Justice Surya Kant: જસ્ટિસ સૂર્યકાંત કોણ છે? બી.આર. ગવઈની નિવૃત્તિ બાદ 24 નવેમ્બરે 53માં CJI તરીકે લેશે શપથ

Justice Surya Kant: જસ્ટિસ સૂર્યકાંત સોમવારે  53માં મુખ્ય ન્યાયાધીશ ઓફ ઇન્ડિયા (CJI) તરીકે શપથ લેશે. જસ્ટિસ સૂર્યકાંત અનેક સીમાચિહ્નરૂપ ચુકાદાઓ અને આદેશોનો ભાગ રહ્યા છે, જેમાં જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી કલમ 370 રદ કરવાનો, બિહાર SIR અને પેગાસસ સ્પાયવેર કેસનો સમાવેશ થાય છે. ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંત વર્તમાન CJI, બી.આર. ગવઈનું સ્થાન લેશે. તેમનો કાર્યકાળ 23 નવેમ્બરની સાંજે સમાપ્ત થશે.

ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંતને 30 ઓક્ટોબરના રોજ આગામી મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. તેઓ આ પદ પર લગભગ 15 મહિના સેવા આપશે. તેઓ 9 ફેબ્રુઆરી, 2027 ના રોજ 65 વર્ષની વયે નિવૃત્ત થશે. 10 ફેબ્રુઆરી, 1962 ના રોજ હરિયાણાના હિસાર જિલ્લામાં એક મધ્યમ વર્ગના પરિવારમાં જન્મેલા ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંત નાના શહેરના વકીલમાંથી દેશના સર્વોચ્ચ ન્યાયિક પદ સુધી પહોંચ્યા છે.

ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંતના મુખ્ય ચુકાદાઓ અને સફર

ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંત રાષ્ટ્રીય મહત્વ અને બંધારણીય બાબતો પર અસંખ્ય ચુકાદાઓ અને આદેશોનો ભાગ રહ્યા છે. 2011માં કુરુક્ષેત્ર યુનિવર્સિટીમાંથી અનુસ્નાતક કાયદાની ડિગ્રીમાં પ્રથમ સ્થાન મેળવવાનું ગૌરવ પણ તેમને પ્રાપ્ત થયું છે. પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટમાં અનેક નોંધપાત્ર ચુકાદાઓ લખનારા ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંતને 5 ઓક્ટોબર, 2018ના રોજ હિમાચલ પ્રદેશ હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.

સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ તરીકેનો તેમનો કાર્યકાળ કલમ 370 નાબૂદ, અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા અને નાગરિકતાના અધિકારો અંગેના તેમના નિર્ણયો માટે જાણીતો છે. ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંત તે બેન્ચનો ભાગ હતા જેણે તાજેતરમાં રાજ્ય વિધાનસભા દ્વારા પસાર કરાયેલા બિલો સાથે વ્યવહાર કરવામાં રાજ્યપાલ અને રાષ્ટ્રપતિની સત્તાઓ અંગે રાષ્ટ્રપતિની સલાહ સાંભળી હતી. આ નિર્ણયની આતુરતાથી રાહ જોવાઈ રહી છે, અને તેની અસર બધા રાજ્યો પર પડી શકે છે.

તેઓ તે બેન્ચનો ભાગ હતા જેણે વસાહતી યુગના રાજદ્રોહ કાયદા પર રોક લગાવી હતી અને નિર્દેશ આપ્યો હતો કે સરકાર તેની સમીક્ષા ન કરે ત્યાં સુધી તેના હેઠળ કોઈ નવી FIR દાખલ ન કરવામાં આવે. ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંતે ચૂંટણી પંચને બિહારમાં ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદીમાંથી બાકાત રાખવામાં આવેલા 65 લાખ મતદારોની વિગતો જાહેર કરવા પણ કહ્યું હતું. ચૂંટણી પંચના ચૂંટણી પંચના ચૂંટણી પંચના ચૂંટણી યાદીના સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR) કરવાના નિર્ણયને પડકારતી અરજીઓની સુનાવણી દરમિયાન તેમણે આ નિર્દેશ આપ્યો હતો.

તેમણે ગ્રાસરુટ લોકશાહી અને લૈંગિક ન્યાય પર ભાર મૂકતા એક બેન્ચનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. તેમણે એક મહિલા સરપંચને પુનઃસ્થાપિત કરી હતી જેમને ગેરકાયદેસર રીતે પદ પરથી દૂર કરવામાં આવ્યા હતા અને આ કેસમાં લૈંગિક પૂર્વગ્રહનો પર્દાફાશ કર્યો હતો. સુપ્રીમ કોર્ટ બાર એસોસિએશન સહિત બાર એસોસિએશનોમાં એક તૃતીયાંશ બેઠકો મહિલાઓ માટે અનામત રાખવાનો નિર્દેશ આપવાનો શ્રેય પણ તેમને જાય છે.