India Space Security: ભારતનો ‘બોડીગાર્ડ’ સેટેલાઇટ્સ, 27000 કરોડના ખર્ચે સ્પેસમાં સુરક્ષા વધશે

India Space Security: ભારતે સ્પેસમાં પોતાની સુરક્ષા મજબૂત કરવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ભર્યું છે. ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન (ઇસરો) હવે ‘બોડીગાર્ડ’ સેટેલાઇટ્સ બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે, જેનો હેતુ ઓરબિટમાં સેટેલાઇટ્સની સુરક્ષા વધારવાનો છે. આ પ્રોજેક્ટ માટે 3 બિલિયન ડોલર એટલે કે લગભગ 27000 કરોડ રૂપિયાનું બજેટ ફાળવવામાં આવ્યું છે. આ અંતર્ગત 50 સર્વેલન્સ સેટેલાઇટ્સ બનાવવામાં આવશે, જે સ્પેસમાં ભારતની અસ્કયામતોને સુરક્ષિત રાખશે.

2024ની અથડામણની ઘટનાએ ખોલી આંખો

2024ના મધ્યમાં ઇસરોની એક સેટેલાઇટ અને પાડોશી દેશની સેટેલાઇટ વચ્ચે અથડામણ થતાં થોડે દૂર બચી ગઈ હતી. આ ઘટનામાં બંને સેટેલાઇટ્સ એકબીજાથી ફક્ત 1 કિલોમીટરના અંતરે હતી. ઇસરોની સેટેલાઇટ્સ પૃથ્વીથી 500-600 કિલોમીટરની ઊંચાઈએ ઓરબિટ કરે છે, પરંતુ પાડોશી દેશની સેટેલાઇટ્સ મિલિટરી હેતુઓ અથવા મેપિંગ માટે નજીક આવી હોવાનું માનવામાં આવે છે. આ ઘટનાએ ભારતને સ્પેસ સિક્યોરિટી પર વધુ ધ્યાન આપવા મજબૂર કર્યું.

ભારતની સ્પેસ ક્ષમતા: ચીન અને પાકિસ્તાનથી કેટલું આગળ?

N2Y0.com અનુસાર, ભારત પાસે 100થી વધુ સેટેલાઇટ્સ છે, જ્યારે પાકિસ્તાન પાસે માત્ર 8 સેટેલાઇટ્સ છે. ચીન પાસે 930 સેટેલાઇટ્સ છે, જે ભારત કરતાં ઘણું આગળ છે. જોકે, પાકિસ્તાનની તુલનામાં ભારતની સ્પેસ ટેક્નોલોજી અને સર્વેલન્સ ક્ષમતા ઘણી શક્તિશાળી છે. પરંતુ ચીનની ઝડપી પ્રગતિ ભારત અને વિશ્વ માટે ચિંતાનો વિષય છે. એર માર્શલ આશુતોષ દિક્ષિતે જૂન 2024માં ચેતવણી આપી હતી કે ચીનની લિબરેશન આર્મી સ્પેસમાં ખતરો ઉભો કરી શકે છે.

‘બોડીગાર્ડ’ સેટેલાઇટ્સ શું કરશે?

આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ બનનારી સેટેલાઇટ્સ લાઇટ ડિટેક્શન એન્ડ રેન્જિંગ (LiDAR) ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરશે. આ ટેક્નોલોજીની મદદથી સ્પેસમાં કોઈપણ જોખમને ઝડપથી ઓળખી શકાશે અને સેટેલાઇટ્સની પોઝિશન બદલવા માટે ટેક્નિશિયનને સમયસર કમાન્ડ આપી શકાશે. આનાથી ઓરબિટમાં સેટેલાઇટ્સની સુરક્ષા વધશે.