પાન-મસાલા અને તમાકુના શોખીનો માટે મોટા સમાચાર: સરકાર લાવી રહી છે નવો ટેક્સ, ભાવ વધારો નિશ્ચિત!

Tobacco Tax India: કેન્દ્ર સરકાર તમાકુ અને પાન મસાલા જેવી સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક વસ્તુઓ પર પોતાનો સકંજો કસવા જઈ રહી છે. લોકસભામાં નાણાંમંત્રી નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા બે મહત્વપૂર્ણ બિલ રજૂ કરવામાં આવશે, જેનો સીધો ઉદ્દેશ્ય આ ઉત્પાદનો પરના વર્તમાન ટેક્સના માળખાને જાળવી રાખવાનો છે. ભલે GST કમ્પેન્સેશન સેસની મુદત ટૂંક સમયમાં પૂરી થઈ રહી હોય, પરંતુ સરકાર એ સુનિશ્ચિત કરવા માંગે છે કે આ 'સિન ગુડ્સ' પર ટેક્સનો બોજ ઓછો ન થાય, જેથી સરકારી આવક પણ જળવાઈ રહે અને જાહેર આરોગ્ય માટે ભંડોળ પણ ઊભું કરી શકાય.

આ ફેરફાર પાછળનું મુખ્ય કારણ GST કમ્પેન્સેશન સેસની સમાપ્તિ છે. 1 જુલાઈ 2017ના રોજ GST લાગુ થયા બાદ રાજ્યોને થતા આવકના નુકસાનની ભરપાઈ કરવા માટે આ સેસ 5 વર્ષ માટે, એટલે કે 30 જૂન 2022 સુધી લાગુ કરાયો હતો. પાછળથી, કોવિડ-19 મહામારી દરમિયાન રાજ્યોને થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ માટે કેન્દ્ર સરકારે લીધેલી લોન ચૂકવવા માટે તેની અવધિ 31 માર્ચ 2026 સુધી લંબાવવામાં આવી હતી. હવે જ્યારે આ લોન ડિસેમ્બરમાં સંપૂર્ણપણે ચૂકવાઈ જશે, ત્યારે આ સેસની વ્યવસ્થા પણ સમાપ્ત થઈ જશે. આ ખાલી જગ્યાને ભરવા માટે જ સરકાર નવા કાયદા લાવી રહી છે.

આ નવા પ્રસ્તાવોમાં બે મુખ્ય બિલનો સમાવેશ થાય છે. પહેલું બિલ ‘સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ (અમેન્ડમેન્ટ) બિલ, 2025’ છે. આ બિલ હાલના GST કમ્પેન્સેશન સેસનું સ્થાન લેશે અને સિગારેટ, ચાવવાની તમાકુ, સિગાર, હુક્કા અને જર્દા જેવા તમામ તમાકુ ઉત્પાદનો પર લાગુ થશે. તેનો મુખ્ય હેતુ એ છે કે સેસ હટ્યા પછી પણ ટેક્સનો પ્રભાવ યથાવત રહે, જેના માટે કેન્દ્ર સરકારને સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડ્યુટીનો દર વધારવાની સત્તા મળશે. આનો અર્થ એ છે કે હવે તમાકુ ઉત્પાદનો પર GSTની સાથે-સાથે નવી એક્સાઇઝ ડ્યુટી પણ લાગશે.

બીજું બિલ ‘હેલ્થ સિક્યોરિટીથી નેશનલ સિક્યોરિટી સેસ બિલ, 2025’ છે, જે ખાસ કરીને પાન મસાલાના ઉત્પાદન પર એક નવો સેસ લગાવવાનો પ્રસ્તાવ મૂકે છે. આ સેસ દ્વારા એકત્ર કરાયેલી રકમનો ઉપયોગ જાહેર આરોગ્ય અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા જેવા ચોક્કસ લક્ષ્યો માટે કરવામાં આવશે. આ બિલ હેઠળ, સરકારને ભવિષ્યમાં અન્ય વસ્તુઓ પર પણ આ પ્રકારનો સેસ લગાવવાનો અધિકાર મળશે. આ ઉપરાંત, કંપનીઓએ તેમના દરેક કારખાનામાં રહેલી મશીનરીની સ્વ-ઘોષણા કરવી પડશે અને તેના આધારે સેસની ગણતરી કરવામાં આવશે.

અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે 22 સપ્ટેમ્બરના રોજ GST દરોને સરળ બનાવતી વખતે 28%ના સ્લેબને સમાપ્ત કરી દેવાયો હતો, અને હવે તમાકુ અને પાન મસાલા જેવી 'સિન ગુડ્સ' પર સૌથી ઊંચો 40% GST દર લાગુ થશે. આ પગલાં સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે સરકાર આવી હાનિકારક વસ્તુઓના વપરાશને નિરુત્સાહિત કરવા અને તેમાંથી થતી આવકનો ઉપયોગ સમાજ કલ્યાણ માટે કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. આમ, ગ્રાહકો માટે આવનારા સમયમાં તમાકુ અને પાન મસાલા વધુ મોંઘા બને તે નિશ્ચિત છે.

આ પણ વાંચો- ડિસેમ્બર મહિનામાં આવી ગયા છે મોટા નાણાકીય ફેરફારો! PAN-આધાર લિંકથી ITR ફાઇલિંગ સુધી, આ તારીખો ચૂક્યા તો થશે મોટું નુકસાન