ઈરાન-ઈઝરાયલ યુદ્ધનો અંત: કતારની મધ્યસ્થીથી મિડલ ઈસ્ટમાં શાંતિનો નવો અધ્યાય

મિડલ ઈસ્ટમાં લગભગ બે અઠવાડિયાથી ચાલી રહેલા ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચેના ખૂનખરાબા પર અંતે બ્રેક લાગી છે. અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે જાહેરાત કરી છે કે બંને દેશો વચ્ચે સીઝફાયરની સમજૂતી થઈ ગઇ છે. આ સમજૂતીમાં ખાડી દેશ કતારે મધ્યસ્થીની મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે, જેના કારણે મિડલ ઈસ્ટમાં શાંતિની આશા જાગી છે. જોકે, ઈરાને શરૂઆતમાં આ સમજૂતીને નકારી હતી, પરંતુ હવે તેમણે તેને સ્વીકારી લીધી છે, જ્યારે ઈઝરાયલ તરફથી હજુ સત્તાવાર પ્રતિક્રિયા આવવાની બાકી છે.

યુદ્ધની શરૂઆત અને તણાવનો માહોલ

13 જૂન, 2025ના રોજ ઈઝરાયલે ઈરાનના પરમાણુ કેન્દ્રો અને સૈન્ય ઠેકાણાઓ પર હવાઈ હુમલા શરૂ કર્યા હતા, જેને તેઓએ "ઓપરેશન રાઈઝિંગ લાયન" નામ આપ્યું હતું. આ હુમલામાં ઈરાનના ફોર્દો, નતાંઝ અને ઈસ્ફહાન જેવા મહત્વના પરમાણુ ઠેકાણાઓને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા. જવાબમાં, ઈરાનના ઈસ્લામિક રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ કોર્પ્સ (IRGC) એ "ઓપરેશન ટ્રૂ પ્રોમિસ 3" હેઠળ ઈઝરાયલના શહેરો પર મિસાઈલ અને ડ્રોન હુમલા કર્યા. આ યુદ્ધમાં ઈરાનમાં 657 લોકોના મોત અને 2000થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા, જ્યારે ઈઝરાયલમાં 24 લોકોના મોત થયા.

કતારની મધ્યસ્થી: શાંતિનો નવો રસ્તો

આ યુદ્ધને રોકવામાં કતારે નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ જેડી વેન્સે કતારના અમીર સાથે સંપર્ક કરીને ઈરાન-ઈઝરાયલ વચ્ચે મધ્યસ્થી કરવાની વિનંતી કરી હતી. કતારના વડાપ્રધાન શેખ મોહમ્મદ બિન અબ્દુલ રહેમાન અલ થાનીએ ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા આયાતુલ્લા અલી ખામેનઈ સાથે સીધી વાતચીત કરી અને સીઝફાયર માટે તેમની સહમતી મેળવી.

રોયટર્સના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, ટ્રમ્પે કતારના અમીરને જણાવ્યું હતું કે ઈઝરાયલ સીઝફાયર માટે તૈયાર છે, અને કતારે ઈરાનને પણ આ માટે મનાવવું જોઈએ. આ પછી, કતારના વડાપ્રધાને ઈરાની અધિકારીઓ સાથે વાતચીત કરી અને તેમની સહમતી મેળવી. ઈરાનના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ પણ પુષ્ટિ કરી કે તેહરાને કતારની મધ્યસ્થીથી સીઝફાયર સ્વીકાર્યું છે.

ટ્રમ્પની ભૂમિકા અને ઈઝરાયલની સહમતી