વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં મોટો ઉલટફેર, આટલા અબજ ડોલર સુધી પહોંચ્યો, જાણો સોનાનો ભંડાર કેટલો?

Foreign Exchange Reserves: ભારતના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં તાજેતરમાં મોટો ઘટાડો નોંધાયો છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) દ્વારા જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર 26 સપ્ટેમ્બર, 2025ના રોજ પૂર્ણ થયેલા સપ્તાહમાં વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 2.334 અરબ ડોલર ઘટીને 700.236 અરબ ડોલરે પહોંચ્યા છે. આ પહેલાના સપ્તાહમાં 396 મિલિયન ડોલરનો ઘટાડો થયો હતો, જ્યારે ભંડાર 702.57 અરબ ડોલર હતા.

વિદેશી મુદ્રા સંપત્તિમાં ઘટાડો

RBIના આંકડા મુજબ, વિદેશી મુદ્રા ભંડારનો મુખ્ય ઘટક એવી વિદેશી મુદ્રા સંપત્તિમાં 4.393 અરબ ડોલરનો ઘટાડો થયો છે અને તે 581.757 અરબ ડોલરે પહોંચી છે. આ સંપત્તિમાં યુરો, પાઉન્ડ અને યેન જેવી બિન-અમેરિકી મુદ્રાઓના મૂલ્યમાં થતા ઉતાર-ચઢાવની અસર પણ સામેલ છે.

સોનાનો ભંડાર વધ્યો

જોકે, આ ઘટાડાની વચ્ચે એક પોઝિટિવ સમાચાર એ છે કે સોનાનો ભંડાર 2.238 અરબ ડોલર વધીને 95.017 અરબ ડોલરે પહોંચ્યો છે. આ ઉપરાંત, સ્પેશલ ડ્રોઇંગ રાઇટ્સ (SDR)માં 90 મિલિયન ડોલરનો ઘટાડો થયો છે, જે હવે 18.789 અરબ ડોલરે છે. ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) સાથે ભારતની રિઝર્વ સ્થિતિમાં પણ 89 મિલિયન ડોલરનો ઘટાડો થયો છે અને તે 4.673 અરબ ડોલરે પહોંચી છે.

વિદેશી મુદ્રા ભંડાર શું છે?

વિદેશી મુદ્રા ભંડાર એ એવી સંપત્તિ છે જે કેન્દ્રીય બેંક (ભારતમાં RBI) પાસે વિદેશી મુદ્રા અને સોનાના સ્વરૂપે હોય છે. આ ભંડારનો ઉપયોગ આંતરરાષ્ટ્રીય ચૂકવણી, મુદ્રાની સ્થિરતા જાળવવા અને દેશની આર્થિક સ્થિરતા દર્શાવવા માટે થાય છે. આ ભંડાર દેશને વિદેશી વ્યવહારો અને ચૂકવણી સંતુલનની ખોટને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. RBI આ ભંડારનો ઉપયોગ વિદેશી મુદ્રા બજારમાં હસ્તક્ષેપ કરીને ભારતીય રૂપિયાના વિનિમય દરને નિયંત્રિત કરવા માટે પણ કરે છે.