ઈન્શ્યોરન્સ હવે GST ફ્રી: કોને મળશે ફાયદો, કોને નહીં?

22 સપ્ટેમ્બર 2025થી ભારતમાં ઈન્શ્યોરન્સ પ્રોડક્ટ્સ સસ્તા થઈ ગયા છે. સરકારે લાઈફ ઈન્શ્યોરન્સ અને હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સ પર લાગતા 18% GSTને સંપૂર્ણપણે હટાવી દીધો છે. આ નિર્ણયથી લાખો પોલિસી હોલ્ડર્સને ફાયદો થશે, પરંતુ કેટલીક પોલિસીઓ પર આ રાહત લાગુ નહીં થાય.

કઈ પોલિસી થઈ GST ફ્રી?

સરકારે વ્યક્તિગત લાઈફ ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસીઓ જેમ કે ટર્મ લાઈફ, યુલિપ (ULIP) અને એન્ડોમેન્ટ પોલિસીઓ તેમજ તેના રીઈન્શ્યોરન્સ પર GST હટાવ્યો છે. આ ઉપરાંત, વ્યક્તિગત હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસીઓ, જેમાં ફેમિલી ફ્લોટર અને વરિષ્ઠ નાગરિકોની હેલ્થ પોલિસીઓનો પણ સમાવેશ થાય છે, તે પણ GSTના દાયરામાંથી બહાર કરવામાં આવી છે. જુલાઈ 2017થી અત્યાર સુધી આ પોલિસીઓ પર 18% GST વસૂલવામાં આવતો હતો.

GST હટવાથી સરકારની આવક પર અસર

નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં સરકારે હેલ્થ અને લાઈફ ઈન્શ્યોરન્સ પર GST દ્વારા 16,398 કરોડ રૂપિયા એકત્ર કર્યા હતા. આમાં લાઈફ ઈન્શ્યોરન્સમાંથી 8,135 કરોડ અને હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સમાંથી 8,263 કરોડ રૂપિયા મળ્યા હતા. આ ઉપરાંત, રીઈન્શ્યોરન્સ પર 2,045 કરોડ રૂપિયાનું સેસ વસૂલાયું હતું, જેમાં 561 કરોડ લાઈફ અને 1,484 કરોડ હેલ્થ ઈન્શ્યોરન્સ સાથે સંબંધિત હતું. વિતેલા વર્ષ 2022-23માં આ બંને પોલિસીઓ પરથી 16,770 કરોડ રૂપિયા એકત્ર થયા હતા.

જૂની પોલિસી હોલ્ડર્સને કેવો ફાયદો?

જો તમારી પાસે પહેલેથી ઈન્શ્યોરન્સ પોલિસી છે, તો આ રાહત ફક્ત આગામી પ્રીમિયમ પર જ મળશે. 22 સપ્ટેમ્બર 2025 પછી જ્યારે તમે આગળનું પ્રીમિયમ ભરશો, ત્યારે 18% GSTની બચત થશે. જો તમે અગાઉ પ્રીમિયમ ચૂકવી દીધું હોય, તો તેના પર કોઈ રિફંડ મળશે નહીં. SBI જનરલ ઈન્શ્યોરન્સની વેબસાઈટના FAQs અનુસાર, અગાઉ ચૂકવેલા એડવાન્સ પ્રીમિયમ પરનું GST પરત કરવામાં આવશે નહીં.