દેશમાં રોકડની માંગ ક્યારે વધે અને ક્યારે ઘટે છે? સમજો આ ચોંકાવનારો ટ્રેન્ડ

ભારતમાં ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શન વધી રહ્યું છે. પરંતુ, રોકડનો ઉપયોગ હજુ પણ ચાલુ છે. આ વર્ષે રોકડની માંગમાં વધઘટ જોવા મળી હતી. લોકસભાની ચૂંટણી, તહેવારો અને સારી કૃષિ પેદાશો દરમિયાન રોકડની માંગ વધી છે. ચૂંટણી અને તહેવારો બાદ રોકડની માંગમાં ઘટાડો થયો છે. આ માહિતી ભારતીય રિઝર્વ બેન્કના ડેટા પરથી મળી છે.

રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના ડેટા દર્શાવે છે કે આ વર્ષે રોકડની માંગમાં ઘણી વધઘટ થઈ છે. ચૂંટણીઓ અને તહેવારો દરમિયાન રોકડની માંગ વધી અને પછી ઘટી. માર્ચમાં લોકસભા ચૂંટણીની જાહેરાત બાદ જૂનના પહેલા સપ્તાહ સુધી રોકડની માંગમાં રુપિયા 87,000 કરોડનો વધારો થયો છે. સપ્ટેમ્બરના અંત સુધીમાં તેમાં રુપિયા 84,000 કરોડનો ઘટાડો થયો હતો.

આ વલણને સમજો

નવરાત્રિ અને દિવાળી જેવા તહેવારો અને મહારાષ્ટ્ર-ઝારખંડ વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ પહેલા નવેમ્બરની શરૂઆતમાં તે ફરી વધીને રુપિયા 85,000 કરોડ થઈ ગયો. ત્યારપછીના ત્રણ સપ્તાહમાં રોકડની માંગમાં રુપિયા 20,000 કરોડનો ઘટાડો થયો હતો. વિધાનસભાની ચૂંટણી પછી 29 નવેમ્બરે પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં તેમાં રુપિયા 10,000 કરોડનો ઘટાડો થયો હતો. આરબીઆઈનું કહેવું છે કે તહેવારો, ચૂંટણી અને સારી કૃષિ પેદાશો રોકડની માંગમાં વધારાના કારણો છે.