Gujarat Dam Water Status: ગુજરાતમાં ચોમાસાની શરૂઆત નજીક આવી રહી છે, અને 15 જૂન સુધીમાં રાજ્યમાં ચોમાસું દસ્તક આપી શકે છે. આ વચ્ચે રાજ્યના 206 મુખ્ય બાંધોમાં ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 578.70 મિલિયન ક્યુબિક મીટર (MCM) વધુ પાણીનો સંગ્રહ નોંધાયો છે, જે રાજ્યના લોકો માટે પીવાના પાણીની સમસ્યા નહીં હોવાનો સંકેત આપે છે. જોકે, રાજ્યના સૌથી મોટા નર્મદા બાંધમાં આ વર્ષે ગયા વર્ષની તુલનામાં 414.87 MCM ઓછું પાણી નોંધાયું છે. આ સમાચાર રાજ્યના જળસંગ્રહ અને ચોમાસાની તૈયારીઓની સ્થિતિને સમજવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
ગુજરાતના ડેમોમાં ગયા વર્ષે કરતાં 579 MCM વધુ પાણી, 15 જૂન સુધી આવી શકે છે ચોમાસું
Gujarat Dam Water Status: નર્મદા બાંધ, જે રાજ્યના મોટા ભાગના વિસ્તારોમાં પાણીનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે, તેની ક્ષમતા 9,460 MCM છે. હાલમાં આ બાંધમાં 5,115.47 MCM પાણીનો સંગ્રહ છે, જે ક્ષમતાના 54.07% જેટલો છે. ગયા વર્ષે આ જ દિવસે નર્મદા બાંધમાં 5,530.34 MCM પાણી હતું, એટલે કે આ વર્ષે 414.87 MCM ઓછું પાણી નોંધાયું છે.
MoneyControl Newsઅપડેટેડ Jun 09, 2025 પર 12:46 PM
રાજ્યના બાંધોમાં જળસંગ્રહની સ્થિતિ
8 જૂન 2025ની સ્થિતિએ, ગુજરાતના 207 બાંધોમાં કુલ 11,341.96 MCM પાણીનો સંગ્રહ છે, જે ગયા વર્ષે આ જ દિવસે નોંધાયેલા 10,463 MCMની તુલનામાં 578.70 MCM વધારે છે. રાજ્યના આ બાંધોની કુલ જળસંગ્રહ ક્ષમતા 25,264.28 MCM છે, અને હાલમાં તેના 44.89% પાણીનો સંગ્રહ ઉપલબ્ધ છે. આ આંકડા રાજ્યની જળ સુરક્ષાને મજબૂત દર્શાવે છે, જે ખેડૂતો અને શહેરી વિસ્તારોની પાણીની જરૂરિયાતો માટે આશાસ્પદ છે.
નર્મદા બાંધમાં પાણીનું પ્રમાણ ઘટ્યું
નર્મદા બાંધ, જે રાજ્યના મોટા ભાગના વિસ્તારોમાં પાણીનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે, તેની ક્ષમતા 9,460 MCM છે. હાલમાં આ બાંધમાં 5,115.47 MCM પાણીનો સંગ્રહ છે, જે ક્ષમતાના 54.07% જેટલો છે. ગયા વર્ષે આ જ દિવસે નર્મદા બાંધમાં 5,530.34 MCM પાણી હતું, એટલે કે આ વર્ષે 414.87 MCM ઓછું પાણી નોંધાયું છે. નર્મદા બાંધનું પાણીનું સ્તર હાલમાં 121.09 મીટર છે, જે તેની કુલ ઊંચાઈ 138.68 મીટરની તુલનામાં ઓછું છે. આ બાંધ રાજ્યના ઘણા વિસ્તારોમાં સિંચાઈ અને પીવાના પાણીની જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે.
પ્રદેશોના બાંધોમાં જળસંગ્રહની વિગતો
દક્ષિણ ગુજરાત: 13 બાંધોમાં કુલ 8,610.42 MCMની ક્ષમતા સામે હાલમાં 3,785.39 MCM (43.96%) પાણી છે. ગયા વર્ષે આ બાંધોમાં 2,906.55 MCM પાણી હતું, એટલે કે આ વર્ષે 878.74 MCM વધુ પાણી નોંધાયું છે.
મધ્ય ગુજરાત: 17 બાંધોમાં 1,042.39 MCM (44.41%) પાણી છે, જે ગયા વર્ષના 1,039.36 MCMની નજીક છે.
ઉત્તર ગુજરાત: આ વિસ્તારના બાંધોમાં 29.55% પાણી બચ્યું છે, જે ગયા વર્ષ કરતાં 40.18 MCM વધુ છે.
કચ્છ: 20 બાંધોમાં 27.78% પાણી બચ્યું છે, જે ગયા વર્ષ કરતાં 10.53 MCM વધુ છે.
સૌરાષ્ટ્ર: 141 બાંધોમાં 2,588.53 MCMની ક્ષમતા સામે હાલમાં 737 MCM (28.47%) પાણી છે, જે ગયા વર્ષ કરતાં 361 MCM વધુ છે.
ચિંતાજનક સ્થિતિ: 27 બાંધોમાં 1%થી ઓછું પાણી
રાજ્યના 27 બાંધો એવા છે જ્યાં 1%થી ઓછું પાણી બચ્યું છે, જેમાંથી 13 બાંધોમાં તો શૂન્ય પાણીનો સંગ્રહ છે. આ બાંધો મોટાભાગે સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશમાં આવેલા છે. બીજી તરફ, બે બાંધોમાં 90%થી વધુ, એક બાંધમાં 80%થી વધુ, અને ત્રણ બાંધોમાં 70%થી વધુ પાણીનો સંગ્રહ છે. જોકે, 200 બાંધોમાં 70%થી ઓછું પાણી નોંધાયું છે.
ચોમાસાની રાહ અને જળ વ્યવસ્થાપનનું મહત્વ
ગુજરાતમાં 15 જૂન સુધીમાં ચોમાસું આવવાની શક્યતા છે, જે રાજ્યના બાંધોમાં જળસંગ્રહને વધારશે. હાલના આંકડા દર્શાવે છે કે રાજ્યમાં પીવાના પાણીની સમસ્યા નહીં રહે, પરંતુ નર્મદા બાંધ અને સૌરાષ્ટ્રના કેટલાક બાંધોમાં ઓછા પાણીની સ્થિતિ ચિંતાનો વિષય છે. રાજ્ય સરકાર અને જળ વ્યવસ્થાપન વિભાગે આગામી ચોમાસાનો મહત્તમ લાભ લઈને જળસંગ્રહ વધારવા પર ધ્યાન આપવું પડશે.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.