Budget 2025: બજેટ ભાષણ શરૂ થાય તે પહેલાં, આ મહત્વપૂર્ણ શબ્દોનો જાણી લો અર્થ, બજેટ ભાષણ સમજવું બનશે સરળ

Budget 2025: નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સંસદમાં બજેટ રજૂ કરશે. આ વર્ષના બજેટમાં ઘણી મોટી જાહેરાતો થવાની અપેક્ષા છે. જો તમે પણ બજેટ ભાષણ સાંભળવાની તૈયારી કરી રહ્યા છો તો તમારે કેટલાક મહત્વપૂર્ણ શબ્દોનો અર્થ અથવા સરળ અર્થ જાણવો જ જોઈએ. આમ કરવાથી તમે બજેટને સરળતાથી સમજી શકશો. ચાલો બજેટમાં વપરાતા કેટલાક મહત્વપૂર્ણ શબ્દો અને તેમના અર્થ પર એક નજર કરીએ.

કુલ સ્થાનિક ઉત્પાદન (GDP)

દેશનું કુલ સ્થાનિક ઉત્પાદન (GDP) એ "અંતિમ" માલ અને સેવાઓ (જેનો ઉપયોગ અંતિમ વપરાશકર્તા દ્વારા થાય છે) નું મૂલ્ય છે જે તેના ભૌગોલિક વિસ્તારોમાં આપેલ સમયગાળામાં, જેમ કે ક્વાર્ટર અથવા એક વર્ષ દરમિયાન ઉત્પાદિત થાય છે. વેચાણ માટેના ઉત્પાદન ઉપરાંત આમાં સરકાર દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી સંરક્ષણ, શિક્ષણ અને આરોગ્ય સેવાઓ જેવા બિન-બજાર ઉત્પાદનનો પણ સમાવેશ થાય છે, પરંતુ તેમાં અવેતન કામ (જેમ કે સ્વૈચ્છિક ઘરેલું કામ) અને કાળાબજારની પ્રવૃત્તિઓનો સમાવેશ થતો નથી.

નોમિનલ અને રિયલ GDP

નોમિનલ જીડીપી એ નાણાંના વર્તમાન મૂલ્યનો ઉલ્લેખ કરે છે, જે ફુગાવા/ડિફ્લેશન માટે સમાયોજિત નથી. વાસ્તવિક GDP ફુગાવા અથવા ડિફ્લેશનને કારણે થતી વિકૃતિને દૂર કરે છે, અને તેથી તે રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદન વર્ષ-દર-વર્ષ કેવી રીતે વધી રહ્યું છે અથવા સંકોચાઈ રહ્યું છે તેનું સ્પષ્ટ ચિત્ર આપે છે.

નાણાકીય બિલ

વાર્ષિક નાણાકીય નિવેદન સાથે રજૂ કરાયેલા નાણાકીય બિલમાં કેન્દ્રીય બજેટમાં પ્રસ્તાવિત કરવેરા લાદવા, નાબૂદ કરવા, મુક્તિ આપવા, ફેરફાર કરવા અથવા નિયમન કરવાની વિગતો આપવામાં આવી છે. તેમાં બજેટ સંબંધિત અન્ય જોગવાઈઓ પણ છે જેને મની બિલ તરીકે વર્ગીકૃત કરી શકાય છે.