Covid-19 vaccine: બ્રિટીશ ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની એસ્ટ્રાઝેનેકાએ સ્વીકાર્યું છે કે તેની કોવિડ -19 વેક્સિન કેટલીક દુર્લભ આડઅસરોનું કારણ બની શકે છે. દરમિયાન, લોકોના મનમાં કોવિશિલ્ડ વેક્સિન અંગે પણ ઘણા પ્રશ્નો છે. આવો જાણીએ શું છે ભારતીય ડોક્ટરોનો અભિપ્રાય.
Covid-19 vaccine: જો તમને કોવિશિલ્ડ વેક્સિન અંગે કોઈ ટેન્શન હોય, તો વાંચો શું કહી રહ્યાં છે ડોકટર્સ?
Covid-19 vaccine: સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઇન્ડિયાએ એસ્ટ્રાઝેનેકા જેવા જ ફોર્મ્યુલાનો ઉપયોગ કરીને કોવિશિલ્ડ વેક્સિનનું નિર્માણ કર્યું હતું. બ્રિટિશ મીડિયા અનુસાર, કંપની વિરુદ્ધ 51 કેસ પેન્ડિંગ છે.
MoneyControl Newsઅપડેટેડ May 01, 2024 પર 11:43 AM
બ્રિટીશ ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની એસ્ટ્રાઝેનેકાએ સ્વીકાર્યું છે કે તેની કોવિડ -19 વેક્સિન કેટલીક દુર્લભ આડઅસરોનું કારણ બની શકે છે.
સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઇન્ડિયાએ એસ્ટ્રાઝેનેકા જેવા જ ફોર્મ્યુલાનો ઉપયોગ કરીને કોવિશિલ્ડ વેક્સિનનું નિર્માણ કર્યું હતું. બ્રિટિશ મીડિયા અનુસાર, કંપની વિરુદ્ધ 51 કેસ પેન્ડિંગ છે. એવા ડઝનેક મામલા છે જેમાં એવો આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે કે વેક્સિનના કારણે જીવ ગયા છે અને ઘણા લોકો ગંભીર રીતે બીમાર પડ્યા છે.
એસ્ટ્રાઝેનેકાનો પક્ષ
કંપની તરફથી કહેવાયું છે કે 'અમારી સંવેદનાઓ એવા લોકો સાથે છે જેમણે પોતાના પ્રિયજનોને ગુમાવ્યા છે અથવા જેમને આના કારણે સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ છે. દર્દીની સલામતી એ અમારી સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા છે.
‘ટ્રાયલ અને પરીક્ષણના આધારે, એસ્ટ્રાઝેનેકા-ઓક્સફોર્ડ વેક્સિન પોતાને સુરક્ષિત સાબિત કરી છે અને વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો કહેતા રહે છે કે વેક્સિનકરણની આડઅસર અત્યંત દુર્લભ છે, જ્યારે ફાયદાઓ આ ખૂબ જ દુર્લભ આડઅસરો કરતાં વધુ છે.'
શું કહે છે ભારતીય તબીબો?
AstraZeneca કંપનીએ કોર્ટમાં સ્વીકાર્યું છે કે કોવિડની વેક્સિન લેતા લોકોમાં દુર્લભ આડઅસર જોવા મળી છે, તમે આ વિશે શું કહેશો?
ડોક્ટર્સની ટીમના જણાવ્યા પ્રમાણે એસ્ટ્રાઝેનેકાએ કોર્ટમાં સ્વીકાર્યું છે કે તેમની વેક્સિન, કોવિશિલ્ડ અને વેક્સઝેવરિયા નામથી વેચાતી, ટીટીએસ (થ્રોમ્બોસિટોપેનિયા સિન્ડ્રોમ વિથ થ્રોમ્બોસિસ) નામની આડઅસર થવાની શક્યતા નથી. છે. ભૂતકાળમાં પણ, હસ્તગત ટીટીએસ કોવિડ વેક્સિનઓ સહિત અન્ય ઘણી વેક્સિનઓની પ્રતિકૂળ અસરો સાથે સંકળાયેલું છે.
TTS રોગ શું છે?
તમને જણાવી દઈએ કે TTS એક દુર્લભ સ્થિતિ છે જેમાં શરીરમાં લોહીના ગંઠાવાનું શરૂ થાય છે અને લોહીમાં પ્લેટલેટ્સની સંખ્યા ઘટી જાય છે.
નેશનલ ઈન્ડિયન મેડિકલ એસોસિએશનના સહ-પ્રમુખ ડૉ. રાજીવ જયદેવને જણાવ્યું હતું કે, 'આ બધુ બ્રિટિશ મીડિયા દ્વારા જણાવવામાં આવ્યું છે જે બ્રિટનમાં કોર્ટની કાર્યવાહી દરમિયાન થયું હતું. ટીટીએસ, વેક્સિનને કારણે થતી દુર્લભ આડઅસરની ચર્ચા પહેલાથી જ થઈ ચૂકી છે. હકીકતમાં, WHOએ મે 2021માં આ અંગે એક રિપોર્ટ પણ પ્રકાશિત કર્યો હતો.
ભારતમાં જે લોકોએ લગભગ 2 વર્ષ પહેલા વેક્સિન લીધી હતી તેઓ આજે ખૂબ જ ચિંતિત છે, શું તેઓએ ટેન્શન કરવી જોઈએ?
ડૉક્ટરે કહ્યું કે આડઅસર સામાન્ય રીતે વેક્સિનકરણ પછી થોડા અઠવાડિયા (1-6 અઠવાડિયા) માં થાય છે. તેથી, ભારતમાં જે લોકોએ બે વર્ષ પહેલા વેક્સિન લીધી હતી, તેઓએ ટેન્શન કરવાની જરૂર નથી.
નેશનલ ઈન્ડિયન મેડિકલ એસોસિએશનના સહ-પ્રમુખ ડૉ. રાજીવ જયદેવને જણાવ્યું હતું કે આ આડઅસર પ્રથમ ડોઝ પછીના પ્રથમ મહિનામાં જ થાય છે, અને તે પછી નહીં.
વેક્સિન પછી ભારતમાં TTS ની સ્થિતિ શું રહી છે?
આ પ્રશ્ન પર ડૉ. સુધીરે કહ્યું, 'વેક્સિન પછી TTS કેસની માહિતી સામે આવી નથી. માત્ર આઇસોલેટેડ કેસના રિપોર્ટ જ નોંધાયા છે. જ્યારે વેક્સિનના લાખો ડોઝ આપવામાં આવ્યા છે, ત્યારે કોવિડ વેક્સિનકરણ પછી TTP હોવું અત્યંત દુર્લભ છે. (જાણકારી માટે, અમે તમને જણાવી દઈએ કે બ્રિટન અને યુરોપિયન યુનિયનમાં અત્યાર સુધીમાં 1.7 કરોડથી વધુ લોકોને વેક્સિન આપવામાં આવી છે, જ્યારે છેલ્લા અઠવાડિયા સુધી, આ રોગના 40 થી ઓછા કેસ નોંધાયા છે.'
શું હજુ વધુ નવા ખુલાસા થવાના છે?
ડો. સુધીરે જણાવ્યું હતું કે 2021 થી, કોવિડ વેક્સિનકરણ પછી વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાંથી TTSના વિવિધ કેસ નોંધાયા છે. તેથી આ ખુલાસાઓ નવા નથી.
શું દુનિયાને TTS વિશે પહેલા ખબર ન હતી?
ડો.સુધીરના કહેવા પ્રમાણે, ટીટીએસનો રોગ છેલ્લા 100 વર્ષથી આપણી વચ્ચે છે અને દરેક વ્યક્તિ તેના વિશે જાણે છે. પ્રથમ કેસ 1924 માં 16 વર્ષની છોકરી એલી મોશકોવિટ્ઝમાં નોંધાયો હતો. અમે TTP વિશે 1982 થી જાણીએ છીએ અને તે છેલ્લા 4 દાયકાથી તબીબી અભ્યાસક્રમનો એક ભાગ છે.
ઘણા લોકોએ કહ્યું છે કે તેમને લોહી ગંઠાઈ જવાની સમસ્યા છે અને ઘણાને હૃદયસ્તંભતા આવી છે, શું આ વેક્સિન સાથે સંબંધિત હોઈ શકે?
ડૉ. સુધીરે સ્વીકાર્યું કે કોવિડની વેક્સિનઓ લોહીના ગંઠાવાનું જોખમ વધારી શકે છે. જો કે, તેનું જોખમ ઘણું ઓછું છે અને કાર્ડિયાક અરેસ્ટ અથવા હાર્ટ એટેકના મોટાભાગના કેસોમાં તેની પાછળનું કારણ વેક્સિન છે. ભારત અને અન્ય દેશોમાંથી પ્રકાશિત થયેલા ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસોમાં આ સાબિત થયું છે. કોવિડ ચેપ લોહીના ગંઠાવાનું જોખમ વધારે છે, જે કોવિડ વેક્સિનઓ કરતા ઘણું વધારે છે.
TTS કોરોના વેક્સિન પછી 4 અઠવાડિયાના સમયગાળામાં થઈ શકે છે પરંતુ યુવાનોમાં કાર્ડિયાક અરેસ્ટનું કારણ શું છે?
ડૉ. સુધીરે જણાવ્યું હતું કે યુવા વસ્તીમાં કાર્ડિયાક અરેસ્ટ અને હાર્ટ એટેક પરંપરાગત જોખમી પરિબળો જેવા કે બેઠાડુ જીવનશૈલી, સ્થૂળતા અને ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર, ઊંઘની અછત, તણાવ, ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ અને અલ્ટ્રાપ્રોસેસ્ડ પેકેજ્ડ ખોરાકના વપરાશને કારણે થાય છે. કોવિડ સંક્રમણનો ખતરો પણ વધી ગયો છે. પરંતુ માત્ર બહુ ઓછા કિસ્સાઓમાં કોવિડ વેક્સિન જવાબદાર હોઈ શકે છે.
શું આ ઘટસ્ફોટનો અર્થ એ છે કે કોવેક્સિન કોવિશિલ્ડ કરતાં વધુ સારી હતી?
ડૉ. સુધીરના જણાવ્યા અનુસાર, TTS તમામ કોવિડ વેક્સિનઓ સાથે સંકળાયેલ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે અને તેથી તેના આધારે અમારી પાસે એક કોવિડ વેક્સિનની બીજી સાથે સરખામણી કરવા માટે પૂરતો ડેટા નથી. વધુમાં, ઈન્ફલ્યુએન્ઝા વેક્સિન, ન્યુમોકોકલ વેક્સિન, H1N1 વેક્સિનકરણ અને હડકવાની વેક્સિન જેવી અન્ય વેક્સિનઓ સાથે પણ TTS રોગની જાણ કરવામાં આવી છે.
તે જ સમયે, આ પ્રશ્ન પર ડો. જયદેવને કહ્યું કે બંને વેક્સિન અસરકારક છે. એવું કહેવાની જરૂર નથી કે એક બીજા કરતાં શ્રેષ્ઠ છે. બધી વેક્સિનઓ અને તબીબી સારવારની કેટલીક આડઅસર હોય છે. ભારતમાં આ વેક્સિનઓ લીધેલા કરોડો લોકો જીવંત અને સ્વસ્થ છે. જો ત્યાં કોઈ વેક્સિન અને તેનો ઉપયોગ ન હોત, તો આજે ઘણા જીવંત ન હોત.
રોગચાળાના શરૂઆતના દિવસોમાં કેટલાક દેશોએ શા માટે એસ્ટ્રાઝેનેકા વેક્સિનનો ઇનકાર કર્યો?
ડૉ. સુધીરે કહ્યું કે તેમની મુખ્ય ટેન્શન વેક્સિનની સલામતી હતી, જેમાં વેક્સિનને કારણે ગંઠાવાનું જોખમ પણ સામેલ હતું.
ડો.જયદેવને જણાવ્યું હતું કે વેક્સિનકરણ માટે વિવિધ દેશોની પ્રાથમિકતાઓ, સંસાધનો, મર્યાદાઓ અને પ્રોટોકોલ અલગ અલગ હોય છે.
'X' પર લિવર ડૉક્ટર તરીકે જાણીતા ડૉ. સિરિયાક એબી ફિલિપ્સ હેપેટોલોજિસ્ટ (લિવર ડૉક્ટર) સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર કહે છે, 'કોવિડ વેક્સિનકરણને કારણે હૃદયરોગથી મૃત્યુ પામનારા યુવાનો માટે કોઈ નક્કર ડેટા નથી. આ વિજ્ઞાન વિરોધી સમુદાય દ્વારા ફેલાવવામાં આવેલો જૂનો વેક્સિન વિરોધી પ્રચાર છે.
તેમણે કહ્યું કે ભારતમાં વપરાતી કોવિડ વેક્સિનઓ અને હાર્ટ એટેકના જોખમ વચ્ચે કોઈ સીધો સંબંધ નથી.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.