ઝડપી કોમર્સનો દબદબો: નાના દુકાનદારોનો ધંધો ખતમ, બ્લિન્કિટ-ઇન્સ્ટામાર્ટનો 64,000 કરોડનો બિઝનેસ

ઝડપી ડિલિવરી આપતી ક્વિક કોમર્સ કંપનીઓ જેમ કે બ્લિન્કિટ, ઝેપ્ટો અને ઇન્સ્ટામાર્ટે ભારતમાં બજારને હચમચાવી દીધું છે. ઘરેલું રેટિંગ એજન્સી કેરએજ રેટિંગ્સની એક યુનિટના રિપોર્ટ અનુસાર, વિત્ત વર્ષ 2024-25માં આ કંપનીઓએ 64,000 કરોડના ઓર્ડર મેળવ્યા, જે ગત વર્ષની સરખામણીએ બમણાથી પણ વધુ છે. આ આંકડો દર્શાવે છે કે ક્વિક કોમર્સ ઇન્ડસ્ટ્રી ઝડપથી વિકસી રહી છે, પરંતુ આની સાથે નાના દુકાનદારોનો ધંધો ખતમ થવાનો ખતરો પણ વધી રહ્યો છે.

2027-28 સુધીમાં 2 લાખ કરોડનો બિઝનેસ

રિપોર્ટમાં અંદાજ લગાવવામાં આવ્યો છે કે વિત્ત વર્ષ 2027-28 સુધીમાં ક્વિક કોમર્સ કંપનીઓનું ગ્રોસ ઓર્ડર વેલ્યુ (GOV) ત્રણ ગણું થઈને 2 લાખ કરોડથી વધુ સુધી પહોંચી શકે છે. આ ઉપરાંત, આ કંપનીઓએ ગયા વિત્ત વર્ષમાં માત્ર ફીના રૂપમાં 10,500 કરોડની કમાણી કરી, જે 2021-22માં માત્ર 450 કરોડ હતી. 2027-28 સુધીમાં આ ફીમાંથી મળતી આવક 34,500 કરોડ સુધી પહોંચવાની ધારણા છે.

નાના દુકાનદારો પર સંકટ

જ્યાં એક તરફ ક્વિક કોમર્સ કંપનીઓનો બિઝનેસ ઝડપથી વધી રહ્યો છે, ત્યાં નાના દુકાનદારોનો ધંધો ખતમ થવાની કગાર પર છે. ઝડપી ડિલિવરી, ઓછી કિંમતો અને વિશાળ પસંદગીના કારણે ગ્રાહકો આ પ્લેટફોર્મ તરફ આકર્ષાઈ રહ્યા છે. આનાથી સ્થાનિક દુકાનદારોનું વેચાણ ઘટી રહ્યું છે, જે રોજગાર અને સ્થાનિક અર્થતંત્ર પર નકારાત્મક અસર કરી રહ્યું છે.

પ્રોફિટ પર ફોકસ, ગ્રોથ નહીં

કેરએજ એડવાઇઝરીના રિપોર્ટ અનુસાર, આ કંપનીઓ હવે ઝડપી ગ્રોથના બદલે પ્રોફિટ વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી છે. આ માટે તેઓ એડવર્ટાઇઝિંગ, કસ્ટમર એક્વિઝિશન, પ્રાઇવેટ બ્રાન્ડ્સ અને ટેક્નોલોજી-આધારિત ઇન્વેન્ટરી મેનેજમેન્ટનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. જોકે, રિપોર્ટમાં એ પણ સ્પષ્ટ થયું છે કે ભારતની ગ્રોસરી ડિમાન્ડનો માત્ર 1% હિસ્સો જ આ કંપનીઓ પાસે છે, જે દર્શાવે છે કે આ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં હજુ ઘણી સંભાવનાઓ છે.