Organ donation: ભારતમાં અંગદાન અભિયાનને મળ્યો વેગ, અત્યાર સુધીમાં 2 લાખ લોકોએ લીધા શપથ, આધાર પણ જરૂરી

Organ Donation: અંગદાન અંગે લોકોને જાગૃત કરવાના કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયના અભિયાને એક મોટી સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે. અંગદાન માટે શપથ લેનારા લોકોની સંખ્યા બે લાખને વટાવી ગઈ છે. આ અભિયાન (આધાર નંબર ફરજિયાત) 2023માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના જન્મદિવસના અવસર પર શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું અને લગભગ 15 મહિનામાં 2 લાખથી વધુ લોકોએ શપથ લીધા છે. નેશનલ ઓર્ગન એન્ડ ટિશ્યુ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (NOTTO)ના ડાયરેક્ટર ડૉ.અનિલ કુમારે કહ્યું કે અગાઉ એવું જોવા મળતું હતું કે લોકો ઓનલાઈન ફોર્મ ભરતી વખતે આધાર નંબર આપવામાં ખચકાટ અનુભવતા હતા પરંતુ હવે આ ઝુંબેશ ઝડપથી આગળ વધી રહી છે. તેમનું કહેવું છે કે, આધાર નંબર હોવાના ઘણા ફાયદા છે અને અંગદાનની પ્રક્રિયા પણ સરળ બની જાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિ હોસ્પિટલમાં મૃત્યુ પામે છે, તો હોસ્પિટલ પરિવારને પણ કહી શકે છે કે વ્યક્તિએ અંગોનું દાન કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. અંગદાનનું મહત્વ એ વાત પરથી જાણી શકાય છે કે એક દાતા 8 લોકોના જીવ બચાવી શકે છે. તે મૃત્યુ પછી પણ ઘણા લોકોને નવું જીવન આપી શકે છે.

શપથ લેનારા બે લાખથી વધુ લોકોમાંથી 103594 પુરૂષો અને 93888 મહિલાઓ છે. આમાં 30-45 વર્ષની વયના લોકોની સંખ્યા 87943 છે. 45-60 વર્ષની વયના લોકો 40407 છે. 18-30 વર્ષની વયના 59109 લોકોએ શપથ લીધા છે. 60 વર્ષથી ઉપરના 10171 વડીલોએ શપથ લીધા છે. રાજ્યોમાં રાજસ્થાન, મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક અને મધ્યપ્રદેશમાંથી સૌથી વધુ લોકો આ અભિયાન સાથે જોડાયેલા છે. નોંધણીમાં દિલ્હી-એનસીઆર ઘણું પાછળ છે. રાજસ્થાનમાંથી 40388, મહારાષ્ટ્રમાંથી 31159, કર્ણાટકમાંથી 25406, મધ્ય પ્રદેશમાંથી 21487, દિલ્હીમાંથી માત્ર 3045, હરિયાણામાંથી 2796 લોકોએ શપથ લીધા છે. કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયના મિશનમાં લોકોને અંગોનું દાન કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવું એ મુખ્ય પ્રાથમિકતા છે અને છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં મંત્રાલયે આ મિશનને ઝડપથી આગળ વધાર્યું છે.

કેન્દ્રએ રાજ્યોને ટીશ્યુ અથવા કોર્નિયલ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરતી આંખની બેંકો અને હોસ્પિટલોને NOTTO દ્વારા જાળવવામાં આવેલી રાષ્ટ્રીય રજિસ્ટ્રી સાથે ફરજિયાતપણે આવી પ્રક્રિયાઓની નોંધણી કરવા માટે નિર્દેશ આપવા જણાવ્યું છે. હોસ્પિટલો અને આંખની બેંકોએ પેશી અને કોર્નિયલ ટ્રાન્સપ્લાન્ટની રાહ જોઈ રહેલા દર્દીઓની સંખ્યા, દાન અને પ્રત્યારોપણની સંખ્યા અને એકત્રિત કરેલ અને ઉપયોગમાં લેવાતા પેશીઓ અને કોર્નિયાની સંખ્યાનો ડેટા શેર કરવાનો રહેશે. જે રીતે લીવર અને કિડની જેવા અંગોના પ્રત્યારોપણ માટે પ્રતીક્ષા યાદી કેન્દ્રિય પ્લેટફોર્મ પર જોઈ શકાય છે, તેવી જ રીતે કોર્નિયા ટ્રાન્સપ્લાન્ટની રાહ જોઈ રહેલા દર્દીઓની યાદી પણ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયે પ્રથમ વખત માનવ અંગોના પરિવહન માટે માર્ગદર્શિકા (SOP) જારી કરી હતી. અંગ વહન કરતી એરલાઇન્સને પ્રાથમિકતાના ટેક-ઓફ અને લેન્ડિંગ માટે એર ટ્રાફિક કંટ્રોલને વિનંતી કરવા અને આગળની હરોળની બેઠકોની વ્યવસ્થા કરવા સૂચના આપવામાં આવે છે. દેશમાં અંગદાનની વિશાળ જરૂરિયાતને પહોંચી વળવા માટે, મૃતક અને "બ્રેઈન સ્ટેમ ડેડ" લોકો પાસેથી અંગદાનને પ્રોત્સાહન આપવાની જરૂર છે.

આ પણ વાંચો-UPI લાઇટ યુઝર્સને RBIની ભેટ, ટ્રાન્ઝેક્શન લિમિટ વધી, વૉલેટ લિમિટ પણ વધારાઈ