Space News: અમેરિકન સ્પેસ કંપની વાસ્ટ ભારતીય રોકેટનો ઉપયોગ કરવા ઈચ્છે છે, ઈસરો સાથે સહયોગની તૈયારી

Space News: ભારતની અવકાશ ટેકનોલોજીની ગૂંજ હવે વિશ્વભરમાં સંભળાઈ રહી છે. અમેરિકન સ્પેસ કંપની વાસ્ટ, જે આગામી વર્ષે વિશ્વનું પ્રથમ વ્યાવસાયિક અવકાશ સ્ટેશન લોન્ચ કરવાની યોજના ધરાવે છે, તે ભારતીય રોકેટનો ઉપયોગ કરીને પોતાના ક્રૂ મેમ્બર્સને ઓર્બિટલ લેબોરેટરી સુધી પહોંચાડવા ઈચ્છે છે. વાસ્ટના સીઈઓ મેક્સ હૉટે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઈસરો) ના નેતૃત્વ સાથે વૈશ્વિક અવકાશ સંશોધન સંમેલન દરમિયાન સંભવિત સહયોગ અંગે ચર્ચા કરી હતી.

વાસ્ટનું અવકાશ સ્ટેશન: ભવિષ્યની યોજના

વાસ્ટ આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ સ્ટેશન (ISS)ને 2031 સુધી બંધ થયા બાદ તેના અનુગામી તરીકે એક એડવાન્સ્ડ અવકાશ સ્ટેશન બનાવવાની દોડમાં છે. કેલિફોર્નિયા સ્થિત આ કંપની મે 2026માં સ્પેસએક્સના ફાલ્કન 9 રોકેટ દ્વારા સિંગલ-મોડ્યૂલ અવકાશ સ્ટેશન ‘હેવન-1’ લોન્ચ કરવાની યોજના ધરાવે છે. હૉટે જણાવ્યું કે, “અમે મે 2026ના લોન્ચ માટે સમયસર છીએ.” આ સ્ટેશન પર અનેક પરીક્ષણો પછી, વાસ્ટ જુલાઈ 2026 સુધીમાં અવકાશ યાત્રીઓને તેની ઓર્બિટલ લેબોરેટરીમાં મોકલવાનું લક્ષ્ય રાખે છે. આ ઉપરાંત, વધુ મોટું અવકાશ સ્ટેશન ‘હેવન-2’નું પ્રથમ મોડ્યૂલ 2028માં લોન્ચ થવાની આશા છે.

ભારતના ગગનયાન પ્રોજેક્ટ પર વાસ્ટનો ઉત્સાહ

વાસ્ટ ભારતના ગગનયાન પ્રોજેક્ટથી પ્રભાવિત છે, જે 2027ની શરૂઆતમાં માનવ અવકાશ ઉડાનનું લક્ષ્ય ધરાવે છે. હૉટે જણાવ્યું, “અમે ભારતના વિજ્ઞાન પેલોડને અમારા અવકાશ સ્ટેશન પર હોસ્ટ કરવામાં રસ ધરાવીએ છીએ. આ ઉપરાંત, અમે ગગનયાન રોકેટનો ઉપયોગ અમારા અવકાશ સ્ટેશન માટે પરિવહન સેવા તરીકે કરવાની શક્યતા પર પણ વિચાર કરી રહ્યા છીએ.” ભારતનું હેવી-લિફ્ટ લોન્ચ વ્હીકલ LVM-3 ગગનયાન મિશનને લો-અર્થ ઓર્બિટમાં લઈ જશે. આ રોકેટનો ઉપયોગ અગાઉ વનવેબ ઉપગ્રહોને ઓર્બિટમાં લોન્ચ કરવા જેવા વ્યાવસાયિક મિશનો માટે પણ થયો છે.

હેવન-1ની ડિઝાઇન અને સુવિધાઓ

2023માં, નાસા (નેશનલ એરોનોટિક્સ એન્ડ સ્પેસ એડમિનિસ્ટ્રેશન) એ વાસ્ટ સાથે પાંચ વર્ષનો નોન-ફંડેડ સ્પેસ એક્ટ એગ્રીમેન્ટ (SAA) કર્યો હતો, જેનો હેતુ કંપનીના અવકાશ સ્ટેશન મોડ્યૂલની ડિઝાઇનને પરિપક્વ બનાવવામાં મદદ કરવાનો હતો. હેવન-1 અવકાશયાનમાં 45 ઘન મીટરનું વોલ્યૂમ છે અને તે ચાર ક્રૂ મેમ્બર્સને સરેરાશ બે અઠવાડિયાના મિશન માટે સપોર્ટ કરવા માટે ડિઝાઇન કરાયું છે. તેમાં ચાર ક્રૂ ક્વાર્ટર્સ, વિજ્ઞાન મોડ્યૂલ માટે મિડ-ડેક લોકર્સ, ડિપ્લોયેબલ ટેબલ સાથેનો સામાન્ય વિસ્તાર અને અનેક ક્રૂ ઇન્ટરફેસનો સમાવેશ થાય છે.