે, જે લિસ્ટેડ ઇક્વિટી શેર્સ અને ઇક્વિટી આધારિત મ્યુચ્યુઅલ ફંડના વેચાણમાંથી મળતા લાંબા ગાળાના કેપિટલ બેનિફિટ (Long-Term Capital Gain - LTCG) સાથે સંબંધિત છે. નવા નિયમો અનુસાર, જે વેતનભોગી વ્યક્તિઓ અથવા અનુમાનિત કરવેરા યોજના (Presumptive Taxation Scheme) હેઠળ આવતા કરદાતાઓનું વાર્ષિક LTCG 1.25 લાખ રૂપિયા સુધીનું હોય, તેઓ હવે ITR-2 ને બદલે ITR-1 અથવા ITR-4 ફોર્મ ભરી શકશે. અગાઉ આવા કરદાતાઓએ ITR-2 ફોર્મ ભરવું પડતું હતું, જે પ્રક્રિયાને જટિલ બનાવતું હતું. આ ફેરફારથી રિટર્ન ફાઇલ કરવાની પ્રક્રિયા હવે વધુ સરળ અને સુવિધાજનક બની છે.

આયકર કાયદા અનુસાર, લિસ્ટેડ શેર્સ અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડના વેચાણમાંથી મળતા 1.25 લાખ રૂપિયા સુધીના LTCG પર કોઈ કર લાગતો નથી. જો કે, આ મર્યાદાથી વધુ બેનિફિટ પર 12.5%ના દરે કર લાગુ થાય છે. આ સુધારો કરદાતાઓ માટે સુવિધા વધારવા અને રિટર્ન પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવાની દિશામાં એક મહત્વનું પગલું ગણાય છે.

નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે આવકવેરા રિટર્ન ભરવાની પ્રક્રિયામાં પણ સરકારે કેટલાક નોંધપાત્ર ફેરફારો કર્યા છે. હવે ધારા 80C, 80GG અને અન્ય કપાતોના દાવા માટે ફોર્મમાં વધુ વિગતો આપવી પડશે. આ ઉપરાંત, સ્રોત પર કર કપાત (TDS) સંબંધિત માહિતી પણ કરદાતાઓએ ખંડવાર (section-wise) વિગતો સાથે રજૂ કરવી પડશે. જેવી રીતે ITR ફાઇલ કરવાની સુવિધા આયકર વિભાગના પોર્ટલ પર ઉપલબ્ધ થશે, ટેક્ષપેયર્સ નાણાકીય વર્ષ 2024-25ની આવક પર રિટર્ન ફાઇલ કરી શકશે.

ITR ફાઇલ કરવાની અંતિમ તારીખ

જે વ્યક્તિઓ અથવા કરદાતાઓએ તેમના ખાતાઓનું ઓડિટ કરાવવું ન હોય, તેમના માટે ITR ફાઇલ કરવાની અંતિમ તારીખ 31 જુલાઈ, 2025 નક્કી કરવામાં આવી છે. સામાન્ય રીતે, ITR ફોર્મ નાણાકીય વર્ષની સમાપ્તિ પહેલાં ફેબ્રુઆરી અથવા માર્ચમાં જાહેર કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ વખતે નવા આયકર બિલ પર કામ ચાલી રહ્યું હોવાથી, જે ફેબ્રુઆરી 2025માં સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું, જાહેરાતમાં વિલંબ થયો છે.

ITR-1 (સહજ) અને ITR-4 (સુગમ) કોના માટે?

આકલન વર્ષ 2025-26 માટે ITR-1 (સહજ) અને ITR-4 (સુગમ) ફોર્મ એવા વ્યક્તિઓ અને એકમો માટે છે, જેમની કુલ વાર્ષિક આવક 50 લાખ રૂપિયા સુધીની હોય.

ITR-1 (સહજ) કોણ ભરી શકે?

જેમની આવક વેતન, એક મકાનની મિલકત, વ્યાજ જેવા અન્ય સ્ત્રોતો અને મહત્તમ 5,000 રૂપિયા સુધીની કૃષિ આવકમાંથી હોય.

કુલ વાર્ષિક આવક 50 લાખ રૂપિયાથી વધુ ન હોય.

ITR-4 (સુગમ) કોણ ભરી શકે?

એવા વ્યક્તિઓ, હિન્દુ અવિભાજિત કુટુંબ (HUF) અને કંપનીઓ (LLP સિવાય) જેમની આવક વ્યવસાય અથવા વ્યવસાયિક સેવાઓમાંથી હોય અને કુલ વાર્ષિક આવક 50 લાખ રૂપિયા સુધીની હોય.

ITR-2 કોના માટે?

ITR-2 એવા વ્યક્તિઓ અને HUF માટે છે, જેમની આવક વ્યવસાય અથવા વ્યવસાયિક સેવાઓમાંથી ન હોય, પરંતુ તેમની પાસે એકથી વધુ મિલકતો અથવા કેપિટલ બેનિફિટ જેવી જટિલ આવક હોય.

ITR-7ની જાહેરાત

ટ્રસ્ટ, ધર્માદા સંસ્થાઓ અને અન્ય સંસ્થાઓ કે જેઓ આયકર કાયદાની ધારા 139 હેઠળ રિટર્ન ફાઇલ કરે છે, તેમના માટે ITR-7 ફોર્મ 11 મે, 2025ના રોજ જાહેર કરવામાં આવ્યું. આ ફોર્મમાં પણ કેટલાક ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં કેપિટલ ગેનની ગણતરી માટે નવા ખંડનો સમાવેશ અને શેર બાયબેક પરના નુકસાનની વિગતો દર્શાવવાની સુવિધા શામેલ છે.

ટેક્ષપેયર્સ માટે સલાહ

આયકર વિભાગે કરદાતાઓને સલાહ આપી છે કે તેઓ નવા ફેરફારોને સમજીને સમયસર રિટર્ન ફાઇલ કરે. ખાસ કરીને, જે કરદાતાઓની આવક 2.5 લાખ રૂપિયાથી ઓછી છે, તેમણે પણ ITR ફાઇલ કરવું જોઈએ, કારણ કે તે વિદેશ પ્રવાસના વિઝા, લોન અથવા મિલકતની નોંધણી માટે વિશ્વસનીયતા વધારે છે.

આ પણ વાંચો-Maruti Suzuki : વેગનઆર, ઓલ્ટો K10 સહિત આ કારમાં હવે મળશે 6 એરબેગ્સ