KAAN Fighter Jet: ઇન્ડોનેશિયાએ તુર્કીના 5મી જનરેશનના એડવાન્સ્ડ KAAN ફાઇટર જેટ ખરીદવાનો ઐતિહાસિક નિર્ણય લીધો છે. આ ડીલ હેઠળ ઇન્ડોનેશિયા તુર્કી પાસેથી 48 KAAN ફાઇટર જેટ્સ ખરીદશે, જેની કિંમત આશરે 10 બિલિયન ડોલર એટલે કે લગભગ 83,000 કરોડ રૂપિયા હોવાનું અનુમાન છે. આ સોદો 26 જુલાઈ 2025ના રોજ ઇસ્તાંબુલમાં IDEF-2025 ડિફેન્સ એક્સપો દરમિયાન ફાઇનલ થયો, જ્યાં ઇન્ડોનેશિયાના ડિફેન્સ મિનિસ્ટર સજાફ્રી સજામસોર્ડીન અને એર વાઇસ માર્શલ યૂસુફ જૌહરીએ હસ્તાક્ષર કર્યા. પરંતુ આ મોટી ડીલ બાદ ઇન્ડોનેશિયાના રક્ષા બજેટને લઈને ઘણા સવાલો ઉભા થઈ રહ્યા છે, કારણ કે દેશ હાલમાં આર્થિક મુશ્કેલીઓનો સામનો કરી રહ્યો છે.
તુર્કીના 5મી જનરેટશનના જેટને મળ્યો પહેલો ગ્રાહક, ઇન્ડોનેશિયાએ KAAN ખરીદવાની કરી જાહેરાત, શું રાફેલ ડીલ પછી પૈસા બચશે?
Indonesia Defense Budget: આ સોદો તુર્કીના રાષ્ટ્રપતિ રેચેપ તૈયપ એર્દોગનની સ્વદેશી એરોસ્પેસ ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવાની મહત્વાકાંક્ષાનો એક ભાગ છે. તેમણે 11 જૂન, 2025ના રોજ આ ડીલની જાહેરાત કરી હતી, અને હવે તેના પર ઔપચારિક હસ્તાક્ષર થઈ ચૂક્યા છે.
MoneyControl Newsઅપડેટેડ Jul 31, 2025 પર 11:43 AM
KAAN ફાઇટર જેટની ખાસિયતો અને ડીલની વિગતો
KAAN એ તુર્કીનું પ્રથમ 5મી જનરેશનનું સ્ટેલ્થ ફાઇટર જેટ છે, જે હવાઈ શ્રેષ્ઠતા, ચોક્કસ હુમલા અને ઉચ્ચ સર્વાઇવલ રેટ માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. આ જેટનું પ્રથમ સફળ પરીક્ષણ 2024માં થયું હતું, અને તેનું સીરિયલ પ્રોડક્શન 2028થી શરૂ થવાની ધારણા છે. આ ડીલ હેઠળ તુર્કી આગામી 10 વર્ષમાં ઇન્ડોનેશિયાને 48 જેટ્સની સપ્લાય કરશે, જેમાં ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર અને ઇન્ડોનેશિયામાં લોકલ મેન્યુફેક્ચરિંગનો પણ સમાવેશ થાય છે. ઇન્ડોનેશિયાની કંપનીઓ પીટી રિપબ્લિકા એરો દિર્ગંતારા અને પીટી દિર્ગંતારા ઇન્ડોનેશિયા આ પ્રોજેક્ટમાં ભાગીદારી કરશે, જેનાથી દેશમાં એરોસ્પેસ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકસાવવામાં મદદ મળશે.
આ સોદો તુર્કીના રાષ્ટ્રપતિ રેચેપ તૈયપ એર્દોગનની સ્વદેશી એરોસ્પેસ ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવાની મહત્વાકાંક્ષાનો એક ભાગ છે. તેમણે 11 જૂન, 2025ના રોજ આ ડીલની જાહેરાત કરી હતી, અને હવે તેના પર ઔપચારિક હસ્તાક્ષર થઈ ચૂક્યા છે.
ઇન્ડોનેશિયાનું રક્ષા બજેટ અને આર્થિક પડકારો
ઇન્ડોનેશિયા આ ડીલ દ્વારા પોતાની એરફોર્સને આધુનિક બનાવવા માંગે છે, પરંતુ તેનું 2025નું રક્ષા બજેટ ગત વર્ષની સરખામણીમાં 6% ઘટ્યું છે, જે તેના GDPના 1%થી પણ ઓછું છે. આ આંકડો સિંગાપોર જેવા નાના દેશોના રક્ષા ખર્ચ કરતાં પણ ઓછો છે. આવી સ્થિતિમાં, 10 બિલિયન ડોલરની આ ડીલ ઇન્ડોનેશિયા માટે મોટો આર્થિક બોજ બની શકે છે.
અગાઉ ઇન્ડોનેશિયાએ દક્ષિણ કોરિયા સાથે KF-21 ફાઇટર જેટના સહ-ઉત્પાદન માટે સમજૂતી કરી હતી, પરંતુ બજેટની તંગીને કારણે તે પ્રોજેક્ટમાં નિયમિત ફંડિંગમાં નિષ્ફળ રહ્યું હતું. જૂન 2025માં દક્ષિણ કોરિયાએ ઇન્ડોનેશિયાના ફંડ ઘટાડીને નવેસરથી સમજૂતી કરવી પડી હતી.
રાફેલ અને અન્ય ડિફેન્સ ડીલ્સનો બોજ
ઇન્ડોનેશિયાએ 2022માં ફ્રાન્સ સાથે 42 રાફેલ ફાઇટર જેટ્સ ખરીદવાનો સોદો કર્યો હતો, જેની પ્રથમ બેચ જલદી ડિલિવર થવાની છે. આ ઉપરાંત, ઇન્ડોનેશિયાએ અમેરિકાની બોઇંગ કંપની સાથે 24 F-15EX ફાઇટર જેટ્સ ખરીદવા માટે 2022માં એક MoU પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. કેટલીક રિપોર્ટ્સમાં એવા પણ દાવા છે કે ઇન્ડોનેશિયા રશિયાના Su-35 ફાઇટર જેટ્સ ખરીદવાનું વિચારી રહ્યું છે.
આટલી મોટી સંખ્યામાં ફાઇટર જેટ્સની ખરીદી અને અન્ય ડિફેન્સ સોદાઓને કારણે ડિફેન્સ એક્સપર્ટ્સ ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે. તેમનું માનવું છે કે ઇન્ડોનેશિયાની આર્થિક સ્થિતિને જોતાં KAAN સોદો ભવિષ્યમાં ખટાઈમાં પડી શકે છે. ખાસ કરીને, રાફેલ જેવા મોંઘા જેટ્સની ખરીદી અને F-15EX જેવા અન્ય પ્રોજેક્ટ્સ બજેટ પર વધુ દબાણ લાવી શકે છે.
શું છે ભવિષ્યની શક્યતાઓ?
ઇન્ડોનેશિયાનો આ નિર્ણય દક્ષિણ ચીન સમુદ્રમાં વધતા તણાવ અને પ્રાદેશિક સુરક્ષાને મજબૂત કરવાની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને લેવાયો છે. જોકે, ડિફેન્સ એનાલિસ્ટ્સનું કહેવું છે કે આટલા મોટા સોદાઓને પૂર્ણ કરવા માટે ઇન્ડોનેશિયાને નાણાકીય રીતે મજબૂત રણનીતિ બનાવવી પડશે. જો આ ડીલ સફળ થશે, તો તે તુર્કીના રક્ષા ઉદ્યોગ માટે મોટી સફળતા હશે અને ઇન્ડોનેશિયાની એરફોર્સને આધુનિક બનાવવામાં મદદ કરશે.
પહેલા મનીકંટ્રોલ ગુજરાતી પર ગુજરાતીમાં સ્ટોક માર્કેટ, Stock Tips, સમાચાર, પર્સનલ ફાઇનાન્સ અને બિઝનેસ સંબંધિત સમાચાર વાંચો. દૈનિક બજાર અપડેટ્સ માટે Moneycontrol App ડાઉનલોડ કરો.