Heat Stroke: ભારતના ઘણા વિસ્તારોમાં તીવ્ર ગરમીની શરૂઆત થઈ ગઈ છે. ઉત્તર ભારતના રાજ્યોમાં છેલ્લા બે દિવસથી તાપમાન 40થી 42 ડિગ્રી સેલ્સિયસની આસપાસ નોંધાયું છે. દિલ્હી ઉપરાંત રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, ગુજરાત અને ઓડિશાના ઘણા શહેરોમાં ગરમી અને લૂનો પ્રકોપ ચાલુ છે. બપોરના સમયે તીવ્ર ગરમ હવાઓને કારણે લૂ લાગવાનું જોખમ વધી રહ્યું છે. ઘણા લોકો લૂને હળવાશથી લે છે, પરંતુ તે આરોગ્ય માટે ખૂબ હાનિકારક હોઈ શકે છે.
Heat Stroke: ઉનાળામાં લૂ લાગવાના આ છે લક્ષણો, જાણો કેવી રીતે બચવું
Heat Stroke: લૂ (હીટ સ્ટ્રોક) એક ગંભીર સ્થિતિ છે, જેમાં શરીર બહારની અને અંદરની ગરમીને કારણે પોતાનું તાપમાન નિયંત્રિત કરવાની ક્ષમતા ગુમાવે છે. આનાથી ચક્કર, બેહોશી અને અન્ય ગંભીર સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ઉનાળામાં યોગ્ય સાવચેતી રાખવાથી લૂ અને ગરમીથી થતી અનેક મુશ્કેલીઓથી બચી શકાય છે.
MoneyControl Newsઅપડેટેડ Apr 15, 2025 પર 6:08 PM
લૂ શા માટે લાગે છે?
હેલ્થલાઇનના અહેવાલ મુજબ, અમેરિકાની એરિઝોનાની યુનિવર્સિટી ઓફ ફિનિક્સના નર્સિંગ કૉલેજના ડીન કેથલીન ઓગ્રેડી વિન્સ્ટન જણાવે છે કે શરીરની અંદરની મેટાબોલિક પ્રક્રિયાઓ ગરમી ઉત્પન્ન કરે છે. જ્યારે આ ગરમી બહારના ઉચ્ચ તાપમાન સાથે મળે છે, ત્યારે શરીર પર અસર થાય છે. તેમણે કહ્યું, “આનાથી શરીરનું તાપમાન નિયંત્રિત કરવાની ક્ષમતા ખોરંડાય છે. આ સમસ્યા ખાસ કરીને ત્યારે થાય છે જ્યારે શરીર પરસેવા દ્વારા ઠંડું થઈ શકતું નથી. આવી સ્થિતિમાં શરીરનું તાપમાન ઝડપથી વધે છે, જે શરીરના મહત્ત્વના અંગોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.”
અમેરિકાના ઓહિયોના નોન-પ્રોફિટ મેડિકલ સેન્ટર ક્લીવલેન્ડ ક્લિનિકના અહેવાલ મુજબ, લૂ એક જીવલેણ સ્થિતિ છે, જે શરીરની તાપમાન નિયંત્રણ ક્ષમતાને ખતમ કરી દે છે. આનાથી ચક્કર, બેહોશી, ઝાંખી દૃષ્ટિ, બોલવામાં તકલીફ અને મૂંઝવણ જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. લૂના કારણે રક્ત પ્રવાહ ઘટે છે અને મહત્ત્વના અંગોને નુકસાન થઈ શકે છે. જો કોઈ વ્યક્તિમાં લૂના લક્ષણો દેખાય, તો તાત્કાલિક તબીબી સહાય લેવી જોઈએ.
લૂના લક્ષણો
લૂ લાગવાથી શરીરમાં નીચેના લક્ષણો દેખાઈ શકે છે:
ડિહાઇડ્રેશન (પાણીની ઉણપ)
શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
શરીરમાં ખેંચાણ
ત્વચા પર ફોલ્લીઓ
માનસિક આરોગ્ય પર અસર
લો બ્લડ પ્રેશર
કિડનીને નુકસાન
લૂથી બચવાના ઉપાય
બહારની પ્રવૃત્તિઓ મર્યાદિત કરો
બહારની ગતિવિધિઓ સવારે અથવા સાંજે કરો. સવારે 4થી 7 વાગ્યાનો સમય શ્રેષ્ઠ છે. ધોમધખતા તડકામાં ભારે શારીરિક પ્રવૃત્તિઓ ટાળો અને શક્ય હોય ત્યાં સુધી છાંયડામાં રહો.
સનસ્ક્રીનનો ઉપયોગ
દરરોજ સનસ્ક્રીન લગાવવું જરૂરી છે, ખાસ કરીને જ્યારે ગરમી હોય. સનબર્ન ગરમીની સમસ્યાઓને વધારે છે અને શરીરની ઠંડક જાળવવાની ક્ષમતા ઘટાડે છે. સનબર્ન ત્વચામાંથી પ્રવાહી ખેંચે છે, જે ડિહાઇડ્રેશન વધારે છે. જો સનબર્ન થાય, તો ખૂબ પાણી પીવું.
હાઇડ્રેટેડ રહો
ઉનાળામાં શરીરને હાઇડ્રેટેડ રાખવા માટે પુષ્કળ પાણી પીવું જોઈએ. નાળિયેર પાણી, સત્તુ, બેલનું શરબત, છાશ, જ્યૂસ, લીંબુ પાણી જેવી વસ્તુઓનું સેવન કરો. દારૂ અને ખાંડવાળા પીણાંઓથી દૂર રહો. નિષ્ણાતોના મતે, પુરુષોએ દિવસમાં 3.7 લિટર અને સ્ત્રીઓએ ઓછામાં ઓછું 2.7 લિટર પાણી પીવું જોઈએ.
તડકાથી બચાવ
તડકાથી બચવા માટે ચહેરો, હાથ અને શક્ય હોય ત્યાં સુધી શરીરને ઢાંકી રાખો. ધૂપમાં બહાર જતી વખતે હંમેશાં છત્રીનો ઉપયોગ કરો.
હળવું ભોજન લો
શરીરને ઠંડું રાખવા માટે હળવું ભોજન લો, જેમ કે ઓટ્સ, દલિયા, ખીચડી, સલાડ, દહીં અથવા છાશ. ભોજનમાં કાકડી, ટામેટાં અને ખીરા જેવી વસ્તુઓનો સમાવેશ કરો, જે શરીરમાં પાણીનું પ્રમાણ વધારે અને હાઇડ્રેશન જાળવે.
આ સાવચેતીઓ અપનાવીને તમે ઉનાળામાં લૂ અને ગરમીથી થતી સમસ્યાઓથી બચી શકો છો. જો લૂના લક્ષણો દેખાય, તો તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો જરૂરી છે.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.