5 Trillion USD: ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) એ 26 નવેમ્બરના રોજ ભારતની અર્થવ્યવસ્થાને લગતો એક નવો રિપોર્ટ બહાર પાડ્યો છે. આ રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતે હવે 5 ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા બનવા માટે નાણાકીય વર્ષ 29 (FY29) સુધી રાહ જોવી પડશે. અગાઉના અંદાજ કરતાં આ એક વર્ષનો વિલંબ છે, જે દેશની આર્થિક ગતિમાં આવેલા કેટલાક ફેરફારો દર્શાવે છે.
5 ટ્રિલિયન ડોલરની ઇકોનોમી માટે રાહ જોવા પડશે વધુ એકાદ વર્ષ: IMFનો નવો અંદાજ
5 Trillion USD: IMFએ ભારતની GDP માટે નવો અંદાજ જાહેર કર્યો છે. જાણો શા માટે ભારતને 5 ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા બનવામાં હવે FY29 સુધી રાહ જોવી પડશે, અને રૂપિયાની સ્થિતિ કેવી અસર કરી રહી છે.
MoneyControl Newsઅપડેટેડ Nov 30, 2025 પર 10:48 AM
5 ટ્રિલિયન ડોલરના લક્ષ્યમાં વિલંબ શા માટે?
લાંબા સમયથી ભારત 5 ટ્રિલિયન ડોલરના GDP લક્ષ્યાંક પર પહોંચવાના પ્રયાસો કરી રહ્યું છે. IMF ના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે, આ લક્ષ્ય સુધી પહોંચવામાં થતો વિલંબ અપેક્ષા કરતાં ધીમી વૃદ્ધિ અને ડોલર સામે ભારતીય રૂપિયામાં થયેલા ઝડપી બદલાવને આભારી છે.
GDP અનુમાનમાં ઘટાડો
IMFના 2025ના અનુમાનો મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 28માં ભારતનો GDP ફક્ત 4.96 ટ્રિલિયન ડોલર રહેશે. આ આંકડો આ વર્ષની શરૂઆતમાં અંદાજિત 5.15 ટ્રિલિયન ડોલરથી ઓછો છે અને 2023માં અંદાજિત 5.96 ટ્રિલિયન ડોલરથી પણ નોંધપાત્ર રીતે ઓછો છે.
રૂપિયાની નબળાઈ મુખ્ય કારણ
GDPના અંદાજમાં આ ઘટાડાનું મુખ્ય કારણ ડોલર સામે રૂપિયાનું નબળું પડવું છે. IMFએ નાણાકીય વર્ષ 2025 માટે વિનિમય દરનો અંદાજ 82.5 રૂપિયા પ્રતિ ડોલરથી સુધારીને 84.6 રૂપિયા પ્રતિ ડોલર કર્યો છે. વધુમાં, નાણાકીય વર્ષ 2026 અને નાણાકીય વર્ષ 2027 માટે, રૂપિયો અનુક્રમે 87 રૂપિયા અને 87.7 રૂપિયા સુધી વધુ નબળો પડવાનો અંદાજ છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, 21 નવેમ્બરના રોજ રૂપિયો 89.49 રૂપિયા પ્રતિ ડોલરના રેકોર્ડ નીચલા સ્તરે પહોંચ્યો હતો.
IMF દ્વારા વિનિમય દર વ્યવસ્થાનું પુનર્વર્ગીકરણ
આ બદલાવના કારણે IMF એ ભારતની વિનિમય દર વ્યવસ્થાને સ્થિરમાંથી ક્રોલ જેવી તરીકે વર્ગીકૃત કરી છે, જે ચલણમાં થયેલા બદલાવની પારદર્શિતા દર્શાવે છે. IMFએ Nominal GDP વૃદ્ધિના અનુમાનોમાં પણ ઘટાડો કર્યો છે.
IMF હવે નાણાકીય વર્ષ 26માં 8.5%ની વૃદ્ધિની અપેક્ષા રાખી રહ્યું છે, જે 2024ના 11% ના અંદાજ કરતાં ઓછું છે. ડોલરના સંદર્ભમાં, આનો અર્થ નાણાકીય વર્ષ 26માં 5.5% અને નાણાકીય વર્ષ 27માં 9.2%ની નબળી વૃદ્ધિ થશે, કારણ કે વિનિમય દર સંબંધિત અનુમાનો વાસ્તવિક વિસ્તરણને નબળું પાડી રહ્યા છે.
પડકારો છતાં ભારતની મજબૂત સ્થિતિ
આ તમામ પડકારો છતાં, IMF માને છે કે ભારત હજુ પણ સૌથી ઝડપથી વિકસતી મુખ્ય અર્થવ્યવસ્થાઓમાંથી એક છે. આનો શ્રેય મજબૂત ઘરેલું માંગ અને સુધરતા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને જાય છે. રિપોર્ટમાં સૂચવવામાં આવ્યું છે કે જો મુખ્ય વેપાર કરારોને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવે અને સુધારાની ગતિ જાળવી રાખવામાં આવે તો ભારતનું ભવિષ્ય વધુ ઉજ્જવળ બની શકે છે.
ભારતનો દૃષ્ટિકોણ: IMFના અંદાજ પર સવાલ
જોકે, ભારતે IMF ની કેટલીક ધારણાઓને ફગાવી દીધી છે, ખાસ કરીને એવી અપેક્ષાને કે ભારતીય નિકાસ પર 50% યુએસ ટેરિફ ચાલુ રહેશે. IMFના આ દૃષ્ટિકોણને 'અતિ રૂઢિચુસ્ત' છે, જે ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાની સાચી ક્ષમતાને ઓછો આંકી રહ્યો છે.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.