શું 8મા પગાર પંચના અમલીકરણમાં થશે વિલંબ, ક્યારે મળશે વધેલો પગાર અને પેન્શન?

કેન્દ્ર સરકારના લાખો કર્મચારીઓ અને પેન્શનધારકો 8મા પગાર આયોગ (8th Pay Commission)ની રાહ જોઈ રહ્યા છે, પરંતુ લાગે છે કે આ રાહ લાંબી થવાની છે. સરકારે આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં 8મા પગાર આયોગને મંજૂરી આપી હોવાની વાત હતી, પરંતુ હજી સુધી આયોગનું ગઠન થયું નથી. આવી સ્થિતિમાં જાન્યુઆરી 2026થી નવી સેલેરી અને પેન્શનની અપેક્ષા ધૂંધળી લાગે છે.

8મા પગાર આયોગમાં વિલંબનું કારણ

8મો પગાર આયોગ હજી ગઠનના તબક્કામાં છે, અને તેની Terms of Reference (ToR) પણ નક્કી થઈ નથી. નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે આયોગની પ્રક્રિયા ધીમી ગતિએ આગળ વધી રહી છે. 7મા પગાર આયોગનું ઉદાહરણ જોઈએ તો, તે ફેબ્રુઆરી 2014માં ગઠિત થયો હતો અને જાન્યુઆરી 2016થી લાગુ થયો હતો. આખી પ્રક્રિયામાં લગભગ બે વર્ષ લાગ્યા હતા, જેમાં રિપોર્ટ તૈયાર કરવો, કેબિનેટની મંજૂરી અને અમલીકરણનો સમાવેશ થતો હતો.

2025ના મધ્ય સુધી આયોગનું ગઠન ન થવું એ સ્પષ્ટ સંકેત આપે છે કે 8મો પગાર આયોગ 2026ના અંત કે 2027ની શરૂઆત સુધી ટળી શકે છે. આ વિલંબનું મુખ્ય કારણ પ્રક્રિયાગત ધીમી ગતિ અને રાજકોષીય બોજનું મૂલ્યાંકન માનવામાં આવે છે.

પગાર આયોગમાં ફિટમેન્ટ ફેક્ટરની ભૂમિકા મહત્વની હોય છે. આ ફેક્ટર નક્કી કરે છે કે ન્યૂનતમ બેઝિક સેલેરીમાં કેટલો વધારો થશે. 7મા પગાર આયોગમાં ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 2.57 હતું, જેના કારણે ન્યૂનતમ બેઝિક સેલેરી ₹7,000થી વધીને ₹18,000 થઈ હતી. નિષ્ણાતોના અંદાજ મુજબ, 8મા પગાર આયોગમાં ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 1.92થી 2.86ની વચ્ચે હોઈ શકે છે. જો 2.86 ફિટમેન્ટ ફેક્ટર અપનાવવામાં આવે, તો ન્યૂનતમ સેલેરી ₹51,000 સુધી પહોંચી શકે છે. જોકે, રાજકોષીય બોજને ધ્યાનમાં રાખીને 2.6થી 2.7નું ફિટમેન્ટ ફેક્ટર વધુ વાસ્તવિક ગણાય છે.

ડીએ અને પેન્શનમાં શું ફેરફાર થશે?

8મા પગાર આયોગની ભલામણો સાથે Dearness Allowance (DA) બેઝિક સેલેરીમાં સમાવવામાં આવશે. હાલમાં DAનો દર લગભગ 55% છે, જે જાન્યુઆરી 2025થી લાગુ છે. જુલાઈ 2025માં DAમાં વધુ એક વધારાની અપેક્ષા છે. નવા સેલેરી સ્ટ્રક્ચરમાં DA મર્જ થયા પછી કુલ સેલેરીમાં વધારો થશે, પરંતુ નવો DA ગણતરી ફરીથી શૂન્યથી શરૂ થશે. આનાથી આગામી થોડા વર્ષોમાં DAનો વધારો મર્યાદિત રહી શકે છે. પેન્શનધારકો માટે પણ આ જ સ્ટ્રક્ચર લાગુ પડશે. Dearness Relief (DR) બેઝિક પેન્શનમાં સમાવવામાં આવશે, જેનાથી માસિક પેન્શનમાં નોંધપાત્ર ફેરફાર થઈ શકે છે. પેન્શનર સંગઠનોએ આ પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા અને સ્પષ્ટતાની માંગ કરી છે.

ક્યારે મળશે વધેલી સેલેરી અને પેન્શન?

મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, 8મો પગાર આયોગ 2026ના અંત કે 2027ની શરૂઆતમાં લાગુ થઈ શકે છે. આયોગનું ગઠન, રિપોર્ટ તૈયારી અને અમલીકરણની પ્રક્રિયાને ધ્યાનમાં રાખીને આ સમયગાળો નક્કી થયો છે. કેન્દ્ર સરકારે રાજકોષીય સંતુલન અને આર્થિક પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને આ નિર્ણય લેવાનો છે.

આ પણ વાંચો-ભારતની વસ્તી 1.46 અબજની નજીક, પરંતુ ફર્ટિલિટી રેટમાં ઘટાડો: UN રિપોર્ટ